«Ֆրետերիք Թէյլըր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
մանր-մունր, փոխարինվեց: → (5) oգտվելով ԱՎԲ
Չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ջ: → ջ։ (21)
Տող 4.
 
== Կեnսագրութիւն ==
Ֆրետերիք Ուինսլու Թէյլըր ծնած է իրաւաբան ընտանիքի մէջ:մէջ։ Կրթութիւնը ստացած է [[Գերմանիա|Գերմանիոյ]], [[Ֆրանսայ]]ի, ապա՝ [[նիու Հեմփշիր]]ի մէջ գտնուող Ֆ. Էքստերի ակադեմայայի մէջ:մէջ։ [[1876]] թուականին աւարտած է [[Հարւըրտի իրաւաբանական քոլէճ]]ը, բայց տեսողական խնդիրներու պաճառաւ չէ կրցա շարունակել կրթութիւնը եւ աշխատանքի անցած է [[Ֆիլադելֆիայի հիդրոտեխնիկական սարքավորումներու գործարան]]ի արտադրական արհեստանոցին մէջ։ [[1878]] թուականին՝ տնտեսական ճգնաժամի գագաթնակէտին հասնելու ժամանակ, աշխատանքի կ՛անցնի Միդվելեան պողպատի գործարանին մէջ։
 
[[1882]]-[[1883]] թուականներուն որպէս ղեկաւար աշխատած է մեխանեկական արհեստանոցին մէջ:մէջ։ Զուգահերաբար ստացած է տեխնիկական կրթութիւն (ճարտարագետ-մեխանիկի աստիճան, Սթիվենսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ, [[1883]])։ [[1884]] թուականին Թէյլըր դարձած է ճարտարագետ, նոյն թուականին ալ ան առաջին անգամ ագտագորած է աշխատանքի արտադրողականութեան համար տրուող դիֆերենցիալ վճարման համակարգը։
 
[[1890]]-[[1893]] թոականներուն Թէյլըր եղած է [[Ֆիլադելֆիա]]ի մէջ գտնուող Արտադրողական ներդրումներու կազմակերպութեան գլխաւոր ղեկաւար, [[Մեն]]ի եւ [[Ուիսքոնսըն]]ի թղթի արտադրութեան հաստոցներու սեփականատեր, կազակերպած է կառաւարչական խորհրդութեան ոլորտում սեփական գործը՝ առաջինը կառաւարութեան մատմութեան մէջ:մէջ։ [[1906]] թուականին Թէյլըր դարձած է ճարտարագետ-մեխանիկներու ամերիկեան ընկերութեան նախագահ, իսկ [[1911]] թուականին հիմնած է գիտական կառաւարաբանութեան աջակցոթեան ընկերութիւնը:ընկերութիւնը։
 
[[1895]] թուականէն Թէյլըր կը սկսի իր հանրահայտ հետազոտութիւնները աշխատանքի գիտական կազմակերպման:կազմակերպման։ Կազմած է մօտաւորապէս իր հարիւր հայտնագործութիւններու արտոնագրերը:արտոնագրերը։
 
Թէյլըր մահացած է [[1915]] թուականի [[մարտի 21]]-ին թոքերու փորփոքումէն [[Ֆիլադելֆիայ]]ի մէջ:մէջ։
 
== Հիմնական ներդրումը ==
Ժամանակին [[ԱՄՆ]]-ի մէջ ենթարկուած է բազմաթիւ քննադատութիւններու:քննադատութիւններու։ «Համընդհանուր արհամարհանքի» քարոզարշաւը, որ բարձրացուած էր ժամանակ արհիմութենական ղեկաւարութեան կողմէն՝ ընդդեմ Թէյլըրի, կը համարուի ամենադաժաններէն մէկը [[Ամերիկա]]յի պատմութեան մէջ:մէջ։ Թէյլըրի համաձայն՝ իւրաքանչիւր որակաւորուած եւ չորակաւորուած աշխատանք կարող է վերլուծութեան ենթարկուիլ, համակարգուիլ եւ ուսուցման գործի ընդացքին փոխանցուիլ ցանկացաին:ցանկացաին։ Անոր գաղափարներու հետեւանքով առաջացաւ ժամանակաւոր մասնագիտական տեխնիկական ուսուցման համակարգը:համակարգը։ Այդ ժամանակուայ արհիմութիւններն ալ հիմնականին մէջ խաւային կրթութիւն ստացածներն էին, որոնք սրբօրէն կը մահպանէին իրենց «վարպետութեան գաղտնիքները», չէին համակարգէր իրենց գիտելիքները եւ տուեալ պահինն չունէին անոնց գրաւոր ապացոյցը:ապացոյցը։ Թէյլըրի գաղափարները այնքան կը շոշափէին անոնը հետաքրքութիւնները, որ արհիմիութենական առաջնորդները հասան [[Քոնկրէսի]] այն որոշման, որ արգիլուեցան «աշխատանքային գործընթացներու հետազոտութիւնները» զէնքի պետական գործարաններուն և նավերուն մէջ։ Ժողովրդավարական [[Ամերիկա]]յի պատմութեան մեջ այսպիսի նախադեպներու առջեւ չափազանց հազվուադէպ էին։ Այս արգելքները կը գործուէին նոյնիսկ Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմէն աւարտէն ետք:ետք։ Քաբիդալիսդները կը քննադատէին Թէյլըրին եւ անոր որ կը համառէր իրեն այն բանին համար, որ «կառաւարման գիտական մեթոդներու» ներդրումէն գոյացած եկամուտներու հսկայ բաժինը կը հասնի ոչ թէ աշխատողներուն, այլ կազմակերպութեան ղեկաւարներուն<ref>[http://www.gutenberg.org/browse/authors/t#a2055 Ֆրեդերիկ Թեյլորի աշխատությունները]</ref>:
 
