«Լէօ Թոլսթոյ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 85.
[[Պատկեր:Leo Tolstoy, portrait.jpg|մինի|ձախից|Լէօ Թոլսթոյ]]
=== Զինուորական ծառայութիւն ===
[[Պատկեր:Stele in Memory of Leo Tolstoy's Stay on the 4th Bastion in Sevastopol.jpg|thumb|150px|<center>Յուշասիւն Սեւաստապոլի պաշտպանութեան (1854-1855) մասնակից Լ․ Թոլսթոյի յիշատակին</center>]]
Լէօ Նիկոլաեւիչ երկու տարի կը մնայ [[Կովկաս]], ուր Շամիլի գլխաւորած լեռնականներուն հետ կը մասնակցի շարք մը ընդհարումներու՝ ենթարկուելով կովկասեան զինուորական կեանքի վտանգներուն ։ Ան Գէորգիեւեան խաչ կրելու իրաւունք կը ստանայ, սակայն, իր սկզբունքներուն համաձայն, այդ մէկը «կը զիջի» իր պաշտօնակից ընկերոջը՝ պաշտօնակիցի ծառայողական պայմաններու զգալի բարելաւումը վեր դասելով անձնական փառասիրութենէն։ Հազիւ Ղրիմի պատերազմը կը սկսի, Թոլսթոյ կը տեղափոխուի Դունայի բանակ՝ մասնակցելով Օլթենիցի ճակատամարտին եւ Սիլիսթրիի շրջափակման, իսկ Նոյեմբեր 1854-էն մինչեւ Օգոստոս 1855-ի վերջը կը մնայ [[Սեւաստապոլ]]ի մէջ<ref name="ЭСБЕ" />:
Չորնիի ճակատամարտին մարտկոցի հրամանատար էր, ներկայ եղած է [[Մալախով Կուրգան]]ի գրոհի ատեն տեղի ունեցած ռմբակոծութեան։ Հակառակ կեանքի դժուարութիւններուն եւ պաշարման սարսափներուն՝ Թոլսթոյ այն ատեն կը գրէ «Անտառահատում» պատմուածքը, որու մէջ կ'արտացոլան կովկասեան տպաւորութիւնները, եւ «Սեւաստոպոլեան պատմութիւններուն» առաջինը՝ «Սեւաստոպոլը Դեկտեմբեր 1854-ին» պատմուածքը, զոր կ'ուղարկէ «Սովրեմեննիկին»: Պատմուածքը անմիջապէս կը տպագրուի եւ հետաքրքրութեամբ կ'ընթերցուի ռուս ընթերցողին կողմէ՝ արտակարգ ազդեցութիւն գործելով Սեւաստոպոլի պաշտպաններուն բաժին հասած սարսափներուն նկարագրութեամբ։ Պատմուածքը կը կարդացուի նաեւ ռուս կայսր [[Ալեքսանդր II (Ռուսաստան)|Ալեքսանտր Բ.-ի]] կողմէ.{{sfn|Бурнашева Н. И.|2002|}}վերջինս կը հրամայէ խնայել տաղանդաւոր սպան<ref name="ЭСБЕ" /><ref>{{Գիրք |автор= Бурнашева Н. И. |մաս= Комментарии. Севастополь в декабре месяце|ссылка часть=http://feb-web.ru/feb/tolstoy/texts/pss100/t02/T02-275-.htm |վերնագիր=Толстой Л. Н. Полное собрание сочинений: В 100 т. - Художественные произведения: В 18 т |բնօրինակ= |հղում= |викитека= |ответственный= |հրատարակություն= |վայր=М. |հրատարակչություն= Наука|թվական=2002 |հատոր=II |էջերի թիվ=393-394 |մեջբերվող էջեր=567 |սերիա= |ISBN= |տպաքանակ=}}</ref><ref group="Ն">Թոլսթոյ, համոզուած էր, որ իր պատմուածքը կարդացած է [[Նիկոլայ Ա.]]-ը, սակայն վերջինս մահացած է [[18 Փետրուար]], [[1855]]-ին իսկ պատմուածքը տպագրուած է «Սովրեմեննիկի» 1855-ի յուլիսեան թիւին մէջ: Բայց Թոլսթոյ հաւանական կը նկատէր, որ Նիկոլայ կրնար պատմուածքը կարդացած ըլլալ ձեռագիր տարբերակով: Գրողին կենսագիր՝ Պ. Բիրյուկով 1905-1906 թուականներուն, խօսքը Թոլսթոյի ուղղելով, կը գրէ. «Պէտք է միանգամընդմիշտ պարզել այն հարցը, թե կարդացա՞ծ է, արդեօք, Նիկոլայ Ա.