«Թուրքերու Ներխուժումը Դէպի Կիպրոս» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-https://books.google.com/ +https://books.google.am/)
Տող 66.
Կիպրոսի ղեկավարները՝ Կիպրոսի նախագահ [[Մակարիոս III (արեւմտահայերէն)|Մակարիոսը]] եւ Ֆազիլ Քիւչիւքը բացառապէս խաղաղութեան կողմնակից էին։ Անոնք խաղաղութեան հաստատման մասին յա՛տարարութիւններ կը կատարէին, որոնք անտեսուած են հասարակ ժողովուրդի կողմէն։ [[Թուրքիա (արեւմտահայերէն)|Թուրքիան]] որոշեց հակամարտութիւնը միջամտել։ Թուրքերը զէնքի միջոցով կը փորձէին պաշտօնական [[Նիկոսիա]]յի դիրքորոշումը հարուածել եւ հենց ալ այդ կղզիին մէջ հանքեցուց քաղաքացիական պատերազմի բռնկման։ Թուրք զինեալները [[Կիրէնիա]] ծովափնեայ քաղաքը գրաւեցին, որ [[1974]]-ին կապող օղակ Թուրքիոյ ռազմական ներխուժման ժամանակ կը ծառայէր<ref>{{cite book|last1=Henn|first1=Francis|title=A Business of Some Heat: The United Nations Force in Cyprus Before and During the 1974 Turkish Invasion|date=2004|publisher=Casemate Publisher|isbn=9781844150816|pages=106–7|url=https://books.google.co.uk/books?id=17ciO6lCxT0C&pg=PA106&dq=nicosia+kyrenia+road&hl=en&sa=X&ei=AzEHVcXYNoP6UMONg6gM&ved=0CCAQ6AEwAA#v=onepage&q=nicosia%20kyrenia%20road&f=false|accessdate=16 March 2015}}</ref>: Կիպրոսի յոյները եւս յարձակման պատասխանեցին։
 
[[Յունաստանի Թագաւորութիւն|Յունաստանի թագաւորութեան]] անմիջական աջակցութիւնը ստանալով, յոյն կիպրոսցիները կրցան 700 թուրք ռազմագերի վերցնել՝ որոնցմէ են կանանց եւ երեխաներուն եւ զանոնք Կիպրոսի հիւսիսային արուարձանները աքսորեցին։ Բռնութիւնները 364 թուրքերու եւ 174 յոյներու մահուան պատճառ դարձան<ref name=oberling120>Oberling, Pierre. ''The road to Bellapais'' (1982), Social Science Monographs, [https://books.google.comam/books?ei=EMbjTcnNDs_z-gbg-NXSBg&ct=result&id=XIK6AAAAIAAJ&dq=pierre+oberling+364&q=According+to+official+records%2C+364+Turkish+Cypriots+and+174+Greek+Cypriots+were+killed+during+the+1963-1964+crisis.#search_anchor p.120]: "According to official records, 364 Turkish Cypriots and 174 Greek Cypriots were killed during the 1963-1964 crisis."</ref>, աւելի քան 109 թրքական գիւղեր աւերուեցան եւ մօտ 25,000-30,000 թուրք կիպրոսցիներ տեղահանուեցան<ref name=hoff>{{cite book |author= Hoffmeister, Frank |title= Legal aspects of the Cyprus problem: Annan Plan and EU accession |publisher= EMartinus Nijhoff Publishers|year= 2006 |url= https://books.google.comam/?id=LZXbg3ZwvGoC&dq= | pages = 17–20 |isbn= 978-90-04-15223-6}}</ref> : Հետագային անգլիական«<nowiki/>[[The Daily Telegraph]]<nowiki/>» պարբերականը Կիպրոսի մէջ տեղի ունեցածը «հակաթրքական ջերդեր» որակած են<ref name=TELTd>{{cite news|title=Turkish distractions|url=http://www.telegraph.co.uk/comment/telegraph-view/3639566/Turkish-distractions.html|accessdate=8 February 2011|newspaper=The Daily Telegraph|date=30 April 2007|author=Telegraph View (represents the editorial opinion of The Daily Telegraph and The Sunday Telegraph)|quote=we called for intervention in Cyprus when the anti-Turkish pogroms began in the 1960s}}</ref>:
 
Վերջին դէպքերէն ետք Թուրքիա կը սկսի պնդել, որ անհրաժեշտ է Կիպրոսը երկու մասի բաժնելը։ Թուրք կիպրոսցիները կը շարունակէին անկարգութիւնները [[Լիմասոլ (արեւմտահայերէն)|Լիմասոլի]], [[Լառնաքա]]յի, [[Այիա Նապա (արեւմտահայերէն)|Այիա Նապայի]] եւ [[Նիկոսիա (արեւմտահայերէն)|Նիկոսիայի]] փողոցներով։ Այս պայմաննեուն մէջ, Թուրքիա ռազմական ներխուժման կը պատրաստուի։ [[5 յունիս]] [[1964]]-ին<nowiki/>ին [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ]]ու [[ԱՄՆ-ի Նախագահներու Ցանկ|նախագահ]] [[Լինտոն Բ. Ճոնսոն|Լինտոն Բեյնս Ճոնսոնը]] նամակ կը յղէ Թուրքիոյ ղեկավարին եւ թրքական իշխանութիւններոն կը հորդորէ եւ Կիպրոսի թուրք զինեալներուն ռազմական ներխուժումէն զերծ մնալ։ ԱՄՆ նախագահը նշած է նաեւ, որ ներխուժմանը կրնայ հակասութիւնները յաջորդել Խորհրդային Միութեան հետ, որուն ժամանակ ԱՄՆ-ն Թուրքիոյ օգնութեան չի հասնիր։ Յայտարարութենէն մէկ ամիս ետք ԱՄՆ պէտքարտուղարը Յունաստանի եւ Թուրքիոյ ղեկավարներու միջեւ հանդիպում կազմակերպեց։