«Ֆրետերիք Թէյլըր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Ֆրետերիք Ուինսլու Թէյլըր ծնած է իրաւաբան ընտանիքի մէջ: Կրթութիւնը ստացած է [[Գերմանիա|Գերմանիոյ]], [[Ֆրանսայ|Ֆրանսայի]]ի, ապա՝ [[նիու Հեմփշիր|նիու Հեմփշիրի]]ի մէջ գտնուող Ֆ. Էքստերի ակադեմայայի մէջ: [[1876]] թուականին աւարտած է [[Հարւըրտի իրաւաբանական քոլէճ|Հարւըրտի իրաւաբանական քոլէճը]]ը, բայց տեսողական խնդիրներու պաճառաւ չէ կրցա շարունակել կրթութիւնը եւ աշխատանքի անցած է [[Ֆիլադելֆիայի հիդրոտեխնիկական սարքավորումներու գործարան|Ֆիլադելֆիայի հիդրոտեխնիկական սարքավորումներու գործարանի]]ի արտադրական արհեստանոցին մէջ։ [[1878]] թուականին՝ տնտեսական ճգնաժամի գագաթնակէտին հասնելու ժամանակ, աշխատանքի կ՛անցնի Միդվելեան պողպատի գործարանին մէջ։

[[1890]]-[[1893]] թոականներուն Թէյլըր եղած է [[Ֆիլադելֆիա|Ֆիլադելֆիաի]]ի մէջ գտնուող Արտադրողական ներդրումներու կազմակերպութեան գլխաւոր ղեկաւար, [[Մեն|Մենի]]ի եւ [[Ուիսքոնսըն|Ուիսքոնսընի]]ի թղթի արտադրութեան հաստոցներու սեփականատեր, կազակերպած է կառաւարչական խորհրդութեան ոլորտում սեփական գործը՝ առաջինը կառաւարութեան մատմութեան մէջ: [[1906]] թուականին Թէյլըր դարձած է ճարտարագետ-մեխանիկներու ամերիկեան ընկերութեան նախագահ, իսկ [[1911]] թուականին հիմնած է գիտական կառաւարաբանութեան աջակցոթեան ընկերութիւնը:

[[1895]] թուականէն Թէյլըր կը սկսի իր հանրահայտ հետազոտութիւնները աշխատանքի գիտական կազմակերպման: Կազմած է մօտաւորապէս իր հարիւր հայտնագործութիւններու արտոնագրերը:

Թէյլըր մահացած է [[1915]] թուականի [[մարտի 21]]-ին թոքերու փորփոքումէն [[Ֆիլադելֆիայ|Ֆիլադելֆիայի]]ի մէջ:

Ժամանակին [[ԱՄՆ]]-ի մէջ ենթարկուած է բազմաթիւ քննադատութիւններու: «Համընդհանուր արհամարհանքի» քարոզարշաւը, որ բարձրացուած էր ժամանակ արհիմութենական ղեկաւարութեան կողմէն՝ ընդդեմ Թէյլըրի, կը համարուի ամենադաժաններէն մէկը [[Ամերիկա|Ամերիկայի]]յի պատմութեան մէջ: Թէյլըրի համաձայն՝ իւրաքանչիւր որակաւորուած եւ չորակաւորուած աշխատանք կարող է վերլուծութեան ենթարկուիլ, համակարգուիլ եւ ուսուցման գործի ընդացքին փոխանցուիլ ցանկացաին: Անոր գաղափարներու հետեւանքով առաջացաւ ժամանակաւոր մասնագիտական տեխնիկական ուսուցման համակարգը: Այդ ժամանակուայ արհիմութիւններն ալ հիմնականին մէջ խաւային կրթութիւն ստացածներն էին, որոնք սրբօրէն կը մահպանէին իրենց «վարպետութեան գաղտնիքները», չէին համակարգէր իրենց գիտելիքները եւ տուեալ պահինն չունէին անոնց գրաւոր ապացոյցը: Թէյլըրի գաղափարները այնքան կը շոշափէին անոնը հետաքրքութիւնները, որ արհիմիութենական առաջնորդները հասան [[Քոնկրէսի]] այն որոշման, որ արգիլուեցան «աշխատանքային գործընթացներու հետազոտութիւնները» զէնքի պետական գործարաններուն և նավերուն մէջ։ Ժողովրդավարական [[Ամերիկա|Ամերիկայի]]յի պատմութեան մեջ այսպիսի նախադեպներու առջեւ չափազանց հազվուադէպ էին։ Այս արգելքները կը գործուէին նոյնիսկ Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմէն աւարտէն ետք: Քաբիդալիսդները կը քննադատէին Թէյլըրին եւ անոր որ կը համառէր իրեն այն բանին համար, որ «կառաւարման գիտական մեթոդներու» ներդրումէն գոյացած եկամուտներու հսկայ բաժինը կը հասնի ոչ թէ աշխատողներուն, այլ կազմակերպութեան ղեկաւարներուն<ref>[http://www.gutenberg.org/browse/authors/t#a2055 Ֆրեդերիկ Թեյլորի աշխատությունները]</ref>:

Թէյլըր նաեւ կը համարէր, որ կազմակերպութեան իշխանութիւնը մէտք չէ պատկանի միայն սեփական տիրոջ՝ հիմնելով սեխականութեան իրաւունքի վրայ: Պիտի կառաւարէն հատուկ պատրաստուած մարդիկ, որոնք ժամանակին եզրաբանութեան մէջ կը կոչուէին [[կառաւարիչներ]] (մենեջերներ): Այդ ժամանակուայ գաբիդալիստներու համար ան հերզաւոր [[հերետիկոսութիւն]] էր: Թերթերը անոր անունով էին «[[սոցիալիստ]]» և «[[խռովարար]]»։ Ամերիկայի այդ ժամանակուայ կազմակերպութիւնները, որոնք հերդակաօրէն կը ներդրէին Թէյլըրի գիտական օրէնքները, չէր գրանցուած եւ ոչ մէկ գործադուլ կամ որեւէ այլ սոցիալական հակասութիւն՝ չնայած այն բարդութիւններուն, որոնց կը հանդիպէին նորարարութիւններու ներմուծման ժամանակ<ref>[http://www.ibiblio.org/eldritch/fwt/ti.html «Գիտական կառավարաբանության սկզբունքները» Ֆրեդերիկ Ուինսլոու Թեյլոր]</ref>: Ինչքան ալ, որ անոր տեսութիւնը կազդէ թերութիւններով, այնուամենայնիւ, համագործակցութեան ոգին աշխատողի եւ ղեկաւարի միջեւ դարձած է աշխատանքի հումանիզացման հիմք: Անոր կառաւարաբանութեան տեսութիւնները արտադրական կառաւարման կեդրոնական գործոնը դարձած է մարդկային գործոնը: Թէյլըր նկատի ունենալով, որպէս գիտելիքներու աղբիւր՝ կառաւարաբանութիւնը, կը գրէր.

*Եվգենի Զամյատինի «Մենք», որ տեղի կ՝ունենայ ապագային, Ֆրետերիք Ուինսլու Թէյլըրը կը համարուի հին ժամանակներու մեծագոյն անձնաւորութիւն: Ան անցաւ նոյնիսկ իր ազգանաւանակցին՝ [[Բ. Թէյլըր|Բ. Թէյլըրին]]ին իր ճանչուածութեամբ: