Ուիքիփետիա

«Իւան Թուրկենեւ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
No edit summary
Չ կետադրություն և բացատներ, փոխարինվեց: կ՝ե → կ՝ ե (5) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 21.
[[Պատկեր:Varvara Petrovna Turgeneva.jpg|մինի|180px|ձախից|Վառվառա Փեթրովնա Լութովինովան՝ գրողի մայրը]]
 
Վառվառա Փեթրովնան յատուկ խառնուածքի տէր կին մըն էր։ Ան օժտուած էր ճորտատիրական հակումներով, սակայն միաժամանակ բաւականին կիրթ եւ կարդացած անձնաւորութիւն մըն էր։ Ան իր երեխաներուն դաստիարակութիւնը կը զուգորդէր ընտանեկան [[Բռնութիւն|բռնութեան]] հետ։ Մայրական ծեծի կ՝ենթարկուէրկ՝ ենթարկուէր նաեւ Իւանը, հակառակ անոր, որ՝ ան կը համարուէր մօր ամենասիրելի որդին։ Տղուն գրագիտութեամբ զբաղած են, յաճախակիօրէն, փոփոխուող [[Ֆրանսա|ֆրանսա]]ցի եւ [[Գերմանիա (արեւմտահայերէն)|գերմանա]]ցի տնային դաստիարակները։ Վառվառա Փեթրովնայի ընտանիքին մէջ խօսակցութիւնը, նոյնիսկ աղօթքները կ՝արտասանուէրկ՝ արտասանուէր [[Ֆրանսերէն|ֆրանսերէն]]։ Վառվառան շատ կը ճամբորդէր եւ ան պայծառ եւ կրթեալ կին էր, կը կարդար շատ, դարձեալ՝ առաւելապէս ֆրանսերէն։ Սակայն հարազատ լեզուն ու [[Գրականութիւն|գրականութիւն]]ը նոյնպէս խորթ չէին իրեն համար։ Ան հրաշալի կը տիրապետէր պատկերաւոր ռուսերէն խօսքին, իսկ Սերկէյ Նիքոլաեւիչը կը պահանջէր երեխաներէն, որ անոնք իր բացակայութեան ժամանակ, ռուսերէն նամակներ գրեն իրեն։ Թուրգենեւներու ընտանիքը կապ կը պահէր Վ. Ժուկովսկիի եւ Մ. Զագոնսկիի հետ։ Վառվառա Փեթրովնան կը հետեւէր գրականութեան նորոյթներուն, լաւ տեղեկացուած էր Ն. Քարամզինի, Վ. Ժուկովսկիի, Ա. Պուշկինի, Մ. Լերմոնտովի եւ Ն. Կոկոլի ստեղծագործութիւններէն, որոնցմէ հաճոյքով մէջբերումներ կը բերէր որդւոյն գրած նամակներուն մէջ։
 
