Ուիքիփետիա

«Հայկական Դրամ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
No edit summary
Տող 79.
 
== Թղթադրամներ ==
2015-ի Դեկտեմբերի դրութեամբ, Հայաստանի Հանրապետութեան մէջ կը շրջանառուէին եօթը անուանական արժէքներով թղթադրամներ։ Անոնք բոլորը ունին բարձր պաշտպանուածութիւն եւ որակ<ref name="դպհ" /><ref name="դտտ" />, իրենց գիտարուեստական բնութագիրներով չեն զիջիր արտերկրեայ թղթադրամներուն, որոշ դէպքերու մէջ նաեւ կը գերազանցեն<ref>Հայկական դրամը պաշտպանվածության մակարդակով չի զիջում եվրոյին; [http://armenpress.am/arm/news/704126/haykakan-dramy-pashtpanvatsutyan-makardakov-chi-zijum-evroyin.html armenpress.am] /վերցված է 2015-11-27/</ref><ref>Հայկական դրամի պատմությունից. Նոր հայկական թղթադրամները; [http://panarmenian.net/arm/details/172728 panarmenian.net] /վերցված է 2005-11-29/</ref>։ Շրջանառութեան հետ կանչուածառնչուած միւս բոլոր թղթադրամները ենթակայ են փոխանակման ՀՀ կեդրոնական դրամատուներուն եւ Հայաստանի տարածքին մէջ գործող բոլոր առեւտրային դրամատուներուն մէջ<ref name="դշհհ" /><ref name="իսհդ">Ինչպէս է ստեղծվել հայկական դրամը; [https://www.slaq.am/arm/news/213911/ slaq.am] /վերցված է 2015-11-29/</ref>։
 
==== 1993-1995 թուականներու նմուշի թղթադրամներ ====
Գրառումները '''դիմերեսին'''՝ անուանական արժէքը թուանշաններով եւ բառերով, սերիանշարքը, տպագրման տարեթիւը, հրապարակող դրամատան անուանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՊԱՆՔ» (1000 եւ 5000 դրամ անուանական արժէքով թղթադրամներուն վրայ՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ ՊԱՆՔ»), «Պանքի նախագահ» եւ «Տնտեսութեան նախարար» գրառումները եւ այդ պաշտօնեաներուն ստորագրութիւնները{{ref+|1993-1995 թվականներիթուականներու նմուշի թղթադրամներուն վրայ առկաառկայ է ՀՀ ԿԲ հետեւեալ նախագահներէն մէկուն ստորագրութիւնը՝ [[Իսահակ Իսահակեան]], [[Բագրատ Ասատրեան]]։ Առկայ է նաեւ Հ տնտեսական հետեւեալ նախարարներէն մէկուն ստորագրութիւնը՝ [[Ջանիկ Ջանոյեան]], [[Լեւոն Բարխուդարեան]]{{sfn|Հայաստանի Հանրապետութեան դրամանիշները|էջ=14-21}}։|ն}}։
 
Գրառումները '''դարձերեսին'''՝ անուանական արժէքը թուանշաններով եւ բառերով, հրապարակող դրամատան անուանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՊԱՆՔ» կամ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ ՊԱՆՔ»։
Տող 95.
!Նկարագրութիւն
!width="150px"|Շրջանառութեան <br />մէջ է
!width="150px"|ՇրջանառութերէնՇրջանառութենէն <br />հանուած է
|-
|bgcolor="#000000"| [[Պատկեր:10 Armenian dram - 1993 (obverse).png|175px]]
Տող 120.
| 125×62
| կապոյտ, <br />կարմիր
| '''Դիմերեսը'''՝ [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ|ազգային պատկերասրահ]]ի եւ [[Հայաստանի պատմության թանգարան|պատմութեան թանգարան]]ի շէնքը [[Երեւան]]ի մէջ։ <br />'''Դարձերեսը'''՝ [[ՀՀ Ազգային ժողով]]ի շենքը։շէնքը։
| 1993-11-22-էն
| 2014-04-01
Տող 129.
| 135×65
| մանիշակագոյն, <br />կապոյտ, <br />կարմիր
| '''Դիմերեսը'''՝ Արարատ լեռը եւ [[Զվարթնոց|Զուարթնոցի տաճար]]ը։ <br />'''Դարձերեսը'''՝ [[Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն|Սբենտիարեանի անուան օբերայիօփերայի եւ պալէյի թատրոն]]ի շենքը։շէնքը։
| 1993-11-22-էն
| 2014-04-01
Տող 138.
| 135×65
| շագանակագոյն, <br />դեղին, <br />կանաչ
| '''Դիմերեսը'''՝ [[Վաղարշապատ|Էջմիածնի]] [[Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի (Էջմիածին)|Սուրբ Ս.Հռիփսիմէ եկեղեցի]]ն եւ զարդանախշեր։ <br />'''Դարձերեսը'''՝ զարդանախշեր։
| 1993-11-22-էն
| 2014-04-01
Տող 148.
| կանաչ, <br />շագանակագոյն
| '''Դիմերեսը'''՝ [[Տիգրան Մեծ]]ի [[Տիգրան Մեծի դրամներ|արծաթէ դրամ]]ը, Արարատ լեռը եւ զարդանախշեր։<br />'''Դարձերեսը'''՝ բացուած [[գիրք]]՝ [[հայոց այբուբեն]]ի առաջին տառերով, [[փետրագրիչ|փետուր]] եւ զարդանախշեր։
| {{tooltip|1994-03-01-ից|1993 թվականի նմուշի}}{{sfn|Հայաստանի ՀանրապետությանՀանրապետութեան դրամանիշերըդրամանիշները|էջ=19}}
| 2005-09-01
|-
Տող 156.
| 145×68
| շագանակագոյն, <br />նարնջագոյն
| '''Դիմերեսը'''՝ [[Մեսրոպ Մաշտոց]]ի արձանը եւ [[Մատենադարան]]ի շենքը։շէնքը։ <br />'''Դարձերեսը'''՝ [[Աղիտու]] գիւղի կոթող-մահարձանը։
| 1994-10-24-էն
| 2004-03-01
Տող 174.
 