Թէյլըր իր աշխատանքներուն մէջ կը գրէր.
{{քաղվածք|Կազմակերպութեան կառաւարման գլխավոր խնդիրը պիտի ազդէ առավելագոյն շահոյթի ստացումը արտադրողին համար՝ ավելացնելով տուեալ կազմակերպութեան աշխատող իւրաքանչիւր աշխատակցի առավելագոյն բարեկեցութիւնը։|}}
 
Թէյլըր նաեւ կը համարէր, որ կազմակերպութեան իշխանութիւնը մէտք չէ պատկանի միայն սեփական տիրոջ՝ հիմնելով սեխականութեան իրաւունքի վրայ:վրայ։ Պիտի կառաւարէն հատուկ պատրաստուած մարդիկ, որոնք ժամանակին եզրաբանութեան մէջ կը կոչուէին [[կառաւարիչներ]] (մենեջերներ): Այդ ժամանակուայ գաբիդալիստներու համար ան հերզաւոր [[հերետիկոսութիւն]] էր:էր։ Թերթերը անոր անունով էին «[[սոցիալիստ]]» և «[[խռովարար]]»։ Ամերիկայի այդ ժամանակուայ կազմակերպութիւնները, որոնք հերդակաօրէն կը ներդրէին Թէյլըրի գիտական օրէնքները, չէր գրանցուած եւ ոչ մէկ գործադուլ կամ որեւէ այլ սոցիալական հակասութիւն՝ չնայած այն բարդութիւններուն, որոնց կը հանդիպէին նորարարութիւններու ներմուծման ժամանակ<ref>[http://www.ibiblio.org/eldritch/fwt/ti.html «Գիտական կառավարաբանության սկզբունքները» Ֆրեդերիկ Ուինսլոու Թեյլոր]</ref>: Ինչքան ալ, որ անոր տեսութիւնը կազդէ թերութիւններով, այնուամենայնիւ, համագործակցութեան ոգին աշխատողի եւ ղեկաւարի միջեւ դարձած է աշխատանքի հումանիզացման հիմք:հիմք։ Անոր կառաւարաբանութեան տեսութիւնները արտադրական կառաւարման կեդրոնական գործոնը դարձած է մարդկային գործոնը:գործոնը։ Թէյլըր նկատի ունենալով, որպէս գիտելիքներու աղբիւր՝ կառաւարաբանութիւնը, կը գրէր.
 
{{քաղվածք|Չկան երկիներ՝ աղքատ ու հարուստ, կան երկիրներ՝ կիրթ ու անկիրթ:|}}
 
== Յիշատակը գրականութեան մէջ ==
*Եվգենի Զամյատինի «Մենք», որ տեղի կ՝ունենայ ապագային, Ֆրետերիք Ուինսլու Թէյլըրը կը համարուի հին ժամանակներու մեծագոյն անձնաւորութիւն:անձնաւորութիւն։ Ան անցաւ նոյնիսկ իր ազգանաւանակցին՝ [[Բ. Թէյլըր]]ին իր ճանչուածութեամբ:ճանչուածութեամբ։
*«Թէյլըրը ամերիկեան ճարտարագետ էր եւ վառ, անհաւասարակշռուած մարդ։ [[1915]] թուականին իր մահուան պահուն ան նուաճած էր «աշխատաւորներու գլխավոր թշնամու» հեղինակութիւնը, այն բանէն հետոյ, երբ [[1911]] թուականին անոր հրավիրած էին պաշտպանելու իր կառաւարման համակարգը [[ԱՄՆ]]-ի Պալատի ներկայացուցիչներու դիմաց։ Երթալով ամենաքննադատուող կազմակերպման տեսաբաններէն մէկը՝ ան դարձաւ նաեւ ամենաազդեցիկներէն մէկը:մէկը։ Գիտական կառաւարաբանութեան անոր սկզբունքները անկիւնքար էին աշխատանքի կազմակերպման գորին 20-րդ դարու առաջին կէսին, իսկ շատ եւ շատ իրավիճակներուն մէջ այն կը գերիշխէ մինչեւ օրս».// Մորգան, Գերեթ. Կազմակերպական ձևեր. Մ., 2008-էջ 42
 
== Ծանօթագրութիւններ ==