«Ծիրան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
→Օգուտները: վիքիֆիկացում, կետադրական, փոխարինվեց: → oգտվելով ԱՎԲ |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{Արևելահայերեն|Ծիրան}}
{{Taxobox արւմտ.
| name = Ծիրան
| image file =
| image
| image2 file =
| image2_caption =
| regnum = Բոյսեր
| phylum = Ծաղկաւորներ
| classis = Երկշաքիլաւորներ
|
| ordo = Վարդազգիներ
| latin = '''''Prunus Armeniaca'''''▼
|
| familia = Վարդազգիներ
| author = {{ստեղ|L.}}
▲| wikispecies =Prunus Armeniaca
▲| commons = Category:Prunus Armeniaca
| itis =
| ncbi =
|
|
}}
'''Ծիրան'''
==Ծիրանենի==
[[Պատկեր:Artashat Apricot Garden3.jpg|մինի|ձախից|260px|Ծիրանի ծառ [[Արտաշատ (արեւմտահայերէն)|Արտաշատին]] մէջ]]
Արդիւնաւէտ ծառ է միջին չափի հասակով (2,3 մ.), բայց տարիքոտ ծառերուն հասակը կը հասնի 8 մ. եւ աւելի։ Տերեւները սրտաձեւ են, տերեւներուն հասակը 10 ս․մ. կ՛ըլլայ, իսկ լայնքը՝ 3,4 ս․մ.։ [[Աշուն (արեւմտահայերէն)|Աշնան]] ծառերը տերեւաթափ կ'ըլլան եւ կը բուսնին [[Գարուն (արեւմտահայերէն)|Գարնան]], իսկ [[Ամառ (արեւմտահայերէն)|Ամրան]] պտուղները կը հասուննան։ Ծաղիկներուն գոյնը կ՛ըլլայ ճերմակ՝ վարդագոյնի մօտ։
Տող 38 ⟶ 35՝
Ծիրանը կը գտնուի պաղ եւ միջին պաղութեամբ կլիմայ ունեցող քաղաքներու մէջ, բայց զայն ցանելու ամենալաւ վայրը՝ չոր կլիմայ ունեցող երկիրներն են։
== Պատկերասրահ ==
<gallery mode="packed" height="160px">
Prunus armeniaca flowers in Kharkov.jpg|Ծաղիկները
Плоды абрикоса.jpg|Պտուղները
Ab plant 410.jpg|Ճիւղին կտրուածքը
</gallery>
=== Արտադրութիւնը ===
[[Պատկեր:2012apricot.png|450px|մինի|աջից]]
{| class="wikitable" align=rightstyle="clear:right"
! colspan=2|2012-ին ամենաշատ <br />ծիրան արտադրած <br />երկիրները
|-
| {{TUR}} || align="right" |
|-
| {{IRN}} || align="right" |
|-
|
|-
|
|-
| {{
|-
|
|-
|
|-
|
|-
|
|-
| {{
|-
|}
==Աճման Պայմանները==
Ծիրանի ծառը կ'ազդուի օդէն, մանաւանդ՝ ծաղկած ժամանակ։ Ծառը կը վնասուի, երբ տաքութիւնը կը բարձրանայ եւ բացասական ազդեցութիւն կ՛ունենայ բերքին։ Ինչպէս նաեւ խոնաւութեան բարձրացումով կը շատնան սնկային հիւանդութիւնները։
==Բժշկական Գործառութիւններու Մէջ==
Ծիրանը հարուստ է [[կենսանիւթ]]ներով (վիթամիններով)։ Ան կը պարունակէ [[կենսանիւթ A]], որ մարդու
Չոր ծիրանը աւելի հարուստ է կենսանիւթերով՝ քան թարմը։ Ծիրանը կը լաւացնէ տեսողութիւնը, կ'աշխուժացնէ [[լեարդ]]ը. օգտակար է
▲[[Պատկեր:Dried apricot 01 Pengo.jpg|մինի|չորացուած ծիրան]]
▲Ծիրանը հարուստ է [[կենսանիւթ]]ներով (վիթամիններով)։ Ան կը պարունակէ [[կենսանիւթ A]], որ մարդու կ՛ապահովէ մէկ օրուայ անհրաժեշտ նկատուող 18%-ն, [[կենսանիւթ C]], [[երկաթ]] եւ [[[[քալսիոմ]]]]։ Ծիրանը թարմ վիճակով երկար ժամանակ չի դիմանար, այդ պատճառով զայն չորցնելով կը պահեն, ինչպէս՝ [[Սուրիա|Սուրիոյ]] մէջ։
▲Չոր ծիրանը աւելի հարուստ է կենսանիւթերով՝ քան թարմը։ Ծիրանը կը լաւացնէ տեսողութիւնը, կ'աշխուժացնէ [[լեարդ]]ը. օգտակար է [[Սակավարյունություն|արեան տկարութեան բուժման եւ կը նուազեցնէ [[քոլեստերոլ]]ի մակարդակը [[Արիւն|արեան]] մէջ, ինչպէս նաեւ կը պաշտպանէ [[սիրտ]]ն ու [[երակներ]]ը զանազան հիւանդութիւններէ։
==Օգուտները==
[[Պատկեր:Apricotfresh.JPG|մինի|Թարմ ծիրան]]
Ծիրանը կը պարունակէ հետեւեալ
===Քաղցկեղի դէմ պայքար===
Նոր [[գիտութիւն]]ը [[Չինաստան]]ի մէջ
===Մորթ===
Նոր գիտութիւնը կը հաստատէ, որ չոր ծիրանը կը պաշտպանէ մորթը կնճիռներէ, իր մէջ պարունակած մեծ քանակով կենսանիւթ C-ի շնորհիւ ։
===Սննդային
Իւրաքանչիւր ծիրան (35 կ.) կը պարունակէ հետեւալները.
* Ջերմուժ (քալորի)
*
* Գարպոհիտրադ՝ 3.89
* Թաղանթանիւթ՝ 0.7
*
* Քոլեստերոլ՝ 0
==Ծիրանի
Կարելի է խառնել ծիրանը շաքարով եւ ջուրով՝ հիւթաքամիչի մէջ, եւ ստանալ ծիրանի հիւթ։ Ծիրանի հիւթը հարուստ է կենսանիւթերով եւ [[սպիտակուց]]ներով, որոնք կը նպաստեն մարսողութեան։
|