«Մեծ Պահք» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ջ: → ջ։ (50)
Տող 2.
{{Արևելահայերեն|Մեծ պաս}}
[[Պատկեր:Altar of orthodox Church of saint Wenceslaw and Saint Ludmila in Třebíč, Czech Republic.jpg|300px|մինի|աջից|Չեխիոյ Ուղղափառ եկեղեցւոյ մէջ կը կատարուի մեծ պահոց գոյներով]]
'''Մեծ Պահք'''-ը եւ '''Պահեցողութեան Արժէք'''ը, պահքի գաղափարին առաջին անգամ կը հանդիպինք հրեայ ժողովուրդին կրօնական կեանքին մէջ:մէջ։ Երբ կարդանք Ղուկասու Աւետարանը` այնտեղ Փարիսեցիին եւ Մաքսաւորին առակին մէջ կը տեսնենք թէ Փարիսեցին շաբաթը երկու անգամ ծոմ կը պահէր:պահէր։
 
== Մեծ Պահքի Նպատակը ==
Մեծ Պահքը «Սուգի» շրջան մըն է, ինքզինքին տրուած կամաւոր պատիժ մը, որուն գլխաւոր նպատակն է նախապատրաստել հաւատացեալը Աւագ Շաբթուան, ուրախութեամբ տօնելու համար Ս. Յարութեան տօնը:տօնը։
 
Քրիստոնէութեան մէջ, պահքի գաղափարը առաջին անգամ կը տեսնենք մեր Տիրոջ Յիսուս Քրիստոսի մօտ, երբ իր մկրտութենէն ետք անապատ քաշուեցաւ եւ 40 օրեր ծոմ պահեց:պահեց։
 
Հայաստանեայց Առաքելական Ս. եկեղեցին պահքը հաստատած է երկու նպատակներով`
Տող 13.
#Մարմնական առողջութեան
=== Հոգեւոր զօրութեան ===
Պահեցողութիւնը մարդ արարածի հոգիին եւ հոգեկան առողջութեան կը նպաստէ:նպաստէ։ Եթէ ինքնազրկումը չխախտենք եւ դիմանանք ըստ պատշաճի պահելով պահքը` մեր կամքին զօրացման համար մարզանք ըրած եւ օգուտ բերած կ’ըլլանք:կ’ըլլանք։ Ուժեղ [[Կամք (արեւմտահայերէն)|կամք]]ի տէր անձն է ան, որ կրնայ պահել պահքը, հեռու պահել իր հոգիէն չար մտածումները եւ կիրքերը:կիրքերը։
 
=== Մարմնական առողջութեան ===
[[Պատկեր:Snijboon peulen Phaseolus vulgaris.jpg|200px|մինի|ձախից|լուբիա]]
Արդարեւ պահք պահելով, հոգ տարած կ’ըլլանք մեր մարմնի եւ հոգիի առողջութեան հաւասարապէս:հաւասարապէս։
Մեր մարմինը առողջ կ’ըլլայ, հաւատքը` ամուր, խիղճը` հանգիստ, կամքը` պինդ:պինդ։ Մեր ուշադրութիւնը կը դարձնենք մարդկային, հոգեւոր եւ Աստուածային ճշմարտութիւններու եւ արժէքներու վրայ:վրայ։
[[Պատկեր:Lens culirnaris.jpg|200px|մինի|աջից|Ոսպ]]
===== Մեծ պահքը ունի 8 ութ յիշարժան կիրակիներ =====
Բուն Բարեկենդան, Արտաքսման Կիրակի, Անառակ Որդիի Կիրակի, Անիրաւ Տնտեսի Կիրակի, Անիրաւ Դատաւորի Կիրակի, Գալստեան Կիրակի, Ծաղկազարդ:Ծաղկազարդ։
 
