«Հըզպալլա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Հըզպ Ալլահ''' ([[արաբերէն]]՝ حزب الله, բառացի «Աստուծոյ կուսակցութիւն»), [[շիա]] իսլամական կուսակցութիւն եւ կազմակերպութիւն [[Լիբանան]]ի մէջ։մէջ<ref name="HG20Ak02">{{cite web |url=http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/HG20Ak02.html |title=Hezbollah's transformation |first=Dahr |last=Jamail |publisher=Asia Times |date=2006-07-20 |accessdate=2007 թ․ հոկտեմբերի 23–ին}}</ref>: Հեզբոլլահը կը մատուցէ հասարակական ծառայութիւններ՝ գործակցելով [[դպրոց]]ներ, [[հիվանդանոց]]ներ, ինչպես նաեւ՝ հողագործական ծառայութիւններ հազարավոր լիբանանցի շիաների համար, եւ զորավոր ու կարեւոր դեր կը խաղա լիբանանեան քաղաքականութիւնում։քաղաքականութիւնում<ref name="CFR">{{cite web|url=http://www.cfr.org/publication/9155/hezbollah.html?breadcrumb=%2F |title=Hezbollah (a.k.a. Hizbollah, Hizbu'llah) |first=|last=|publisher=[[Council on Foreign Relations]]|date=2008-09-13|accessdate=2008 թ․ սեպտեմբերի 15–ին}}</ref>: Հեզբոլլահն [[արաբ]]ական եւ իսլամական աշխարհում կը համարուի դիմադրական շարժում։շարժում<ref name="HG20Ak02" />: Սակայն մի քանի արեւմտեան երկրներ, ամբողջութեամբ կամ մասամբ, Հեզբոլլահը կը դիտէն որպես ահաբեկչական կազմակերպութիւն։կազմակերպութիւն<ref>{{cite news|first=Renata|last=Goldirova|title=MEPs call on EU states to list Hezbollah as terrorist group |work=[[EUobserver]]|date=սեպտեմբերի 17, 2008|accessdate=օգոստոսի 6, 2009}}</ref>:

Հեզբոլլահն ստեղծուած է [[1982]] թուականին որպես ռազմական կազմակերպութիւն, ի պատասխան Լիբանանի ներխուժած [[Իսրայել]]ի, նպատակ ունենալով Լիբանանի [[քաղաքացիական պատերազմ]]ի ժամանակ դիմադրելու Իսրայելին։Իսրայելին<ref name="HG20Ak02" /><ref name="bbc-hi-me">{{cite web|title=Who are Hezbollah| first=|last=|publisher=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4314423.stm |date=2008-05-21|accessdate=2008 թ․ օգոստոսի 15–ին}}</ref>: Անոր ղեկաւարները ներշնչւած են [[Այաթոլլահ]] [[Իմամ Խոմեյնի|Խոմեյնի]]ի կողմից, իսկ զորքերը մարզւել եւ կազմակերպւել են [[Իրանի հեղափոխական պահակներ]]ի մի քանակակազմի կողմէն։կողմէն<ref name="nybooks">{{cite web|url=http://www.nybooks.com/articles/17060|title= In Search of Hezbollah|author=Adam Shatz|publisher=[[The New York Review of Books]]|date=ապրիլի 29, 2004|accessdate=2006 թ․ օգոստոսի 14–ին}}</ref>: Հեզբոլլահի [[1985]]-ի մանիֆեստը կը նշէ երեք յիմնական նպատակներ՝ Լիբանանում վերջ տալ գաղութաբնակութեանը, արդարութիւն հաստատել [[Ֆալանժ]] կուսակցութեան ոճրագործ անդամների նկատմամբ եւ Լիբանանում հաստատել իսլամական վարչակարգ։վարչակարգ<ref name="The Hizballah Program">{{cite web |url=http://www.standwithus.com/pdfs/flyers/hezbollah_program.pdf |title=The Hizballah Program |publisher=provided by standwithus. com ([[StandWithUs]]) |author=author unknown|accessdate=2007 թ․ հոկտեմբերի 29–ին|format=PDF}}</ref><ref name="Stalinsky">Stalinsky, Steven. [http://www.nysun.com/article/37184 "An Islamic Republic Is Hezbollah's Aim."] ''[[The New York Sun]]''. օգոստոսի 2, 2006։ Նոյեմբերի 1, 2007.</ref>: Հեզբոլլահի ղեկավարները բազմաթիվ հայտարարութիւններ են արած Իսրաելի կործանման վերաբերեալ՝ Իսրաելը անուանելով «[[սիոնիստ]] էութիւն, որը կառուցւած է ուրիշների հողերի վրա»։<ref name="The Hizballah Program"/>:

