«Հայաստանի Աշխարհագրութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Տող 78.
# Սեւանայ լիճ, ՀՀ-ի ամենամեծ լիճը։ Կոչուած է նաեւ՝ «Գեղամայ ծով» կամ «Գեղարքունեաց Ծով», լիճ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզին մէջ։ Հայաստանի Հանրապետութեան ամենախոշոր, իսկ Հայկական բարձրավանդակի՝ մեծութեամբ երրորդ լիճը (Վանայ լիճէն եւ Ուրմիոյ լիճէն ետք)։ Սեւանայ լիճին մէջ կը թափի 28 գետակ, բայց սկիզբ կ'առնէ միայն մէկ գետ՝ Հրազդան գետը։Ի տարբերութիւն Ուրմիոյ եւ Վանայ լիճերէն՝ բաց լիճ է եւ ունի քաղցրահամ ջուր։ Աշխարհի՝ քաղցրահամ ջուր ունեցող 2-րդ բարձրադիր լիճն է։ Այն կը գտնուի ծովու մակերեսէն 1916 մ. բարձրութեան վրայ, մակերեսը 1240 ք.մ.2 է, խորութիւնը կը հասնի 83 մ.-ի։ Սեւանայ Լիճը շրջապատուած է հարաւէն՝ Վարդենիսի, արեեւմուտքէն՝ Գեղամայ, հիւսիս-արեւմուտքէն՝ Փամբակի, հիւսիս-արեւելքէն՝ Արեգունի լեռնաշղթաներով։ Սեւանի ջուրին քաղցրահամութեան պատճառով այնտեղ կը բնակին ձուկերու բազմաթիւ տեսակներ՝ իշխան, սիգան եւ այլ տեսակի ձուկեր։
 
 
# Վանայ լիճը կոչուած է նաեւ Տոսպայ լիճ, Ռշտունեաց լիճ եւ Բզնունեաց ծով։ Կը գտնուի Հայկական Բարձրաւանդակի հարաւը։ Շրջապատուած է Գրգուռ, Սիփան եւ Վարագ լեռներով։ Վանայ լիճը ծովու մակերեսէն 1720 մեթր բարձրութիւն ունի եւ կը գրաւէ 3764 քառ. քլմ. տարածութիւն։ Իր մէջ կը թափին քանի մը գետեր՝ Բերկրի, Խոշապ, Արճէշ, բայց լիճէն ոչ մէկ գետ կը բխի։ Վանայ լիճին ջուրը աղի է։ Իր մէջ կը պարունակէ մեծ քանակութեամբ բորակ։ Ունի չորս կղզիներ՝ Աղթամար, Լիմ, Կտուց, Առտէր։ Աղթամար կղզիին վրայ կը գտնուի Աղթամար վանքը՝ Ս. Խաչ եկեղեցիով։ Հայաստանի նախաբնիկները Վանայ լիճին շուրջ ստեղծած են Նայիրիի եւ Ուրարտուի պետութիւններն ու քաղաքակրթութիւնները։
[[Պատկեր:Van1 20.jpg|մինի|աջից|Վանայ Լիճ ]]
# Վանայ լիճը կոչուած է նաեւ Տոսպայ լիճ, Ռշտունեաց լիճ եւ Բզնունեաց ծով։ Կը գտնուի Հայկական Բարձրաւանդակի հարաւը։ Շրջապատուած է Գրգուռ, Սիփան եւ Վարագ լեռներով։ Վանայ լիճը ծովու մակերեսէն 1720 մեթր բարձրութիւն ունի եւ կը գրաւէ 3764 քառ. քլմ. տարածութիւն։ Իր մէջ կը թափին քանի մը գետեր՝ Բերկրի, Խոշապ, Արճէշ, բայց լիճէն ոչ մէկ գետ կը բխի։ Վանայ լիճին ջուրը աղի է։ Իր մէջ կը պարունակէ մեծ քանակութեամբ բորակ։ Ունի չորս կղզիներ՝ Աղթամար, Լիմ, Կտուց, Առտէր։ Աղթամար կղզիին վրայ կը գտնուի Աղթամար վանքը՝ Ս. Խաչ եկեղեցիով։ Հայաստանի նախաբնիկները Վանայ լիճին շուրջ ստեղծած են Նայիրիի եւ Ուրարտուի պետութիւններն ու քաղաքակրթութիւնները։
 
 
# Ուրմիոյ լիճ, որ կոչուած է նաեւ Կապուտակ ծով, կը գտնուի Հայաստանի հարաւ-արեւելքը, ծովու մակերեսէն 1330 մեթր բարձրութեան վրայ։ Տարածութիւնն է 5775 քառ. քլմ. հայկական լեռնաշխարհի ամէնէն մեծ լիճը կը նկատուի։ Ուրմիոյ լիճին ջուրը շատ աղի է. այդ պատճառով ալ անոր մէջ ձուկ չ'ապրիր։ Ունի բազմաթիւ կղզիներ։