==== 1998-2015 թուականներու նմուշի թղթադրամներ ====
Գրառումները '''դիմերեսին'''՝ անուանական արժէքը թուանշաններով եւ բառերով, սերիանշարքը, տպագրման տարեթիւը, հրապարակող պանքի անուանումը (բացառութեամբ 50 000 դրամ անուանական արժէքով թղթադրամին)՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ ՊԱՆՔ» եւ {{lang-en|«CENTRAL BANK OF THE REPUBLIC OF ARMENIA»}}, «պանքի նախագահ» եւ «Տնտեսութեան նախարար» գրառումները եւ այդ պաշտոնեաներունպաշտօնեաներուն ստորագրութիւնները{{ref+|1998-2012 թվականների նմուշի թղթադրամների վրա առկա է ՀՀ ԿԲ հետևյալ նախագահներից մեկի ստորագրությունը՝ [[Տիգրան Սարգսյան]], [[Արթուր Ջավադյան]]։ ԱռկաԱռկայ է նաև ՀՀ ֆինանսներիտնտեսութեան հետևյալհետեւեալ նախարարներիցնախարարներէն մեկիմէկուն ստորագրությունը՝ստորագրութիւնը՝ [[ԷդվարդԷդուարդ ՍանդոյանՍանդոեան]], ԼևոնԼեւոն ԲարխուդարյանԲարխուդարեան, [[Վարդան Ժորայի Խաչատրյան|Վարդան ԽաչատրյանԽաչատրեան]], [[Տիգրան Մավրի Դավթյան|Տիգրան ԴավթյանԴաւթեան]], [[ՎաչեՎաչէ ԳաբրիելյանԳաբրիէլեան]]{{sfn|Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը|էջ=22-41}}։|ն}}, 50, 100, 500, 1000, 5000, 10 000 եւ 20 000 դրամնոց թղթադրամներուն վրայ՝ նաեւ պատկերուած գործիչի անունը, կեանքի եւ մահուան տարիները, իսկ 50 000 դրամնոց թղթադրամի վրայ՝ «ՔՐԻՍՏՈՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸՔՐԻՍՏՈՆեՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿՐՈՆ » եւ «1700» գրառումները։
 
Գրառումները '''դարձերեսին'''՝ անուանական արժէքը թուանշաններով եւ բառերով, հրապարակող պանքի անուանումը՝ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿ» եւ {{lang-en|«CENTRAL BANK OF THE REPUBLIC OF ARMENIA»}}, իսկ 50 000 դրամնոց թղթադրամին վրայ՝ նաեւ «ԱՍՏՎԱԾ ԸՆԴ ՄԵԶ Է» եւ «301-2001» գրառումները։
 