Ռուսական գրականութեան հանդէպ սէրը պատանի Թուրգենեւի մեջ սերմանած է նաեւ ճորտ սպասաւորներէն մէկը, որ յետագային դարձաւ Փունինի նախատիպը «Փունինը եւ Պապուրինը» պատմուածքին մէջ։ Մինչեւ 9 տարեկան Թուրգենեւը ապրած է մայրական ժառանգական կալուածքին մէջ՝ Սպասքոյէ-Լութովինովօ՝ Օրիոլի նահանգ՝ Մցենսքէն 10 քմ հեռաւորութեան վրայ։ 1827 թուականին Թուրգենեւները երեխաներուն կրթութեան տալու նպատակով հաստատուեցան Մոսկուայի՝ Սամոթեօք թաղամասը։ Ապագայ գրողը սկիզբը սորված է Վէյտենհամըրի գիշերօթիկ դպրոցին մէջ, ապա ան եղած է Լազարեան ճեմարանի տնօրէն՝ Ի. Քրաուզէին սանը։
Տող 27.
=== Կրթութիւն, Գրական Գործունեութեան Սկիզբ ===
[[Պատկեր:Turgenev 1838 by Gorbunov.jpg|մինի|աջէն|180px|Երիտասարդ Իւան Թուրգենեւը ]]
[[1833]] թուականին 15 տարեկան հասակին Թուրգենեւը կ՝ընդունուիկ՝ ընդունուի [[Մոսկուա]]յի համալսարանի բանասիրական բաժանմունքը։ Այդ նոյն ժամանակ այստեղ կ՝ուսանէինկ՝ ուսանէին Ալեքսանտր Կերցենը եւ Վիսարիոն Պելինսքին։ Մէկ տարի ետք, երբ Իւանի աւագ եղբայրը կ՝ընդունուիկ՝ ընդունուի պահակազօրք հրետանային գունդ, ընտանիքը կը տեղափոխուի Ս․ Փեթերսպուրկ, ուր Իւան Թուրգենեւը կը փոխադրուի Փեթերսպուրկի համալսարանի փիլիսոփայութեան բաժանմունքը։ Անոր համալսարանական ընկերն էր ապագայ յայտնի գիտնական-պատմաբան Թիմոֆէյ Կրանովսքին<ref>{{cite web | url=http://turgenev.ouc.ru/iy-lebedev-tyrgenev.html | title=Тургенев | publisher=Библиотека русской поэзии | work=Поэты и поэзия | accessdate=2013 թ․ նոյեմբերի 11–ին | author=Лебедев Ю. В. | archiveurl=http://www.peeep.us/4b33d8ff | archivedate=2013-11-11}}</ref>։
 
Սկիզբը Թուրգենեւը կ՛ուզէր բանաստեղծ դառնալ։ [[1834]] թուականին, երբ ան երրորդ կարգի ուսանող էր, գրեց «Պատը» ութոտանի «եամպ»ով մեծավերջ տղչ. թատերական բանաստեղծութիւնը<ref group="Ն">Իր իսկ՝ Տուրգենևի խոսքերով, դա «բացարձակ անհեթեթ ստեղծագործություն է, կատաղի անփորձությամբ արտացոլված բայրոնյան Մանֆրեդի ստրկամիտ նմանակումը»</ref>։ Երիտասարդ հեղինակը իր գրիչի փորձը ցոյց տուաւ իր ուսուցիչին՝ ռուս բանասիրութեան փրոֆէսօր Փիոթըր Փլեթնիովին։ Դասախօսութիւններէն մէկուն ժամանակ Փլեթնիովը բաւականին խիստ վերլուծեց այդ բանաստեղծութիւնը, հեղինակին չբացայայտելով, սակայն միաժամանակ խոստովանեցաւ, որ այդ ստեղծագործողին մէջ «ինչ-որ բան կայ»։ Այդ խօսքերէն ոգեշնչուած՝ երիտասարդ գրողը ստեղծեց նաեւ քանի մը բանաստեղծութիւն, որոնցմէ երկուքը [[1838]] թուականին «…..въ» ստորագրութեամբ Փլեթնիովը տպագրեց «Սովրեմեննիք» ամսագիրին մէջ, որուն խմբագիրը նոյնն ինքն էր։ Անոնք էին «Երեկոյ» եւ «Վեներա Մետիցէյսքայայի մօտ» բանաստեղծութիւնները<ref name="ЛЭ">{{Գիրք|автор=Поспелов, Г. Н.|մաս=Тургенев|ссылка часть=http://feb-web.ru/feb/litenc/encyclop/leb/leb-4191.htm|վերնագիր=Литературная энциклопедия |վայր=М.|издательство=Худ. лит.|թվական=1939|հատոր=11|столбцы=419—439|ref=}}</ref><ref name="БСЭ">{{Գիրք|автор=Румянцева, Э. М.|մաս=Тургенев Иван Сергеевич|ссылка часть=http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Тургенев%20Иван%20Сергеевич/|վերնագիր=Большая советская энциклопедия|հրատարակություն=3-е изд|վայր=М.|издательство=Сов. энциклопедия|թվական=1977|հատոր=26}}</ref>։
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Իւան_Թուրկենեւ» էջէն