===== Մեծ Պահքի բարեկենդանը կը կոչուի՝ Բուն Բարեկենդան =====
Քանի որ կը նախորդէ ամենակարեւոր պահքին:պահքին։ Բարեկենդանը , կենդանական եւ ճոխ ուտելիք գործածելու վերջին օրն է, մարդու երջանկութեան յիշատակն է, ուր դրախտի մէջ Ադամն ու Եւան վայելած էին:էին։ Այն նաեւ [[Դրախտ (արեւմտահայերէն)|դրախտ]]ային կեանքի օրինակ է, ուր մարդուն արտօնուած էր, ճաշակել բոլոր պտուղները. Բարեկենդանը՝ առաքինութիւններու արտայաայտութիւնն է, այդ օրը մարդիկ սուգէն կ’անցնին ուրախութեան , չարչարանքէն խաղաղութեան:խաղաղութեան։ Այս ընկալումով է, որ իւրաքանչիւր [[Քրիստոնէութիւն|Քրիստոնեայ]] անհատի համար ,խոնարհումով , ապաշխարութեամբ, պահքով եւ ողորմութեան յոյսով կը սկսի Մեծ Պահքի ճանապարհը, եւ այն կը տեւէ 48 օր, Բարեկենդանէն մինջեւ Սուրբ Յարութեան ( Սուրբ Զատիկի) տօնը:տօնը։
 
===== Պահքի կամ պասի շրջանին բուսական ծագում ունեցող սննդամթերք =====
Այս ընթացքին, կամաւ կը հրաժարի ի յանուն հոգւոյ զօրացման, ոչ միայն որոշակի կերակուրներէն, այլ նաեւ աշխարհիկ հաճոյքներէն, շատախօսութիւնէն, ստախօսութիւնէն, մոլի սովորութիւններէն, եւ այլ մեղքերէն:մեղքերէն։
 
===== Պահքի 40 օրուան խորհրդանշումը =====
Տող 33.
 
===== Մեծ Պահքի Շարականներ =====
Մեծ Պահքի ընթացքին կը կատարուի՝ ամէն օր հիմնականօրէն խաղաղական ժամերգութեան ժամանակ «Շնորհեայ մեզ Տէր» շարական երգը , որուն հեղինակը Սուրբ Ներսէս Շնորհալի կաթողիկոսն է:է։
 
Շնորհեա' մեզ, Տէ'ր, ի գիշերի զերկնային զխաղաղութիւն քո եւ պահեա' զմեզ ի պատրանաց թշնամւոյն ամենայաղթ զօրութեամբ սուրբ խաչի քոյ:քոյ։
Տէ'ր Աստուած փրկութեան իմոյ, ի տուէ կարդացի եւ գիշերի առաջի քոյ:Մտցենքոյ։Մտցեն աղօթք իմ առաջի քոյ, Տէ'ր, խոնարհեսցի ունկն քո ի խնդրուածս իմ:իմ։
 
Եկեսցէ առ մեզ, Տէ'ր, պահապան ի քէն եւ պահեսցէ զմեզ յամենայն ժամ:Առաքեաժամ։Առաքեա' ի մեզ, Տէ'ր, զզօրութիւն սրբոյ խաչին, որ պահեսցէ զմեզ յամենայն ժամ:ժամ։
 
Արժանի' արա, Տէ'ր, զերեկս զայս խաղաղութեամբ եւ առանց փորձութեան անցո' զմեօք:Արժանաւորեազմեօք։Արժանաւորեա', Տէ'ր, զգիշերս զայս խաղաղութեամբ եւ առանց մեղաց պահելով զմեզ:զմեզ։
 
Ընդ մեզ Տէր Աստուած, գիտասջի'ք, հեթանո'սք, եւ պարտեցարուք, զի Աստուած ընդ մեզ է:Եւէ։Եւ լուարո'ւք զայս ի ծագաց մինչեւ ի ծագս երկրի, զի:Եւզի։Եւ հզօրացեալքդ պարտեցարուք, զի:զի։
 
Եւ զի թէպէտեւ դարձեալ զօրանայք, դարձեալ ի պարտութիւն մատնեսջիք, զի:Եւզի։Եւ զխորհուրդն, զոր խորհիք, խափանէ Տէր, զի:Եւզի։Եւ զբանն, զոր խօսիք, մի' մնասցէ առ ձեզ, զի:զի։
 
Եւ քանզի յերկիւղէ ձերմէ մեք ո'չ երկիցուք եւ ո'չ խռովիցուք, զի:Եւզի։Եւ զՏէր Աստուած մեր փառաւոր արասցուք, եւ նա եղիցի մեզ յերկիւղ, զի:զի։
 
Եւ յուսացեալ եղիցուք մեք ի նա, եւ նա եղիցի մեզ ի սրբութիւն, զի:Եւզի։Եւ յուսացեալ եղիցուք մեք ի նա, եւ նա եղիցի մեզ ի փրկութիւն, զի:զի։
 