50, 100, 500, 1000, 5000, 10 000 եւ 20 000 դրամնոց թղթադրամներուն պատկերը պատրաստած է՝ Աշոտ Մանուկեանը, 50 000 դրամնոց թղթադրամինը՝ Ռուբէն Արուտչեանը, 100 000 դրամնոց թղթադրամինը՝ Յարութիւն Սամուելեանը։Սամուէլեանը։ Թղթադրամները '''տպագրուած են''' աւստրիական «OeBS», բրիտանական «De La Rue», գերմանական «Giesecke & Devrient» եւ նիտերլանտական «Joh. Enschede» ընկերութիւններուն մէջ։ 50 000 դրամ անուանական արժէքով թղթադրամը նուիրուած է [[Քրիստոնեության ընդունումը Հայաստանում|Հայաստանի մէջ քրիստոնէութիւնը պետական կրոնկրօն]] հռչակելու 1700-ամեակին․ ան առաջին եւ առայժմ միակ հայկական հոբելիանական թղթադրամն է, հրապարակուած է շարքէն դուրս եւ կը հանդիսանայ առանձին հրապարակում<ref name="դպհ" /><ref name="ադ">Ազգային դրամանիշերը; [http://countryarmenia.com/useful_information/national_banknotes.html countryarmenia.com] /վերցված է 2015-11-29/</ref>{{sfn|Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը|էջ=38}}։ Արժութային հարցերով միջազգային միութեան կողմէ կազմակերպուած 2010 թուականի-ի միջազգային մրցոյթին 100 .000 դրամ անուանական արժէքով թղթադրամը «ՏարուայՏարուան լաւագոյն թղթադրամը կամ թղթադրամներու շարքը» անուանակարգին մէջ գրաւած է երկրորդ տեղը<ref>Ի՞նչ արժեն հայկական մետաղադրամները; [http://armenian.irib.ir/rangarang/item/14821-ի՞նչ-արժեն-հայկական-մետաղադրամները armenian.irib.ir] /վերցված է 2016-01-05/</ref>{{sfn|Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը|էջ=214}}, իսկ թղթադրամներու միջազգային հանրութեան կողմէ կազմակերպուած 2010 թուականի-ի միջազգային մրցոյթին մէջ՝ երրորդ տեղը «ՏարուայՏարուան թղթադրամը» անուանակարգին մէջ{{sfn|Հայաստանի Հանրապետության դրամանիշերը|էջ=214}}։
{|class="wikitable" style="font-size: 90%; text-align:center" width="1500px"
!colspan="2"| Դիմերեսի եւ դարձերեսի պատկերներ
Տող 186.
!Նկարագրութիւն
!width="150px"|Շրջանառութեան <br />մէջ է
!width="150px"|Շրջանառութենէն <br />հանուածվերցուած է
|-
|bgcolor="#000000"| [[Պատկեր:50 Armenian dram - 1998 (obverse).png|171px]]
Տող 193.
| 122×65
| վարդագոյն, <br />երկնագոյն
| '''Դիմերեսը'''՝ [[երգահան]] [[Արամ Խաչատուրեան]]ին դիմանկարը, [[Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն|Սբենտիարեանի անուան օբերայիօփերայի եւ պալէյի թատրոն]]ին շէնքը։ <br />'''Դարձերեսը'''՝ դրուագ [[Գայանե (բալետ)|«ԳայանէԳայեանէ» պալէյ]]էն, [[Արարատ լեռ]]ը։
| 1998-11-23-էն
| 2004-04-01
Տող 202.
| 122×65
| կապոյտ, <br />մանիշակագոյն
| '''Դիմերեսը'''՝ [[աստղաֆիզիկա|աստղաֆիզիքոս]] [[Վիքթոր Համբարձումեան]]ին դիմանկարը, [[տիեզերք]]ի խորհրդանշական պատկերը։ <br />'''Դարձերեսը'''՝ [[ՊիւրականիԲիւրականի աստղադիտարան]]ը, [[աստղադիտակ]]ի պատկեր։
| 1998-11-23-էն
| 2004-04-01
Տող 211.
| 129×72
| մոխրագոյն, <br />կարմիր
| '''Դիմերեսը'''՝ [[ճարտարապետություն|ճարտարապետ]] [[Ալեքսանտր Թամանեան]]ին դիմանկարը, հատուած [[Երեւան]]ի [[հատակագիծ|հատակագծէնյատակագիծէն]]։ <br />'''Դարձերեսը'''՝ [[Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն|ՀՀ կառավարութեան]] շէնքը։
| {{tooltip|2000-09-01-էն|1999 թվականի նմուշի}}{{ref+|500 դրամ անվանական արժեքով թղթադրամները փաստացի դուրս են մղվում շրջանառությունից՝ վերաթողարկումների բացակայության և համարժեք մետաղադրամներով փոխարինման հետևանքով<ref name="իսհդ" /><ref name="ադ" /><ref>Շրջանառությունից հանվում են մանր թղթադրամները; [http://www.azatutyun.am/content/article/1573235.html azatutyun.am] /վերցված է 2015-11-29/</ref>։|ն}}
|rowspan="7"| <!-- շրջանառվում է -->
Տող 220.
| 136×72
| կանաչ, <br />մոխրագոյն
| '''Դիմերեսը'''՝ [[գրող]] [[Եղիշէ Չարենց]]ին դիմանկարը, հատուած անոր բանաստեղծութիւններէն՝ Արարատ լեռանլերան ֆոնի վրայ։ <br />'''Դարձերեսը'''՝ պատկեր [[Հին Երեւան]]էն՝ երկհարկանիերկյարկանի շէնք եւ երկու ձիերով կարք։կառք։
| 1999-03-01-էն
|-
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Հայկական_Դրամ» էջէն