«Սողոմոն Թեհլիրեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ GarikKh տեղափոխեց էջը «Սողոմոն Թեհլիրեան»-ից «Սողոմոն Թեհլերեան»
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{Արևելահայերեն|Սողոմոն ԹեհլիրյանԹեհլերյան}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն)
| անուն ազգանուն = Սողոմոն ԹեհլիրեանԹեհլերեան
| բնագիր ԱԱՀ =
| պատկեր = Soghomontehlirian1.jpg
Տող 29.
| ստորագրութիւն =
}}
'''Սողոմոն ԹեհլիրեանԹեհլերեան''' ([[2 Ապրիլ]] [[1897 (արեւմտահայերէն)|1897]] - [[23 Մայիս]] [[1960 (արեւմտահայերէն)|1960]]), Հայոց ցեղասպանութեան վերապրող եւ ազգային հերոս, որ գնդակահարած է երիտթուրքերու ներքին գործոց նախարար եւ Հայոց ցեղասպանութեան գլխաւոր կազմակերպիչ՝ Թալէաթ Փաշային։
 
== Կենսագրութիւն ==
 
Սողոմոն ԹեհլիրեանԹեհլերեան ծնած է [[1896 (արեւմտահայերէն)|1896]] թուականին ''Պակառիճ'', որ կը գտնուի արեւելիան Հայաստանի մէջ, ուր առած է նախնական կրթութիւն։ Ապա ուսումը շարունակած է ''Էրզնկայ''ի Կեդրոնական ուսումնարանը եւ աւարտած է [[1912 (արեւմտահայերէն)|1912]] թուականին, որմէ ետք փոխադրուած է ''Սեբիա'' [[1913 (արեւմտահայերէն)|1913]]ին։ Երբ հազիւ սկսաւ ''Առաջին Համաշխարհային Պատերազմ''ը, ան մեկնեցաւ ''Հայաստան'', ուր մասնակցեցաւ կամաւորական շարժումին՝ Անդրանիկ Գունդին մէջ։ [[1915 (արեւմտահայերէն)|1915]] թուականին ԹեհլիրեանըԹեհլերեանը վերապրած է ցեղասպանութիւնը, եւ, որ շատ մեծ ազդեցութիւն մը ունեցած է անոր կեանքի ընթացքին։
 
1921 թուականին ԹեհլիրեանըԹեհլերեանը մասնակցած է [[Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն (արեւմտահայերէն)|Դաշնակցութեան]] Նեմեսիս գործողութեանը՝ իբրեւ պարտականութիւն ստանալով սպաել Եղեռնի գլխաւոր կազմակերպիթին՝ Թալէաթ փաշային։ Նոյն տարին՝ Մարտ 15ին ''Պեռլին''ի ''Շարլոտենբուրկ'' թաղամասին ''Հաէտենպերկ'' փողոցը Սողոմոն Թըհլիրեան կը գնդակահարէ Թալէաթին եւ ապա զինք կը ձերբակալեն։ Սակայն ''1921'' [[Յունիս]] 2-ին գերմանական դատարանը կը ճանչնայ Սողոմոն ԹեհլիրեանըԹեհլերեանը իբրեւ անպարտ։ Անոր կը պաշտպանէին երեք դատապաշտպաններ, որոնցմէ մէկը տոքթոր ''Թէոտոր Նիմայեր''ն էր՝ օրէնսդրութեան Փրոֆ. ''Քիլի'' համալսարանէն։
 
Թեհլիրեան՝Թեհլերեան՝ արդէն իսկ արդարացուած, երկար տարիներ ապրած է Հարաւսլաւեայի մայրաքաղաք՝ Պելկրատի Տալմատինսկա փողոցի թիւ 78 տունը։ [[1945 (արեւմտահայերէն)|1945]] թուականէն ետք բնակութիւն հաստատած է ԱՄՆ-ի ''Ֆրեզնօ'' քաղաքը, եւ մահացած է [[1960 (արեւմտահայերէն)|1960]] թուականի Մայիս 23-ին այստեղ։ Ի յիշատակ Թեհլիրեանի՝Թեհլերեանի՝ Ֆրէզնոյի, ''Թալին'' շրջանին ''Մաստարա'' գիւղի եւ ''Երեւան''ի մէջ կառուցուած է յուշարձան։
 
== Սողոմոն Թեհլիրեանը՝Թեհլերեանը՝ արուեստի մէջ ==
* ''Պոպկան Վերտեան'', Ծաղիկներս մնացին հեռու /վէպ Ս.ԹեհլիրեանիԹեհլերեանի մասին/, Երեւան, [[1991 (արեւմտահայերէն)|1991]]։
*''Ռոպերթ Կարաեան'', Արդարահատոյց /վիպակ նուիուած Ս. ԹեհլիրեանինԹեհլերեանին, պատմուածքներ, յօդուածներ/, Երեւան, [[2004 (արեւմտահայերէն)|2004]]։
*''Պերճ Զէյթունցեան'', Ոտքի, դատարանն է գալիս/ դրամա նուիրուած Ս. ԹեհլիրեանիԹեհլերեանի/, տես ,, մեծ լռութիւն/ դրամաներ/՛՛, Երեւան, [[1985 (արեւմտահայերէն)|1985]]։
 
== Գրականութիւն ==
*Սողոմոն ԹեհլիրեանԹեհլերեան, Վերյիշումներ, Երեւան, [[1993 (արեւմտահայերէն)|1993]]։
*Սողոմոն Թեհլերյանի դատավարութիւնը /սղագրական նիւթեր/, Երեւան, [[1990 (արեւմտահայերէն)|1990]]։
*''Մակիչ Արզումանեան'', Հայաստան. [[1914-1917]]/, Երեւան, [[1969 (արեւմտահայերէն)|1969]]։
Տող 57.
* [https://www.youtube.com/watch?v=iQ_ln-ZDfSE&feature=youtu.be La vengeance des Arméniens - Le procès de Tehlirian - Documentaire 2015]
 
{{DEFAULTSORT:ԹեհլիրեանԹեհլերեան, Սողոմոն}}
[[Կատեգորիա:1897 ծնունդներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:2 Ապրիլի ծնածներ]]