«Սողոմոն Թեհլիրեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ GeoO տեղափոխեց էջը «Սողոմոն Թեհլերեան»-ից «Սողոմոն Թեհլիրեան» վերահղման վրայով
Ազգանունը ըստ հոդվածի վերնագրի
Տող 2.
{{Արևելահայերեն|Սողոմոն Թեհլերյան}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն)
| անուն ազգանուն = Սողոմոն ԹեհլերեանԹեհլիրեան
| բնագիր ԱԱՀ =
| պատկեր = Soghomontehlirian1.jpg
Տող 29.
| ստորագրութիւն =
}}
'''Սողոմոն ԹեհլերեանԹեհլիրեան''' ([[2 Ապրիլ]] [[1897 (արեւմտահայերէն)|1897]] - [[23 Մայիս]] [[1960 (արեւմտահայերէն)|1960]]), Հայոց ցեղասպանութեան վերապրող եւ ազգային հերոս, որ գնդակահարած է երիտթուրքերու ներքին գործոց նախարար եւ Հայոց ցեղասպանութեան գլխաւոր կազմակերպիչ՝ Թալէաթ Փաշային։
 
== Կենսագրութիւն ==
 
Սողոմոն ԹեհլերեանԹեհլիրեան ծնած է [[1896 (արեւմտահայերէն)|1896]] թուականին ''Պակառիճ'', որ կը գտնուի արեւելիան Հայաստանի մէջ, ուր առած է նախնական կրթութիւն։ Ապա ուսումը շարունակած է ''Էրզնկայ''ի Կեդրոնական ուսումնարանը եւ աւարտած է [[1912 (արեւմտահայերէն)|1912]] թուականին, որմէ ետք փոխադրուած է ''Սեբիա'' [[1913 (արեւմտահայերէն)|1913]]ին։ Երբ հազիւ սկսաւ ''Առաջին Համաշխարհային Պատերազմ''ը, ան մեկնեցաւ ''Հայաստան'', ուր մասնակցեցաւ կամաւորական շարժումին՝ Անդրանիկ Գունդին մէջ։ [[1915 (արեւմտահայերէն)|1915]] թուականին ԹեհլերեանըԹեհլիրեանը վերապրած է ցեղասպանութիւնը, եւ, որ շատ մեծ ազդեցութիւն մը ունեցած է անոր կեանքի ընթացքին։
 
1921 թուականին ԹեհլերեանըԹեհլիրեանը մասնակցած է [[Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն (արեւմտահայերէն)|Դաշնակցութեան]] Նեմեսիս գործողութեանը՝ իբրեւ պարտականութիւն ստանալով սպաել Եղեռնի գլխաւոր կազմակերպիթին՝ Թալէաթ փաշային։ Նոյն տարին՝ Մարտ 15ին ''Պեռլին''ի ''Շարլոտենբուրկ'' թաղամասին ''Հաէտենպերկ'' փողոցը Սողոմոն Թըհլիրեան կը գնդակահարէ Թալէաթին եւ ապա զինք կը ձերբակալեն։ Սակայն ''1921'' [[Յունիս]] 2-ին գերմանական դատարանը կը ճանչնայ Սողոմոն ԹեհլերեանըԹեհլիրեանը իբրեւ անպարտ։ Անոր կը պաշտպանէին երեք դատապաշտպաններ, որոնցմէ մէկը տոքթոր ''Թէոտոր Նիմայեր''ն էր՝ օրէնսդրութեան Փրոֆ. ''Քիլի'' համալսարանէն։
 
Թեհլերեան՝Թեհլիրեան՝ արդէն իսկ արդարացուած, երկար տարիներ ապրած է Հարաւսլաւեայի մայրաքաղաք՝ Պելկրատի Տալմատինսկա փողոցի թիւ 78 տունը։ [[1945 (արեւմտահայերէն)|1945]] թուականէն ետք բնակութիւն հաստատած է ԱՄՆ-ի ''Ֆրեզնօ'' քաղաքը, եւ մահացած է [[1960 (արեւմտահայերէն)|1960]] թուականի Մայիս 23-ին այստեղ։ Ի յիշատակ Թեհլերեանի՝Թեհլիրեանի՝ Ֆրէզնոյի, ''Թալին'' շրջանին ''Մաստարա'' գիւղի եւ ''Երեւան''ի մէջ կառուցուած է յուշարձան։
 
== Սողոմոն Թեհլերեանը՝Թեհլիրեանը՝ արուեստի մէջ ==
* ''Պոպկան Վերտեան'', Ծաղիկներս մնացին հեռու /վէպ Ս.ԹեհլերեանիԹեհլիրեանի մասին/, Երեւան, [[1991 (արեւմտահայերէն)|1991]]։
*''Ռոպերթ Կարաեան'', Արդարահատոյց /վիպակ նուիուած Ս. ԹեհլերեանինԹեհլիրեանին, պատմուածքներ, յօդուածներ/, Երեւան, [[2004 (արեւմտահայերէն)|2004]]։
*''Պերճ Զէյթունցեան'', Ոտքի, դատարանն է գալիս/ դրամա նուիրուած Ս. ԹեհլերեանիԹեհլիրեանի/, տես ,, մեծ լռութիւն/ դրամաներ/՛՛, Երեւան, [[1985 (արեւմտահայերէն)|1985]]։
 
== Գրականութիւն ==
*Սողոմոն ԹեհլերեանԹեհլիրեան, Վերյիշումներ, Երեւան, [[1993 (արեւմտահայերէն)|1993]]։
*Սողոմոն Թեհլերյանի դատավարութիւնը /սղագրական նիւթեր/, Երեւան, [[1990 (արեւմտահայերէն)|1990]]։
*''Մակիչ Արզումանեան'', Հայաստան. [[1914-1917]]/, Երեւան, [[1969 (արեւմտահայերէն)|1969]]։
Տող 57.
* [https://www.youtube.com/watch?v=iQ_ln-ZDfSE&feature=youtu.be La vengeance des Arméniens - Le procès de Tehlirian - Documentaire 2015]
 
{{DEFAULTSORT:ԹեհլերեանԹեհլիրեան, Սողոմոն}}
[[Կատեգորիա:1897 ծնունդներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:2 Ապրիլի ծնածներ]]