«Մատթէոս Չուխաճեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Ծնած է [[Պոլիս|Պոլսոյ]] «Օրթագիւղ» թաղին մէջ [[1802]]-ին, աշակերտն ու ձեռնասունն էր Յովհաննէս ՋամշըրճեանՋամաշըրճեան եպիսկոպոսին։ [[1835]]-ին ընտրուած է Պուրսայի, [[1841]]–ին` [[Զմյուռնիա|Զմիւռնիոյ]] ([[Իզմիր]]) առաջնորդ։ [[1838]]ին օծուած է եպիսկոպոս՝ [[Յովհաննէս]] կարբեցի կաթողիկոսէն։ [[1844]] թուականի Յունիս 24-ին Պատրիարքարանի մէջ ժողով գումարուելով Աստուածատուր Պատրիարք կը հրաժարի, որուն կը յաջորդէ Մատթէոս եպիսկոպոս, զոր [[1844]] Յուլիս 17-ին Զմիւռնիայէն [[Պոլիս]] հասնելով իր պաշտօնին գլուխը կ՛անցնի։ Իր առաջին գործը կ՛ըլլայ հաշտեցնել ամիրաներն ու արհեստապետները. ժողով մը կը կազմէ, որ [[Սեպտեմբեր]] 14-ին կ՛որոշէ յիշատակել Ներսէս Ե. Աշտարակեցի կաթողիկոսին անունը՝ [[Թուրքիա (արեւմտահայերէն)|Թուրքիոյ]] հայ եկեղեցիներուն մէջ,[[1828]]էն֊էն ի վեր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին անունը չէր յիշատակուած՝ ռուս-թուրք պատերազմին պատճառաւ։

[[1845]] [[Հունիս|Յունիս]] 7]]-ին հռոմէական հայոց նախագահ Անտոն Վ. Հասունեան Մատթէոս Պատրիարքի այցելութեան եկաւ, որ յունիսՅունիս 14ին14֊ին փոխարինեց։

Բարեյիշատակ Ապտ-իւլ-ՄէճիտԱպտիւլ Մեճիտ կայսրը իֆթիխարի ականակուռ պատուանշան տուաւ [[Մատթէոս Պատրիարքի]]։

Բանադրեց բողոքականութիւնը ընդունած բոլոր հայերը [[1846]] յունվ.Յունուար 20ին։20֊ին։ Այս խստութեանց պատճառով [[յունիս]]ի մէջ 40 հայ բողոքականներ միանալով կազմեցին <<ՊօլսոյՊոլսոյ առաջին Աւետարանական Եկեղեցին և հովիւ ընտրեցին իրենց Արիսողոմ Տէր Խաչատուրեանը>>։

Այս միջոցին ամիրաները [[«ծուռ աչք]]»ով նայիլ սկսան Մատթէոսի, որովհետեւ ան՝ ինքնագլուխ կը գործէր և Ամիրաներն ալ վշտանալու առիթներ կ՝ունենային այդ պատճառաւ։Քիչ ետքը [[1848]] [[ապրիլԱպրիլ]] 1ին1֊ին Մատթէոսի պատրիարք հրաժարեցաւ՝ չկարենալով հանդուրժել Ամիրաներու արարքներուն։

Մատթէոսի պատրիարքութեան միջոցին ՊօլսոյՊոլսոյ հայոց կրթական և բարոյական վիճակը զգալի բարւոքում կրած է։

Իր պատրիարքութեան օրով ՊօլսոյՊոլսոյ մէջ շինուած եկեղեցիներն են՝

[[1848]] Հոկտ. 7ին7֊ին Յակոբոս Սերոբեան պատրիարք ընտրուեցաւ ևեւ Մատթէոս քաչուեցաւքաշուեցաւ Օրթագիւղ, ուր քարոզիչ եղաւ 5 տարիի չափ, [[1851]]ին Սուլթան Ապա-իւլ-Մէճիտ Ապտիւլ Մեճիտ բարեհաճեցաւ նոր պատուանշան մը շնորհել անոր։

[[Կատեգորիա:Հայեր (արւմտ․)]]

[[Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Արևմտահայերեն1802 հոդվածներծնունդներ (արւմտ․)]]