«Հունգարիա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ փոխարինվեց: <ref → <ref (2) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 127.
=== Ետպատերազմական Շրջան Եւ Նոր Պետութիւն ===
 
Նազիսթական Գերմանիոյ անկումէն ետք խորհուրդային զօրքերը գրաւեցան Հունկարիոյ ամբողջ տարածքը։ Երկիրը Խորհուրդային Միութեան արբանեակ դարձնելու համար ղեկավար ընտրուեցավ Մաթեաշ Րաքօշին (<small>[[հունկարերէն]]՝</small> [[:en:Mátyás Rákosi|Mátyás Rákosi]]), որուն կառավարութիւնը սկսեցաւ վարել ընկերվարական կարգերու հաստատումին քաղաքականութիւն։ Նօր կարգերը արմատաւորելու համար Րաքոշին սթալինական ՊԱՔ-ի նմանութեամբ ստեղծեցաւ գաղտնի ոստիկանութիւն։ Հետեւեցան զտելու գործողութիւնները եւ 1948-էն մինչեւ 1956 թուականները մօտաւորապէս 350 000 պաշտօնեաներ եւ մտւորականներ բանտարկուեցան կամ սպաննուեցան <ref>http://www.tamupress.com/product/</ref>: Տարբեր հաշուարկներով համարեայ 600 000 հունկարներ արտաքսուեցան դէպի խորհուրդային աշխատանքային ճամբարներ, անոնցմէ 200 000-ը մահացան գերութեան մէջ։<ref>http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/from_our_own_correspondent/8347146.stm BBC News</ref><br />
[[Պատկեր:Szétlőtt harckocsi a Móricz Zsigmond körtéren.jpg|մինի||ձախից|<small>Ջարդուած խորհուրդային հրասայլը Պուտափեշտին մէջ 1956-ի հեղափոխութեան ընթացքին:</small>]]
Վարշավիոյ համաձայնագիրը Հունկարիան միացաւ 1955 Մայիսին, հաջորդ տարին երկիրին մէջ սկսեցաւ կառաւարութեան դէմ տրամադրութիւններու զարգացումը։ Ցուցարարները ճնշելու համար 1956 Հոկտեմբերի 23ին Պուտափեշտ մտցուեցան խորհուրդային հրասայլեր։ Լիակատար քաօսէն խուսափելու համար վարչապետ Իմրէ Նադիը խոստացաւ ազատ ընտրութիւններ եւ Հունկարիան հանեցաւ Վարշավիոյ համաձայնագիրէն։<br />
Տող 272.
Կեանքին միջին տեւողութիւնը քոմունիզմի անկումէն ետք կը մեծնայ, տղամարդերունը 71.96 տարի կազմած է, կիներունը՝ 79.62 տարի<ref>Հունկարիոյ Կեդրոնական Վիճակագրութեան Վարչութիւն http://www.ksh.hu/docs/hun/xstadat/xstadat_hosszu/h_wdsd001a.html Վերցուած է 2014 Սեպտեմբեր 20ին</ref>:<br />
Բնակչութեան 99.6%-ը կը տիրապետէ հունկարերէնը, որուն 0,7%-ին համար (68 458 հոգի) ան կը համարուի երկրորդ լեզու<ref>Országos adatok (Ազգային տուեալներ) [[Հունկարերէն]] http://www.ksh.hu/nepszamlalas/tablak_teruleti_00 Վերցուած է 2014 Սեպտեմբեր 30ին</ref>: Այլ լեզուները տիրապետողներ են, [[անգլերէն]]ը՝ 16 %, [[գերմաներէն]]ը՝ 11.2 %, [[ռուսերէն]]ը՝ 1.3 %, [[ֆրանսերէն]]ը՝ 1.2 %:<br />
2015-ի տուեալներով բնակչութեան 85.6 %-ը [[հունկարներ]] են, 3,2 %-ը՝ [[գնչուներ (արեւմտահայերէն)|գնչուներ]], 1.9 %-ը՝ [[գերմանացիներ (արեւմտահայերէն)|գերմանացիներ]], այլազգիները կը կազմեն 2.6 %-ը՝ 0,3%-ական՝ սլովաքներ եւ ռումիններ <ref name="cia.gov"/>:<br />
Հունկարիոյ բնակչութիւնը կը դաւանէ քրիստոնէութեան տարբեր ճիւղերը՝ կաթողիկութիւն՝ 37.2 %, կալուինականութիւն՝ 11.6 %, լութերականութիւն՝ 2.2 %:
 
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Հունգարիա» էջէն