«Կաթողիկէութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ Galy02 տեղափոխեց էջը «Կաթոլիկութիւն»-ից «Կաթողիկէութիւն»: Արեւմտահայերէն թարգմանութիւն կաթոլիկ բառին կաթողիկէ է, ուստի կարելի է գործա...
No edit summary
Տող 7.
 
== Պապութեան պատմութիւնը ==
Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցիի գլուխը Հռոմի պապն է, որուն նստավայրը՝ Վատիկանը, որ 1929 թուականին ճանցուեցաւ որպէս առանձին պետութիւն։ [[VIII դարին]] կազմաւորուած Պապական մարզը մինչեւ 962 թուական գտնուած է ֆրանսական Կարոլինգներու թագաւորութեան, այնուհետեւ՝ Հռոմէական սրբազան կայսրութեան կազմին մէջ։ XI դարին Կաթոլիկ եկեղեցին կ'ընդարձակուի եւ կ'ամրապնդուի իր դիրքերը, Հռոմի աթոռը իրեն կ'ենթարկէ Արեւմուտքի բոլոր եկեղեցիները՝ հաստատելով Հռոմի պապի բացարձակ գերիշխանութիւնն ու հեղինակութիւնը հաւատքի եւ կրօնաեկեղեցական հարցերուն մէջ, վճռորոշ դերակատարությունը քաղաքական խնդիրներում։ XIII դ. Պապական մարզը դառնում է անկախ, իսկ 1274 թվականին պաշտոնապես ճանաչվում [[ինքնիշխան պետություն։պետություն]]։ Ֆրանսիական թագավոր Ֆիլիպ IV Գեղեցիկը պապի աթոռանիստը Հռոմէն կը տեղափոխուի [[Ավինիո]]ն (1309–77)։ Այդ շրջանը պատմութեան մէջ յայտնի է պապերու «Ավինիոնեան գերութիւն» անունով։ Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցին, ձգտելով տիրանալ Սուրբ Հողին, XI–XIII դդ. կը նախաձեռնէ Խաչակրաց արշաւանքներ, ստեղծել ասպետական օրդեններ (Հիւանդախնամներու կամ Հիւրընկալներու, Տաճարականներու, Տեւտոնական եւ այլն), կրօնական միաբանութիւններ (Ճիզվիտական, Տոմինիքեան, Ֆրանցիսկեան, Կարմելեան եւ այլն), Կաթոլիկ եկեղեցիի հակառակորդներուն, հերետիկոսներուն, ազատամիտներուն դարձի բերելու իսկ չուղղւողներուն պատժելու համար XIII դ. կը ստեղծուի հաւատաքննութիւնը, որ հետագային պայքար կը մղէ բողոքականութեան դէմ։
 
Հռոմը նաեւ փորձած է ամենատարբեր եղանակներով կաթոլիկութիւն տարածել Հայաստանի մէջ, սկիզբը՝ Կիլիկեան Հայաստանին մէջ՝ Հայ եւ Կաթոլիկ եկեղեցիներու միութիւն հաստատելու միջոցով, ապա՝ XIV դարին սկիզբէն՝ բուն Հայաստանին մէջ՝ ունիթորութեան միջոցով։ Ան հանգեցրած է Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցիին միացած Արեւելեան պատրիարքութիւններու եւ եկեղեցիներու կազմաւորմանը, որոնցմէ է նաեւ [[Հայ կաթողիկէ եկեղեցի]]ն։