-ը Ձեր «Սեւաստոպոլեան պատմութիւնները». ես կը կարծեմ, որ ոչ․․․»</ref><ref>{{Գիրք|հեղինակ= Бурнашева Н. И. |մաս= Комментарии. Севастополь в декабре месяце|ссылка часть=http://feb-web.ru/feb/tolstoy/texts/pss100/t02/T02-275-.htm |վերնագիր=Толстой Л. Н. Полное собрание сочинений: В 100 т. - Художественные произведения: В 18 т |բնօրինակ= |հղում= |викитека= |ответственный= |հրատարակություն= |վայր=М. |հրատարակչություն= Наука|թվական=2002 |հատոր=II |էջերի թիվ=393-394 |մեջբերվող էջեր=567 |սերիա= |ISBN= |տպաքանակ=}}</ref>:
Նիկոլայ Ա.-ի կենդանութեան օրերուն Թոլսթոյ մտադիր էր հրետանաւոր սպաներուն հետ հրատարակել «Զինուորական թերթիկ» աժան եւ հանրամատչելի ամսագիրը, սակայն ամսագիրին նախագիծին իրականացումը չի յաջողիր։ «Նախագիծիս ի պատասխան՝ ողորմած տէր կայսրը մեծահոգաբար թոյլ կու տայ մեր յօդուածները տպագրել «Ինվալիտ»-ին մէջ, - դառնօրէն կը հեգնէ Թոլսթոյ այդ առիթով։{{sfn|Бурнашева Н. И.|2002|}}
[[Պատկեր:Военный листок.jpg|thumb|250px|left|Լէօ Թոլսթոյի հրապարկման չարժանացած շապիկին նախագիծը, 1854]]
Սեւաստոպոլի պաշտպանութեան համար Թոլսթոյ կը պարգեւատրուի Ս. Աննայի 4-րդ աստիճանի շքանշանով՝ «Արիութեան համար» մակագրութեամբ, «1854-1855 թուականներուն Սեւաստոպոլի պաշտպանութեան համար» եւ «1853-1856 թուականներու պատերազմի յիշատակին» շքանշաններով։ Իբրեւ արդիւնք զինք կը պարգեւատրեն «Սեւաստոպոլի պաշտպանութեան 50-ամեակին նուիրուած» երկու շքանշանով. արծաթէ՝ որպէս Սեւաստոպոլի պաշտպանութեան մասնակիցի, եւ մետաղէ՝ որպէս «Սեւաստոպոլեան պատմութիւներու» հեղինակին<ref name=hist>{{cite web|url=http://historymania.info/view_post.php?id=141|title=Historymania. Награды в честь обороны Севастополя в Крымской войне 1854-1856|publisher=historymania.info|accessdate=2012 թ․ նոյեմբերի 9–ին|archiveurl=http://www.webcitation.org/6CJEhwpiL|archivedate=2012-11-20}}</ref>:
Թոլսթոյի երգերէն մէկը նուիրուած էր [[4 Օգոստոս]] [[1855]]-ի ձախողած ռազմական գործողութեան, երբ հրամանատար Ռեատ, սխալ հասկնալով գլխաւոր հրամանատարին հրամանը, կը գրոհէ Ֆետյուխինեան բարձունքը։ «Как четвёртого числа, нас нелёгкая несла горы отбирать» վերնագրով երգը, որ շարք մը ականաւոր հրամանատարներու անուններ կը շօշափէ, մեծ յաջողութիւն կ'ունենայ։ Գրոհէն անմիջապէս ետք, [[27 Օգոստոս]]-ին Թոլսթոյ որպէս սուրհանդակ կ'ուղարկուի [[Սանկտ Պետերբուրգ|Փեթերսպուրկ]], ուր ան կ' աւարտէ «Սեւաստոպոլը Մայիս 1855-ին» եւ կը գրէ «Սեւաստոպոլը Օգոստոս1855-ին, որ գրողի ամբողջական ստորագրութեամբ կը տպագրուի «Սովրեմեննիկի» [[1856]] -ի առաջին թիւին մէջ։ «Սեւաստոպոլեան պատմութիւնները» վերջնականապէս կ'ամրապնդեն անոր հեղինակութիւնը՝ որպէս նոր գրական սերունդի ներկայացուցիչի, եւ Նոյեմբեր [[1856]]-ին գրողը վերջնականապէս կը ձգէ զինուորական ծառայութիւնը<ref name="ЭСБЕ" />:
== Գործերը ==
Տող 90 ⟶ 104՝
[[Պատկեր:Ge Sophia Tolstaya.jpg|մինի|ձախից|Թոլսթոյի կինը՝ Սոֆիան եւ իրենց դուստրը՝ Ալեքսանտրան]]
[[Պատկեր:Graf Tolstoj op Jasnaja Poljana.jpg|մինի|աջից|Թոլսթոյի գերեզմանը Եասնաիա Փոլիանայի մէջ]]
== Նշումներ ==
{{Նցանկ}}
| |||