«Խաչակրաց արշաւանքներ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 14.
| accessdate=2008 թ․ փետրուար 8 }}—"Գրիգոր IX-ը բանադրել էր Ֆրեդերիկին վերջինիս՝ Սիցիլիան երկրորդ անգամ լքելէ առաջ։ "</ref> : Եօթերորդ, Ութերորդ եւ Իններորդ խաչակիրներու արշաւանքներու արդիւնքին մէջ [[մեմլուք]]ները տարին շարք մը յաղթանակներ, իսկ Իններորդ խաչակիրներու արշաւանքով աւարտեցաւ խաչակիրներու դարաշրջանը [[Մերձաւոր Արեւելք]]ի մէջ<ref>Աւետարանը Բոլոր Երկրներու մէջ, Մեթոտական Եպիսկոպոսական Միսիոներական Հասարակութիւն, էջ՝ 262 {{W/Ref-en}}</ref>:
 
== Պատմութիւն ==
 
=== Իրադրութիւնը Մերձաւոր Արեւելքի Մէջ ===
[[Պատկեր:Asia Minor hy 1097.png|մինի|ձախէն|[[Փոքր Ասիա]]ն [[1097]]-ին։ ]]
Սուրբ Երկիրը մեծ նշանակութիւն ունի քրիստոնեաներուն համար, քանի որ այնտեղ ծնած, գործած եւ խաչուած է [[Յիսուս Քրիստոս]]ը, որ դրած է [[Քրիստոնէութիւն|քրիստոնէութեան]] հիմքը։ 4-րդ դարուն հռոմէական կայսր Կոստանդիանոս Ա․ Մեծի կողմէն թոյլատրուեցաւ քրիստոնէութեան ազատ դաւանանքը (313 թուական), եւ յետագային [[Հռոմէական կայսրութիւն|Հռոմէական կայսրութեա]]ն բաժանումէն ու [[Բիւզանդական Կայսրութիւն|Բիւզանդական կայսրութեան]] յառաջացումէն ետք, Սուրբ Երկիրը մեծ մասամբ քրիստոնէաբնակ էր<ref>{{Cite web|title=Օրինականացումը Կոնստանդիանոսի օրոք|author=Շայ Դ. Կոհեն|publisher=PBS|accessdate=2007 թ․ օգոստոսի 11–ին|url=http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/religion/why/legitimization.html}} </ref><ref>"[http://www.mfa.gov.il/MFA/Facts+About+Israel/History/HISTORY-+Foreign+Domination.htm Պատմություն. Օտար տիրապետություն]"</ref> ։ [[Երուսաղէմ]]ը մեծ նշանակութիւն ունի նաեւ [[Մուսուլման (արեւմտահայերէն)|մուսուլման]]ներուն համար, քանի որ այնտեղէն, ըստ աւանդութեան, վեր համբառնած է մարգարէ Մուհամմէետը եւ երբեմն Երուսաղէմը մուսուլմաններուն համար կը համարուի երրորդ սուրբ քաղաքը։ [[Արաբներ (արեւմտահայերէն)|Արաբներ]]ը յայտնուեցան այնտեղ 7-րդ դարուն։ Երուսաղէմը մեծ նշանակութիւն ունի նաեւ [[Հրեաներ (արեւմտահայերէն)|հրեաներ]]ուն համար, քանի որ այն երկար ժամանակ եղած է Հրէական Միացեալ Թագաւորութեան, այնուհետեւ Հրէական Հարաւային Թագաւորութեան [[Մայրաքաղաք (արեւմտահայերէն)|մայրաքաղաք]]ը, նաեւ այնտեղ կառուցուած է հրեաներու գլխաւոր հոգեւոր կենդրոնը` Երուսաղէմի տաճարը (ներկայիս տակաւին կանգուն է եւ ուխտագնացութեան վայր ու երկրպագութեան առարկայ է Երկրորդ տաճարին արեւմտեան պատը <ref>Գոնեն, Ռիվկա, ''Վիճելի սրբություն. հրեական, մուսուլման և քրիստոնյա հավակնությունները Երուսաղեմի նկատմամբ'', KTAV Publishing House, 2003, էջ՝ 77</ref>})։ Կարեւոր հանգամանք էր նաեւ մուսուլմաններուն կողմէն [[1009]] թուականին Սուրբ Գերեզմանի եկեղեցւոյ աւերումը։ 1039 թուականին նոր խալիֆան խոշոր գումարի դիմաց թոյլատրեց եկեղեցւոյ վերանորոգումը<ref>Դենիս Պրինգլ. "Լատինական Արևելքի Ճարտարապետությունը" ''Խաչակրաց արաշավանքների Օքսֆորդյան Պատմություն'' աշխատությունում, խմբ. Ջոնաթան Ռայլի-Սմիթ (Նյու Յորք, Oxford University Press,1999) 157</ref>։ Շուտով թույլատրուեցան ուխտագնացութիւնները դէպի Սուրբ Երկիր, քանի որ անոնք մեծ շահոյթ կ՝ապահովէին տեղի իսլամական իշխաններուն<ref>Մադդեն, էջ՝ 5</ref>։ Սակայն [[Սելճուքներ|սելճուք]] թուրքերու յայտնուելէն ետք քրիստոնեաներու եւ մուսուլմաններու միջեւ յարաբերութիւնները դարձեալ լարուեցան<ref>Մադդեն, էջ՝ 8 </ref>։
 
 
 
== Ծանօթագրութիւններ ==