Հեզբոլլահն, որը սկսած է որպես փոքր ռազմական ոստիկանութիւն, այսօր մեծ կազմակերպութիւն է ունենալով աթոռներ [[Լիբանանի խորհրդարան]]ում, [[ռադիո]] եւ [[արբանյակ]]աին [[Ալ Մանար|հեռուստատեսիլի կայան]] եւ ծրագիրներ հասարակական զարցագման։զարցագման<ref name="deeb-hzb-a-primer">{{cite web|title=Hizballah: A Primer |last=Deeb|first=Lara|date=2006-07-31|publisher=Middle East Report|url=http://www.merip.org/mero/mero073106.html|accessdate=2006 թ․ հուլիսի 31}}</ref>: Հեզբոլլահն զորավոր կողմնակցութիւն ունի Լիբանանի շիա բնակչութիւնից եւ շահած է մեծ ալիք կողմնակցութեան Լիբանանի այլ բնակիչներէն ([[սուննի]], [[քրիստոնեա]], [[դրուզ]]) [[Երկրորդ լիբանանեան պատերազմ|2006 թ. Լիբանանի պատերազմ]]ից ետք<ref name="Briefing">{{cite web|url=http://www.mideastmonitor.org/issues/0609/0609_6.htm|title=Briefing: Lebanese Public Opinion|author=|date=Սեպտեմբեր-հոկտեմբեր 2006|accessdate=2007 թ․ հոկտեմբերի 8–ին}}</ref> եւ կարող է ցույցեր կատարել հարյուր հազարավոր մարդոց մասնակցութեամբ։մասնակցութեամբ<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4329201.stm "Huge Beirut protest backs Syria."] ''[[BBC News]]''. մարտի 8, 2005։ Փետրվարի 7, 2007.</ref>: Հեզբոլլահն եւ այլ կուսակցութիւններ կազմակերպած են 2006-2008 լիբանանեան քաղաքական ցույցերը [[Ֆուադ Սինիորա]]յի կառավարութեան դէմ։դէմ<ref name="Ghattas">{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/from_our_own_correspondent/6200804.stm|title=Political ferment in Lebanon|first=Kim|last=Ghattas|publisher=[[BBC News]]|date=2006-12-01|accessdate=2008 թ․ օգոստոսի 15–ին}}</ref>: Մէկ այլ վեճ Հեզբոլլահի [[թելեկոմ]]ի ցանցի պահման իրավունքի հանդեպ ընդյարումների տարածւած է Լիբանանի փողոցներում Հեզբոլլահից ղեկաւարուած ընդդիմադիր զորքերի եւ կառավարութեան կողմնակիցների միջեւ։ Ընդհարումները դադրել են [[Դոհա]]յի համաձայնութիւնից ետք, Հեզբոլլահն ստանալով [[վետո]]յի ուժ Լիբանանի խորհրդարանում։ Նաեւ, ազգային միացման կառավարութիւն կը կազմւի ուր Հեզբոլլահն կ՛ունենա մէկ նախարար եւ տանսմէկ [[կապինետ]]ի աթոռ երեսունի վրա։վրա<ref name="CFR"/><ref name="tayyar">[http://www.tayyar.org/Tayyar/UnityGovernmentEN.htm National unity government]</ref>: Հեզբոլլահն ներկայումս կը վերահսկէ տասնչորս աթոռ 128-ի վրա [[Լիբանանի խորհրդարան]]ում։

Հեզբոլլահը ֆինանսական օգնութիւն կը ստանա [[Իրան]]ից, [[Սուրիա]]ից եւ նւիրատւութիւններ լիբանանցիներից եւ այլ շիաներից։շիաներից<ref name="irinnews52494">{{cite web|url=http://www.irinnews.org/report.asp?ReportID=52494&SelectRegion=Middle_East|title=LEBANON: The many hands and faces of Hezbollah |author=UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs|date=2006-03-29|accessdate=2006 թ․ օգոստոսի 17–ին}}</ref>: Կազմակերպութեան ռազմական ուժը նաեւ զորացած է [[2000]] թուականներին։թուականներին<ref name="met">{{cite news |first= MelL |last= Frykberg |authorlink= |coauthors= |title=Mideast Powers, Proxies and Paymasters Bluster and Rearm |url= http://www.metimes.com/International/2008/08/29/mideast_powers_proxies_and_paymasters_bluster_and_rearm/5485/ |work= [[Middle East Times]] |publisher= |date=2008-08-29 |accessdate=2008 թ․ օգոստոսի 29–ին |quote= And if there is one thing that ideologically and diametrically opposed Hezbollah and Israel agree on, it is Hezbollah's growing military strength.}}</ref>: [[1992]] թուականից ի վեր, Հեզբոլլահի ղեկավարն է [[Հասան Նասրալլահ]]ն։