«Մազեր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Նոր էջ «{{ԱՀ}} Մարմինի ամբողջ մակերեսը ծածկուած է '''մազով''', ի բացառեալ՝ շրթունքներէն, ներբաններէն (soles), ափ...»:
 
No edit summary
Տող 56.
Հերաթափութիւնը կը յայտնուի երկու ձեւերով.
 
– Տեղայնական (local) հերաթափութիւն.
 
– Համայնական (general) հերաթափութիւն.
 
– Տեղայնական հերաթափութիւնը կը պատահի մարմինի որոշ մէկ բաժինի մազերուն մէջ, մասնաւորապէս գլխու մազերուն, մօրուքին, յօնքերուն եւ թարթիչներուն մէջ: Ան կը յայտնուի կլորաձեւ եւ պզտիկ անմազ մորթի տարածութեամբ մը: Տեղայնական հերաթափութեան պատճառը յստակ չէ. սակայն ան կը նկատուի ինքնադիմադրողական հիւանդութիւն մը: Թափած մազերուն տեղ ինքնաբերաբար նորեր կը յայտնուին որոշ շրջան մը ետք: Դարմանումի համար կը գործածուի տեղայնական cortisone-ի օծաններ եւ կամ ներմորթային ներարկումներ (intradermal injection):
 
 
*Տեղայնական (local) հերաթափութիւն.
Տեղայնական հերաթափութիւնը կը պատահի մարմինի որոշ մէկ բաժինի մազերուն մէջ, մասնաւորապէս գլխու մազերուն, մօրուքին, յօնքերուն եւ թարթիչներուն մէջ: Ան կը յայտնուի կլորաձեւ եւ պզտիկ անմազ մորթի տարածութեամբ մը: Տեղայնական հերաթափութեան պատճառը յստակ չէ. սակայն ան կը նկատուի ինքնադիմադրողական հիւանդութիւն մը: Թափած մազերուն տեղ ինքնաբերաբար նորեր կը յայտնուին որոշ շրջան մը ետք: Դարմանումի համար կը գործածուի տեղայնական cortisone-ի օծաններ եւ կամ ներմորթային ներարկումներ (intradermal injection):
 
*Համայնական (general) հերաթափութիւն.
 
=== Պատճառներ ===
Գլխու հերաթափութիւնը տեղի կ՛ունենայ հիմնական եւ երկրորդական զանազան պատճառներով:
 
Հիմնական պատճառներն են.
 
1. *ժառանգականութիւն եւ ծինային կազմաւորում.
 
Հերաթափութեան մեծ տոկոսը կը պատահի համաձայն անհատին ծինային կազմաւորման եւ ժառանգականութեան հիմունքներու: Ճաղատ հայրեր մեծ հաւանակութիւնը ունին տեսնելու ճաղատ տղայ զաւակներ եւ թոռնիկներ:
 
2. *Հոգեկան եւ ֆիզիքական ճնշուածութիւն.
 
Շատ մը անհատներ անակնկալօրէն կը կորսնցնեն մեծ քանակութեամբ գլխու մազ հոգեկան վերիվայրումներէ եւ մարմնական-ֆիզիքական ճնշուածութենէ ետք, որոնք կը պատահին մասնաւորապէս հետեւեալ պարագաներուն՝ որոշ հիւանդութիւն մը, վիրաբուժական գործողութիւն մը, մարմնական բարձր ջերմ, անակնկալ կշիռքի կորուստ, խիստ ծոմապահութիւն եւ հիմնական կենսանիւթերու անբաւարարութիւն.
 
3.* Գերվահանագեղձութիւն (hyperthyroidism) եւ ենթավահանագեղձութիւն (hypothyroidism): Հերաթափութիւնը կը սկսի այս հիւանդութիւններու ընթացքին կամ անոնմէ ետք.
 
4.* Իգական ներազդակի (estrogen) եւ արական ներազդակի (androgen) քանակական փոփոխութիւններ եւ խանգարումներ, որոնք կը պատահին յղութեան, ծննդաբերութեան, դաշտանադադարի եւ արբունքի շրջանին.
 
