«Խաղաղական Ովկիանոս» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

{{Կը խմբագրեմ|[[Մասնակից:ԱյգեՊան|ԱյգեՊան]] ([[Մասնակցի քննարկում:ԱյգեՊան|քննարկում]]) 10:16, 7 Հունվարի 2018 (UTC)}}

{{Արևելահայերեն|Խաղաղ օվկիանոս}}

'''Խաղաղական ովկիանոս''', [[Երկիր (արեւմտահայերէն)|Երկիր մոլորակի]] ամենամեծ մակերեսով եւ ամենախորը ովկիանոսն է, արեւմուտքէն Եւրասիա և Աւստրալիա մայրցամաքներու արեւելքէն Ամերիկա աշխարհամասի եւ հարաւէն Անթարքթիտային միջեւ։<br>

== Հիմնական Բնութագրական Տուեալներ ==

Խաղաղական ովկիանոսը հիւսիսէն հարաւ երկարութիւնը մոտաւորապէս 15․8 հազար իսկ արեւելքէն արեւմուտք 19․5 հազար քմ է։ Ծովերու հետ միասին տարածքը 178․684 միլիոն քմ² է, միջին խորութիւնը՝ 3984 մեթր։ Ովկիանոսի առաւելագոյն խորութիւնը (նաեւ Համաշխարհային ովկիանոսինը)՝ 10 994 մեթր է (Մարիանի իջուածք)<ref name="oceanographers.ru">[http://www.oceanographers.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=1760&Itemid=133]</ref>։ Խաղաղական ովկիանոսի տարածքով՝ մօտաւորապէս 180° միջօրէականով կ'անցնէ ամսաթիվի փոփոխման գիծը<ref name="Lydia">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=HofX9zL4YQEC&pg=PA25|title=Basic Geography|author=Agno, Lydia|date=1998|publisher=Goodwill Trading Co., Inc.|isbn=978-971-11-0165-7|pages=25–|accessdate=9 June 2013}}</ref>։ Խաղաղական ովկիանոսի տարածքը կը գերազանցէ ամբողջ ցամաքի մակերեսը գրեթէ 30 միլիոն քմ²-ով։ Հասարակածը ովկիանոսը գրեթէ երկու հաւասար մասերու կը բաժնէ<ref name="ebc">"[http://concise.britannica.com/ebc/article-9374340/Pacific-Ocean Pacific Ocean]". ''[[Encyclopædia Britannica|Britannica Concise]].'' 2006. Chicago: Encyclopædia Britannica, Inc.</ref>:

== Կենդանականութիւն Եւ Բուսականութիւն ==

Խաղաղական ովկիանոսին կը պատկանէ Համաշխարհային ովկիանոսի ամբողջ կենսազանգուածի 50 %-ը: Կեանքն ովկիանոսին մէջ առատ է եւ բազմազան, յատկապէս արեւադարձային եւ մերձարեւադարձային գօտիներուն մէջ՝ [[Ասիա (արեւմտահայերէն)|Ասիոյ]] եւ Աւստրալիոյ ափերուն: Այստեղ հսկայական տարածքներ կը զբաղեցնեն քորալեան խութերն ու մանկրային բուսականութիւնը:

Խաղաղական ովկիանոսի կենդանական աշխարհը 3-էն 4 անգամ հարուստ է միւս ովկիանոսներու կենդանական աշխարհներէն: Յատկապէս հարուստ են արեւադարձային գօտիներու ջուրերը: Ինտոնեզական ծովերուն մէջ յայտնի են երկու հազար տեսակի [[ձուկեր]], մինչիսկ հիւսիսային ծովերուն մէջ ատոնց տեսակներու քանակը մօտաւորապէս 300 է: Արեւադարձային գօտիի ջուրերու մէջ կը բնակեն վեց հազար տեսակի փափկամարմիններ, իսկ [[Պերինկի Ծով]]ուն մէջ ընդամենը 200 տեսակի: Խաղաղական ովկիանոսի բուսական աշխարհի համար բնորոշ առանձնայատկութիւն մըն է կարգաբանական խումբերու հնութիւնն ու էնտեմիկութիւնը: Կաթնասուններու էնտեմիկ տեսակներէն են՝ ծովոզնին, թրապոչերը: Խաղաղական ովկիանոսի հիւսիսային ջուրերուն բնորոշ կենդանիներ են վիթխարի երկփեղկանիներ՝ միտիաներ եւ ոստրէներ: Հասարակածային գոտիի ջուրերուն մէջ ապրող երկփեղկանիներու առանձին տեսակներուն քաշը կը հասնէ 300 քկ-ի: Խաղաղական ովկիանոսի հսկայական գերճնշման, ցածր ջերմաստիճանի եւ ավելի քան ութուկէս քմ խորութեան պայմաններուն մէջ կ'ապրեն 45 կենդանատեսակներ, որոնց 71 %-ը էնտեմիկ են:

 

{{ՎՊԵԱ|Խաղաղական Ովկիանոս}}

{{Ծովերու Ցանկ}}