«Թորոս Թորամանեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
Չ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 19.
}}
'''Թորոս Թորամանեան''' ([[18 Մարտ]] [[1864]], [[Շապին Գարահիսար (արեւմտահայերէն)|Շապին Գարահիսար]] - [[11 Մարտ]] [[1934]], [[Երեւան]]), հայ նշանաւոր ճարտարապետ:
== Կենսագրութիւն ==
Ծնած է [[Փոքր Հայք (արեւմտահայերէն)|Փոքր Հայք]]ի [[Շապին Գարահիսար (արեւմտահայերէն)|Շապին Գարահիսար]] քաղաքին մէջ (ուր ծնած է նաեւ [[Անդրանիկ Օզանեան|Զօրավար Անդրանիկը]]) [[1864]] թուականին, հողագործի ընտանիքի մը մէջ: Սկզբնական կրթութիւնը ստացած է իր ծննդավայրին մէջ: [[1883]] թուականին մեկնած է Կոսդանդնուպոլիս, աշխատած է որպէս ատախձագործի աշակերտ: [[1888]]-[[1893
20-րդ դարու սկզբին Թ. Թորամանեանի ջանքերով Զուարթնոցի աւերակները դուրս բերուեցան հողի դարաւոր շերտերու տակէն: Թորամանեանի մանրամասն ուսումնասիրութիւնները վերականգնեցուցին տաճարի իսկական պատկերը: Յայտնի դարձաւ, որ տաճարը եղած է բոլորակ, եռայարկ, հայկական թմբուկով, գմբէթաշէն ինքնատիպ կոթողով մը: Երբ պեղումներու ժամանակ յայտնաբերուեցաւ Գագիկ թագաւորի արձանը` Գագիկաշեն Սբ.Գրիգոր տաճարի մանրակերտը ձեռքին, հաստատուեցաւ, որ Թորամանեանին յաջողած էր Զուարթնոցի յատակագծի ուսումնասիրութեամբ ճշգրտօրէն յայտաբերել շինութեան տեսքն ու ձեւը, քանի որ համաձայն պատմիչի Գագիկաշենը Զուարթնոցի կրկնութիւնն էր:
Տող 53.
{{քաղուածք|Ահա վեր է կացել հայ ճարտարապետ Պ. Թորամանեանը, ցոյց է տալիս Եւրոպային ու ամբողջ աշխարհին, թէ գոյութիւն է ունեցել հայկական ինքնուրոյն ճարտարապետութիւն եւ հայկական ինքնուրոյն ճարտարապետութիւնը ազդել է թէ՛ հարեւան եւ թէ՛ հեռաւոր ազգերի ճարտարապետութիւնների վրայ, ստիպում է ազգերի արուեստների պատմութեան մէջ նոր գլուխ բաց անել «հայոց ճարտարապետութիւնը» վերնագրով:|[[Յովհաննէս Թումանեան]]}}
{{քաղուածք|Եթէ ճարտարապետութիւնը քարացած երաժշտութիւն է, ապա Թորոս Ճարտարապետը այդ քարացածը վերածել է կենդանի երգի: Նա մեր հոյակապ աւերակների ու յուշարձանների, նոյնքան հոյակապ երգիչն է:|[[Աւետիք Իսահակեան]]}}
{{քաղուածք|Տիտանական ջանքերի, մտքի ու զգացմունքների լարման գնով, համաշխարհային եւ հայ մշակոյթի իմացութեան հողից ելնելով, նա թափանցել էր ժամանակի խորքերը եւ բիւրեղեայ մաքրութեամբ դուրս հանել այն մարգարիտները, որոնք զուտ ազգային են: Ողջ աշխարհին ապացուցեց հայկականը...| [[Մարտիրոս Սարեան]]}}
|