«Մշակիչ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Մշակիչ''', '''Բրոսեսըր''' ([[անգլերեն|անգլերէն]]՝ ''Processor'') կամ '''Կեդրոնական մշակիչ հանգոյցը (ԿՄՀ)''' (անգլերեն՝ ''Central Processing Unit (CPU)'') կը հանդիսանայ [[Համակարգիչ|համակարգիչիհամակարգիչ]]ի սարքավորումներէն մեկը եւ կ՛իրականացնէ մեքենայական հրահանգները։ Համակարգիչներուն մէջ սկսած է օգտագործուիլ 1960-ական թուականներուն։ Բրոսեսըրին ձեւը, ճարտարապետութիւնը եւ իրականացումը փոխուած են, բայց հիմնական գործողութիւնը մեծ մասամբ մնացած է նոյնը։

Բրոսեսըրը համակարգիչի հիմնական միգրոսխեմայ է, որ կը կատարէ թիւաբանական եւ տրամաբանական գործողութիւններու մեծ մասը, կ՛ապահովէ կապը համակարգիչի տարբեր սարքավորումներու հետ։ Այն նոյնպես կազմուած է վանդակներով, ինչպես հիշողութիւնը, միայն իր ճամբով կրնան փոխել տուեալները։ Վանդակները կը կոչուին ռեճիստրներ։ Ղեկավարելով տուեալներու մուտքը դեպի այս կամ այն ռեճիստր, կը ղեկավարէ տուեալներու մշակումը։ Համակարգիչի այլ սարքերու հետ (առաջին հերթին օբերադիվ հիշողութիւն) Բրոսեսըրը կապված է մի քանի շինաներով։ Հիմնականներն են - տուեալների շինայ, որոնցով կը կատարուի օբերադիվ հիշողութիւնին Բրոսեսըրի ռեճիստր եւ հակառակը տուեալներու կրկնօրինակին։ Intel Pentium-ը տուեալներու շինան 64 կարգանի է, այսինքն կապուած է 64 գիծերու, մշակման համար մէկ անգամ մտնել 8 պայթ, - հասցեներու շինայ, որ 32 կարգերու է։ Գծել լարել կայ, կը նշանակէ ունինք 1 թուանշանը, իսկ եթէ լարում չունինք՝ ունինք 0 թուանշանը։ 32 հատ 0 եւ 1-երուն խումբը կու տայ մեկ կոնկրետի վանդակի հասցէ, որ կը միանայ Բրոսեսըրը տուեալ պահելու համար, - հրամաններու շինայ, որ կարող է պահել 32, 64, 128 պայթեր։ Հրամաններու խումբը, որ կրնայ կատարել րոսեսըրը, կը կոչուի Բրոսեսըրի հրամաններու համակարգ։ Եթէ երկու բրոսեսըր ունին հրամաններու նոյն համակարգը, անոնք կը կոչուին համատեղելի։ Սահմանափակ համատեղելիյութիւն ունեցող բրոսեսըրներու խումբը կազմում է բրոսեսըրներու ընտանիք:ընտանիք։ Օրինակ՝ Intel 286, 386, 486 եւ այլն։ Նորերը կը հասկանան հիներուն։ Բրոսեսըրի հիմնական բնութագրիչ բարամեդրերէն են. կարգայնութիւնը - քանի պայթ տուեալ կրնայ ընդունիլ եւ մշակել ռեճիստրի մէջ միաժամանակ (32, 64, 128)։ Բրոսեսըրի աշխատանքը կը կատարուի նոյն սկզբունքով, ինչպէս՝ ժամացոյցները:ժամացոյցները։ Իւրաքանչիւր հրաման կը կատարէ որոշ քանակի գործեր:գործեր։ Համակարգիչի մէջ դագդային ազդանշան ծնած է հատուկ միգրոսխեմայի միջոցով, որ չիփսէթով կազմուած է։ Որքան մեծ է բրոսեսըր մտնող տակտերի հաճախութիւնը, այնքան մեծ է արտադրողականութիւնը։ Ասիկա կը բնութագրէ աշխատանքին տակտային հաճախութիւնը։ Հաճախութեան ներքին բազմապատկման գործակիցնալ հանդիսացած է Բրոսեսըրի յաջորդ բնուրագրիչ բարամեդրը։ Բրոսեսըրի մոյս բնուդագրիչ բարամեդրը քեշ հիշողութեան չափն է։ Բրոսեսըրի ներսի տուեալները կը փոխանակեն աւելի արագ կը կատարուին, քան այլ սարքավորումներու հետ, օրինակ օբերադիվ հիշողութեան հետ։ Որպէսզի պակասի օբերադիվ հիշողութեան քանակը, Բրոսեսըրի ներսը կ՛ստեղծուի քեշ հիշողութիւն՝ գերօբերադիվ հիշողութիւն։ Երբ Բրոսեսըրին պետք է տրուի, սկիզբը կը դիմէ քեշ հիշողութեան, այնտեղ եթէ չգտնէ արդեն՝ օբերադիվ հիշողութիւնը ոչնչացած է։ Հաջողած դիմումները կոչուած են «քէշի մէջ ընկնել»։ Որքան մեծ են իրենց չափերը, այնքան մեծ է հաջողուած դիմումներու քանակը։

IBM ֆիրմայի առաջին IBM PC համակարգիչը օգտագործուած էր INTEL 8088 Բրոսեսըրը։ 1982-ին այդ համակարգիչը համալրվեց կոշտ սկավառակով ու նոր արտադրատեսակը կոչվեցաւ PC XT։ Համակարգիչի հետագայ զարգացումն ու ստեղծումը պայմանավորուած էր INTEL Բրոսեսըրների թողարկումներով։

* 1984թ, համակարգիչ PC AT, Intel 80286 Բրոսեսըրի հիման վրա,

Այսօր, համակարգիչը անընդհատ կը կատարելագործուի , կ՛ենթարկուի դեգնիկական փոփոխութիւններու:փոփոխութիւններու։