«Մակդիր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ}}
Գեղարուեստական'''Մակդիր''', գեղարուեստական խօսքի մէջ մակդիրը այն բառն է, որ գործածուելով գոյականի հետ՝ կը բացայայտէ եւ կ'ընդգծէ անոր հիմնական յատկանիշը եւ անոր նկատմամբ որոշակի վերաբերմունգվերաբերմունք կ'արտայայտէ:
 
Մակդիրը ընդհանրապէս կը համապատասխանէ ածաանինածականին, բայց ամէն մէկ [[Ածական (արեւմտահայերէն)|ածական]] անպատճառ մակդիր չէ: Այսպէս օրինակ, երբ կ'ըսենք «սեւ ձեռնոց», հոս «սեւ» ածականը կը մատնանշէ ձեռնոցի գոյնը եւ ուրիշ ոչինչ, բայց երբ կ'ըսենք՝ «սեւ գիշերն է գրկեր զիս», հոս արդէն «սեւ»-ը մակդիր է, ցոյց կու տայ հոգեկան որոշ վիճակ մը: Կամ երբ կ'ըսենք «քարէ շէնք», կը շեշտենք որ այդ շէնքը քարէ է եւ ոչ թէ աղիւսէ կամ հողէ. Հոս, «քարէ» բառը պարզ ածական է, սակայն կ'ըսենք «հոյակապ շէնք», «հոյակապ» բառով զգացմունք, վերաբերմունք կ'արտայայտենք, ուստի «հոյակապ» ածականը այստեղ արդէն մակդիր է:
Օրինակ Ե. Զարենցի «Ես իմ անուշ Հայաստանի» բանաստեղծութեան մէջ գործածուած են բազմաթիւ մակդիրներ:
 
Ես իմ անուշ Հայաստանի արեւահամ բառն եմ սիրում,
Օրինակ Ե.[[Եղիշէ ԶարենցիՉարենց]]ի «Ես իմ անուշ Հայաստանի» բանաստեղծութեան մէջ գործածուած են բազմաթիւ մակդիրներ:
<poem>Ես իմ անուշ Հայաստանի արեւահամ բառն եմ սիրում,
Մեր հին սազի ողբանուագ, լացակումած լարն եմ սիրում,'
Արնանման ծաղիկների ու վարդերի բոյրը վառման
Ու նայիրեան աղջիկների հեզաճկուն պարն եմ սիրում:</poem>
Մակդիրն ընդհանրապէս կ'արտայայդուիարտայայտուի ածականով (ինչպէս բերուած տողէրուն բոլոր օրինակները), բայց կրնայ կազմուիլ նաեւ գոյականով (հրաշք-աղչիկաղջիկ, կախարդ-ձմեռ, [[Ծով (արեւմտահայերէն)|ծով]]-աչքեր), ինչպէս նաեւ քանի մը բառերու համադրումով (մթում կորած խրճիթներ):
== Աղբիւրներ ==
* «Մայրենի Լեզու», Երեւան:
 
[[Կատեգորիա:Լեզուաբանութիւն]]
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Մակդիր» էջէն