«Հայոց Ցեղասպանութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

| style="text-align: justify;" | [[Թալէաթ փաշա|Թալէաթ փաշայի՝]]յի՝ [[1910]] թուականի [[Սալոնիկ]]իՍալոնիկի վեհաժողովի ընթացքին արած յայտարարութիւնը.<ref name="Khurshudyan 38">{{Գիրք|հեղինակ=Խուրշուդեան Լենդրուշ|վերնագիր=Հայկական հարցը. բովանդակութիւնը, ծագումը, պատմութեան հիմնական փուլերը|հղում=http://www.armin.am/images/menus/1320/Haykakan%20harc.pdf|պատասխանատու = Բագրատ ՈւլուբաբյանՈւլուբաբեան|հրատարակությունհրատարակութիւն = Համազգային հայ կրթական եւ մշակութային միութիւն|վայր = Երեւան|հրատարակչութիւն = ԵՊՀ հրատարակչութիւն |թուական = 1995|էջեր = 38|էջերիէջերու թիվթիւ = 100|սերիա = |տպաքանակ = 2700}}</ref><br />

«Սահմանադրութեան տրամադրութիւններով եւ մահմետականներու եւ քրիստոնեաներու միջեւ հաւասարութիւն հաստատ է, բայց այս մէկը անիրականալի իտեալ մըն է։ Շերիաթը, մեր անցեալ ամբողջ պատմութիւնը եւ հարիւր հազարաւոր մահմետականներու զգացումները, եւ նոյնիսկ զգացումները քրիստոնեաներու, որոնք համառ կերպով կ'ընդդիմանան օսմանցիութեան ամէն փորձի, անխորտակելի պատուար կը ներկայացնեն հաւասարութեան մը հաստատումին դէմ։ Քրիստոնեան օրինական օսմանցի մը դարձնելու անյաջող փորձեր կատարած ենքեն..., ուրեմն հաւասարութեան մասին ոչ մէկ խօսք չի կրնար ըլլալ այնքան ժամանակ, որովհետեւ տակաւին չէ յաջողած կայսրութիւնը օսմանցիականացնելուօսմանցիի դարձնելու մեր գործը - երկար եւ սպառիչ աշխատանք մը, որուն մէջ, սակայն, կը համարձակին ըսելու, վերջապէս պիտի յաջողինք»։

Մինչեւ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ըպատերազմը [[երիտթուրքեր (արեւմտահայերէն)|երիտթուրքերու]]ու կառավարութիւնը կը ջանար պահպանել քայքայուող Օսմանեան կայսրութեան մնացորդները, ուստի որդեգրեց [[պանթիւրքիզմ]]ի եւ պանիսլամիզմի քաղաքականութիւնը։ Ան կը ծրագրէր հսկայածաւալ կայսրութեան մը ստեղծում, որ տարածուելու էր մինչեւ [[Չինաստան (արեւմտահայերէն) |Չինաստան]]՝ իր մէջ ներառելով [[Կովկաս (արեւմտահայերէն)|Կովկաս]]ի, Միջին Ասիոյ բոլոր թրքախօս ժողովուրդներուն։ Ծրագիրը կը նախատեսէր բոլոր քրիստոնեայ ու իսլամացած եւ այլ ազգային փոքրամասնութիւններու թրքացում։թրքացումը։ Այս ամէնէնբոլորէն ելլելով՝ ծրագրի իրականացման ճանապարհին հայ բնակչութիւնը կը դիտուէր որպէս հիմնական խոչընդոտ<ref name="Inchu"/>։

[[1908]] թուականին, երիտթուրքերու յեղափոխութեան եւ [[Ապտիւլ Համիտ II|սուլթան Ապտիւլ Համիտի]] գահընկեցութեան արդինքին մէջ, վերականգուեցաւ Սահմանադրութիւնը, որ հաւասար իրաւունքներ կը սահմանէր Օսմանեան կայսրութեան բոլոր քաղաքացիներուքաղաքացիներուն համար։ Հայերու մեծ մասը հաւատաց երիտթուրքերու խոստումներուն՝ կարծելով, թէ վերջ կը տրուի իրենց տառապանքներուն։ Սկիզբը՝ երիտթուրք առաջնորդները հմտօրէն կը թաքցնէին իրենց ազգայնամոլ էութիւնը՝ ներկայանալով որպէս Օսմանեան կայսրութեան մէջ ապրող բոլոր ժողովուրդներու իրաւունքներու պաշտպան<ref name="Eritturqakan heghashrjum">[http://masters.armeniansgenocide.am/content_images/file/Yndunelutyun/7_.pdf ԵրիտթուրքերիԵրիտթուրքերու հեղաշրջումըյեղաշրջումը]</ref>։ Սակայն նախկինին մէջ, իրաւազուրկ հպատակներու կարգավիճակի հնարաւոր փոփոխութիւնը աւելի մեծցուց թուրքերու թշնամանքը քրիստոնեաներու հանդէպ։ Այդ թշնամանքը ձեւաւորուած էր կանուխէն, որովհետեւ նոյնիսկ իրաւազուրկ պայմաններուն մէջ, կայսրութեան հայ բնակչութիւնը աննախադէպ հասարակական, մշակութային եւ տնտեսական կը զարգացանար ապահով։ Ցեղասպանութիւնը լաւագոյն միջոցն էր կասեցնելու այդ վերելքը, ազգային առաջադիմութիւնը ու վերելքը, ինչպէս նաեւ տիրանալու տասնամեակներու աշխատանքով ստեղծուած հայկական հարստութեան։

Հայոց ցեղասպանութիւնը ծրագրուած էր դեռեւս [[1910]]-[[1911]] թուականներուն, [[Սալոնիկ]]իՍալոնիկի մէջ տեղի ունեցած ժողովներու ընթացքին, որոնց որոշումներուն մէջ կարեւոր էր հայերու ֆիզիքական բնաջնջման ծրագիրը, որուն իրագործումն ալ կը լուծէր հետեւեալ խնդիրները<ref>{{հոդված |հեղինակ= Դանիէլեան տ-1918 թուականներ)|լեզու= հայերէն |հրատարակությունհրատարակութիւն= «Անլռելի զանգակատուն» մատենաշար|տիպ= |թվականթուական= 1995|հատոր= |համար= |էջերիէջերու թիվթիւ= 9|doi= |issn=}}</ref>՝

# Օսմանեան կայսրութիւնը կազադուէրկ'ազադուէր հայ տարրէն, ատորմով ամբողջ [[Անատոլիա]]նԱնատոլիան կը դառնար թուրքերով բնակեցած միատարր երկիր,

Սակայն երիտթուրքերը իրենց ծրագրերը իրականացնելու համար որպէս հարմար առիթ օգտագործեցին [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ (արեւմտահայերէն)|Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ը<ref name="Inchu">[http://www.genocide-museum.am/arm/armenian_genocide.php Ինչու՞ իրագործուեցաւ Հայոց ցեղասպանութիւնը]</ref>։