«Մատթէոս Չուխաճեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Մատթէոս Չուխաճեանը''' ծնած է Պոլսոյ օրթաղիւղթաղին մէջ [[1802]]ին, աշակերտը և ձեռնասունն էր Յովհաննէս Ջամշըրճեան եպիսկոպոսի: [[1835]]ին Մատթէոս վարդապետ Պրուսայի առաջնորդ եղած և [[1838]]ին եպիսկոպոս օծուած է [[Յովհաննէս]] կարբեցի կաթողիկոսէն,[[1841]]ին Իզնիրի առաջնորդ եղավ: [[1844]] յունիս 24ին Պատրիարքարանի մէջ ժողով գումարուելով Աստուածատուր Պատրիարք հրաժարեցաւ և իրեն յաջորդեց Մատթէոս եպիսկոպոս, որ 1844 յուլիս 17ին Պօլիս հասնելով Զմխոնիայէն իր պաշտօնին գլուխը անցաւ: Իր առաջին գործը եղաւ հաշտեցնել ամիրաները և արհեստապետները. ժողովմը կազմեց որ սեպտ.14ին որոշեց յիշատակել Ներսէս Ե.Աշտարակեցի կաթողիկոսին անունը Թուրքիոյ հայ եկեղեցիներուն մէջ,[[1828]]էն ի վեր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին անունը չէր յիշատակուէր՝ Ռուսօ-Թուրք պատերազմըն պատճառաւ: Որոշուեցաւ որ ա՛լ բոլորովին գաղրի Էջմիածնայ նուիրակներու առաքումը ինչ որ 1828էն ի վեր արդէն գաղրած էր վերոյիշեալ պատճառավ: Պօլսոյ Պատրիարքին կը զրկուէր:

[[1845]] յունիս 7ին հռոմէական հայոց նախագահ Անտոն Վ.Հասունեան Մատթէոս Պատրիարքի այցելութեան եկաւ, որ յունիս 14ին փոխարինեց:

Բարեյիշատակ Ապտ-իւլ-Մէճիտ կայսրը իֆթիխարի ականակուռ պատուանշան տուաւ [[Մատթէոս Պատրիարքի]]:

Խիստ միջոցներ ձեռք առաւ բողոքականութեան դէմ, քննութիւն մը երեւան հանեց թէ հազարաւոր հայ բողոքականներ կան Պօլսոյ մէջ,Մաթէոս զանազան միջոցներով մեծ մասը յաջողեցաւ դարձնել նորէն Հայ. Եկեղեցւոյ գիրկը:

Բանադրեց բողոքականութիւնը ընդունած բոլոր հայերը 1846 յունվ. 20ին: Այս խստութեանց պատճառով [[յունիս]]ի մէջ 40 հայ բողոքականներ միանալով կազմեցին <<Պօլսոյ առաջին Աւետարանական Եկեղեցին և հովիւ ընտրեցին իրենց Արիսողոմ Տէր Խաչատուրեանը>>:

[[1847]] նոյ. 3ին բողոքականները իբր անջատ հասարակութիւն ճանչցուեցան կառավարութենէն:

[[1846]] մարտ 27ին Ներսէս Կաթողիկոս գնահատելով Մատթէոսի գործունէութիւնը, ադամանդազարդ պնակէ մը ղրկեց: