«Գանձակ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Գանձակ''' <ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=51}}</ref>(Պարսկերէն՝[[Պարսկերէն]]՝ '''گنجه''' Գենջէ, որ եղած է՝ ԹիւրքականԹրքական '''Գենջէ''' կամ '''Գյանջայ''' ձեւերը), մեծութեամբ երկրորդ քաղաքը Ադրբեջանում[[Ատրպէյճան]], նախկինընախկին քաղաք [[Արեւելեան ՀայաստանիՀայաստան]]ի պատմական [[Ուտիք]] նահանգը: [[Օսմանեան զորքերուզօրքեր]]ու կողմէն բռնագրաւելուբռնագրաւելը (1918) եւ «ԱդրբեջանԱտրպէյճան» անունով թիւրքականթրքական նոր պետութիւն ստեղծելու պահին քաղաքը կոչուած էր '''Ելիզավետպոլ''', ապա (1920-ին) վերականգնուած է քաղաքի նախկին անունը, որ նորէն անվանափոխուածանուանափոխուած էր 1935 թուականին՝ '''Կիրուաբադ''': 1991 թուականին քաղաքը ԲաքուիՊաքուի ադրբեջանականատրպէյճանական իշխանութիւնները կողմին անուանեց Գյանջա, որ հնչիւնային առումով հայկական Գանձակ խեղաթիւրուած տարբերական է:

9-րդ դարու վերջին մինչեւ 12-րդ դարը ԳանվնակումմԳանձակ հաստատուած էր Աղուանի կաթողիկոսութեան աթոռը: 11-րդ դարու կիսուն Գանձակին տիրածտիրացած է արաբարական ՇադդադեանՇատտատեան տոհմի ճիւղերէն մէկը: 1088-ին ՇադդադեանՇատտատեան Փատլունից Գանձակը գրաուած է աթաբեկութեան կենդրոնը դարձած է Սելճուքեան զօրապետ ԲուղանՊուղան: Սելճուքեան թուրքերու տիրապետութեան հաստատումէն հետոետք ԳանձակիԳանձակ կը խաղկի նաեւ մուսուլման ժողովուրդներու մշակոյթը, յատկապէս գրականութիւնը: 12-րդ դարու 2-րդ կեսին Գանձակի աթաբեկութիւնը թուլացածթոյլցած է, դարձած է յարկատու Վրաց թագաւորութեանըթագաւորութեան: 13-րդ դարու սկզբին Գանձակը յիշատակուած է որպէս բազմամարդ եւ ամուր քաղաք: [[1236]]-ին թաթարԹաթար-մոնկոլներըՄոնկոլները կործանած են ընդդիմացող Գանձակի պարիսպները եւ կոտորած էեն բնակիչները. քաղաքը ածայացածամայացած է: ԳանձակածԳանձակ ծնած են, կրթուած կամ գործած [[Յովհաննէս ՍարկաւագըՍարկաւագ]]ը, [[Կիրակոս ԳանձակեցինԳանձակեցի]]ն եւ միջնադարեան մշակոյթի ուրիշ գործիչներ:

[[1905]] թուականին Յունուարի դրութեամբ ԳանձակիԳանձակ կար աւելի քան 8 հազար տուն, իսկ քաղաքը անմիջապէս բաժանուած էր երկու մասերու՝ հայկական եւ թուրքականթրքական: Քաղաքի երկու մասը կային բազմաթիւ թաղամասեր, որոնք ունեցած էեն իրենց ինժեներա-պլանային համարներըթիւերը: Սակայն, հայերը կ'անուանէին թաղամասերը Հայաստանի տարբեր աշխարհագրական անուանումներով:<ref name="Երեմյան-Գանձակեցի-11-12">{{գիրք|հեղինակ =Սերգեյ Երեմյանց-Գանձակեցի|մաս = |վերնագիր = Գանձակ 1880-1916 թթ.|բնօրինակ = |հղում = |պատասխանատու = |հրատարակություն = |վայր = Երևան|հրատարակչություն = Հեղինակային հրապարակում|թվական = 2010|հատոր = |էջեր = 11-12|էջերի թիվ = 262|սերիա = |ISBN = 978-9939-53-747-4|տպաքանակ = 150}} {{ru icon}}</ref>։

Գանձակի հայկական մասը ([[Գանձակի գետիգետ]]ի աջ ափը) կը գտնուէին հետեւեալ թաղամասերը

* Շուշեցոց (կամ Ղարաբաղցոց)

Այդ թաղամասերու ազգաբնակչական կազմը ձեւաւորուած էր Պարսկաստանի հայերու, Ջիւանշիրի գաւառի (Նախատատաց-Բեգում Սարով, Էրքէջ, Կարաչինար, Ներքիշէն, Հայ Պարիս եւ այլ), Գանձակի գաւառի գիւղերուն (Ոսկանապատ-Զուռնաբադ, [[Չուդար]], [[Միրզիկ]], [[Քարհատ]]-&nbsp: Դաշկեասն, [[Աբլիա]], [[Կիրանց]], [[Խաչակապ-Ղուշչու]], [[Բարսում]], [[Նուզկար]], [[Փիփ]], [[Չարդախլու]], [[Ղարադաղլու]] եւ այլն վայրերու մէջ):<ref name="Երեմյան-Գանձակեցի-11-12" />։