5. *Որոշ դեղերու գործածութիւն, օրինակ՝ հակալերդացուցիչ (anticoagulant), յօդացաւի, ընկճուածութեան եւ gout-դեղեր.
քանակական փոփոխութիւններ եւ խանգարումներ, որոնք կը պատահին յղութեան, ծննդաբերութեան, դաշտանադադարի եւ արբունքի շրջանին.
 
6. *Կարգ մը մարմնական ընդհանուր բորոքումներ, որոնց կ՛ուղեկցի նաեւ բարձր ջերմ.
5. Որոշ դեղերու գործածութիւն, օրինակ՝ հակալերդացուցիչ (anticoagulant), յօդացաւի, ընկճուածութեան եւ gout-դեղեր.
 
7. *Գլխու սնկային բորբոքումներ.
6. Կարգ մը մարմնական ընդհանուր բորոքումներ, որոնց կ՛ուղեկցի նաեւ բարձր ջերմ.
 
* [[Շաքարախտ (արեւմտահայերէն)|Շաքարախտ]].
7. Գլխու սնկային բորբոքումներ.
 
9.* [[Քաղցկեղ (արեւմտահայերէն)|Քաղցկեղի]] դեղադարմանում (chemotherapy).
8. Շաքարախտ.
 
10.* [[Քաղցկեղ (արեւմտահայերէն)|Քաղցկեղի]] Ք ճառագայթային դարմանում (X-ray therapy).
9. Քաղցկեղի դեղադարմանում (chemotherapy).
 
11.* Յոռի սննդառութիւն (malnutrition) եւ բնասպիտի ու երկաթի անբաւարարութիւն (deficiency).
10. Քաղցկեղի Ք ճառագայթային դարմանում (X-ray therapy).
 
11. Յոռի սննդառութիւն (malnutrition) եւ բնասպիտի ու երկաթի անբաւարարութիւն (deficiency).
 
=== Երկրորդական Պատճառներ ===
Գլխու հերաթափութեան երկրորդական պատճառներն են.
 
1. *Մազի գունաւորման համար գործածուած ներկեր եւ քինմիական նիւթեր.
 
2. *Մազայարդարումի համար գործածուած քիմիական նիւթեր եւ ելեքտրական գործիքներ.
 
3.* Մազայարդարումի ընթացքին կոշտութեամբ մազերը արդուկել-քաշել.
 
Վերոյիշեալ երեք պատճառները արդինքնարդիւնքն են կենցաղային ապրելակերպի.
 
4.* Շարունակ մազ քաշելու եւ փեթթելու յոռի սովորութիւն:
2. Մազայարդարումի համար գործածուած քիմիական նիւթեր եւ ելեքտրական գործիքներ.
 
=== Կանխարգիլում ===
3. Մազայարդարումի ընթացքին կոշտութեամբ մազերը արդուկել-քաշել.
Այո,՛ մասամբ: Ժառանգական-ծինային պատճառներով յառաջացած հերաթափութիւնը դարմանելի չէ: Իսկ մնացեալ պատճառներով յառաջացած հերաթափութիւնները կանխելի են:
 
== Տե'ս Նաեւ ==
Վերոյիշեալ երեք պատճառները արդինքն են կենցաղային ապրելակերպի.
*[[Ականջ (արեւմտահայերէն)]]
*[[Փայծաղ (արեւմտահայերէն)]]
*[[Ականջային Արիւնահոսութիւն]]
*[[Գլխապտոյտ]]
*[[Մանկական Անդամալուծութիւն]]
*[[Ողնայարի Կողմնածռութիւն]]
*[[Ջղային Անախորժակութիւն]]
 
== Ծանօթագրութիւններ ==
4. Շարունակ մազ քաշելու եւ փեթթելու յոռի սովորութիւն:
{{reflist}}
 
== Աղբիւրներ ==
Կարելի՞ է կանխարգիլել հերաթափութիւնը:
*«Asbarez» օրաթերթ, Յօդուածներ, դտկ. Կարպիս Հարպոյեան, [[16 Դեկտեմբեր]], [[2011]]:
 
[[Կատեգորիա:Գիտութիւն]]
Այո,՛ մասամբ: Ժառանգական-ծինային պատճառներով յառաջացած հերաթափութիւնը դարմանելի չէ: Իսկ մնացեալ պատճառներով յառաջացած հերաթափութիւնները կանխելի են:
[[Կատեգորիա:Հիւանդութիւններ]]
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Մազեր» էջէն