Եւ ահաւասիկ ես եւ մանկունք իմ, զոր ետ ինձ Աստուած, զի:Եւզի։Եւ ժողովուրդ, որ նստէր ի խաւարի, ետես զլոյս մեծ զի:զի։
 
Եւ որ բնակեալդ էք ի խաւարի եւ ի ստուերս մահու, լոյս ծագեսցի առ ձեզ, զի:Եւզի։Եւ քանզի մանուկ ծնաւ, Որդի եւ տուաւ մեզ, զի:զի։
 
Եւ որոյ իշխանութիւն իւր ի վերայ ուսոց իւրոց, զի:Եւզի։Եւ որ կոչի անուն նորա մեծի խորհրդոյ հրեշտակ, զի:զի։
 
Եւ սքանչելի խորհրդակից, զի:Եւզի։Եւ Աստուած հզօր իշխան, զի:Եւզի։Եւ իշխան խաղաղութեան, Հայր հանդերձելոյ յաւիտենին Տէր Աստուած ընդ մեզ է:է։
 
Եւ փառք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:ամէն։
 
===== ՄԵԾ ՊԱՀՔԸ իր Արարողութիւններով: Արեւագալ, Հսկում, Միջինք =====
Դարերէն մեզի փոխանցուած` [[Հայաստանեայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի|Հայաստանեայց առաքելական եկեղեցւոյ]] արարողութիւններուն հոգեթով ներշնչումով կը շարունակուին Մեծ պահոց յատուկ արարողութիւնները:արարողութիւնները։
 
===== Արեւագալի Արարողութիւն =====
Առաւօտեան ժամերուն մեր եկեղեցիներուն տեղի կ՛ունենայ վեց շաբաթներու վրայ, շաբաթական երկու ժամերգութիւններով եւ մեղքերէ հեռու մնալու «Հրաժարիմք» [[Աղօթք|աղօթք]]ով:
 
Միջնադարեան մեր սրբազան գրականութիւնը կը հնչէ Մեծ պահոց շաբաթներուն, Արեւագալի լոյսին փառաբանանքով. «Լոյս, Արարիչ լուսոյ, առաջին լոյս»: Ի՜նչ խորհրդաւոր, հոգեշունչ, մարդը Աստուծոյ միացնող տրամադրութիւն, 21-րդ դարու գիտութեամբ յագեցած այս դարուն, գիտութիւն, որուն բարիքին կը խառնուի չարիքը, որ մեզ կը հեռացնէ աստուածայինէն, բնութեան բարիքէն եւ անոր շնորհքէն:շնորհքէն։
 
===== Հսկումի Արարողութիւն =====
Նոյնպէս շաբաթական երկու երեկոներ` Չորեքշաբթի եւ Ուրբաթ երեկոները յատուկ ժամերգութեամբ կը փառաւորուին մեր սուրբ հայրերուն ստեղծագործած աղօթքները:աղօթքները։
 
Մեր ժողովուրդին սիրած աղօթքի պահն է, Աստուծոյ հետ զրուցելու ժամը, մանաւանդ երբ Գրիգոր Նարեկացին է յիշեցնողը «Ընկալ քաղցրութեամբ, Տէր Աստուած հզօր, զդառնացողիս զաղաչանս»: Նարեկացիին խնդրանքները կը շարունակուին:շարունակուին։ Քիչ ետք Ներսէս Շնորհալին կը խօսի իր «Հաւատով խոստովանիմ» 24 տուներէ բաղկացած սքանչելի աղօթքով:աղօթքով։
 
===== ՄԻՋԻՆՔԸ =====
Մեծ պահոց եօթը շաբաթներուն կէսը` մէջտեղը յիշեցնող օրն է, որ կը զուգադիպի Չորեքշաբթի օրուան:օրուան։ Եկեղեցական տօն մը չէ, չունի յատուկ արարողութիւն, որովհետեւ պարզապէս թուական մը կը յիշեցնէ<ref>[http://www.aztagdaily.com/archives/7637 ՄԵԾ ՊԱՀՔԸ ԻՐ ԱՐԱՐՈՂՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՎ. ԱՐԵՒԱԳԱԼ, ՀՍԿՈՒՄ, ՄԻՋԻՆՔ]</ref>:
 
== Ծանօթագրութիւններ ==
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Մեծ_Պահք» էջէն