«Յակոբ Յակոբեան (գրող)» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 18.
'''Յակոբ Մնացական ՅակոբԵան''' ([[29 Մայիս]], [[1866 թուական|1866]], [[Գանձակ (արեւմտահայերէն)|Գանձակ]], [[Ելիզավետպոլի նահանգ]] – [[13 Նոյեմբեր]], [[1937 թուական|1937]], [[Թիֆլիս (արեւմտահայերէն)|Թիֆլիս]] Սովետական հայ գրող, hիմնադիրն է հայկական ընչազուրկ բանաստեղծութեան։ Կ'անուանի «Հայկական Մաքսիմ Կօրքի» Պոլշէվիկ մամոլի կողմէ։<ref>газета "Путь правды", 13 сентября 1914 (in Russian)</ref>
 
== Կենսագրութիւն ==
 
Ծնած է [[Գանձակ (արեւմտահայերէն)|ԳանձակԳանձակի]]ի մէջ [[1866 թուական]]ին, արհեստաւոր ընտանիքի մը մէջ։ Յակոբեանի հայրը իր տղան քահանայ կամ արհեստաւոր դարձնելու նպատակ ուներ, բայց մայրը յաջողեցաւ զաւակը կիմնազիա ղրկելու։ Քանի որ կիմնազիոյ մէջ արգիլուած էր [[հայերէն]] լեզուն եւ գրականութիւնը, Յակոբեանը կը կազմակերպեր դասէ դուրս հաւաքոյթներ մի քանի գրասէր աշակերտներուն հետ, որու ընթացքին հայերէն կը կարդային եւ գրականութիւն կը քննարկէին։
 
Յակոբեանը տակաւին կիմնազիոյ 6–րդ դասարան, մասնակցած է աշակերտական գաղտնի հաւաքոյթներու եւ գրած է բանաստեղծութիւններ։ Իրեն «Հիւսիսի ագռաւը» բանաստեղծութիւնը կը փակցնէ եկեղեցուոյ պատին։ Ասոր պատճառաւ կը վռնդուի կիմնազիայէն ։ Դուրս մնալով կիմնազիայէն, Յակոբեանը կը մեկնի Թիֆլիս, դեղատուն մտնելով իբրեւ աշակերտ։ Կ'սկսի զրկանքներով, դառնութիւններով, թափառումներով լի կեանքի տարիները։ Թողնելով դեղատունը՝ Յակոբեանը այս անգամ կը մեկնի [[Պաքու]]՝ նաւթահանքերուն մէջ սեւագործութիւն կ'ընէ, Սեւ քաղաքին մեխանիկական գործարանի մեխանիկական գրանցողը կ'ըլլայ, գանձապահի պաշտoնը կ'ստանայ, jետոյ ալ Էյզենշմիդի գործարանի հաշուապահութիւնը կ'ընէ։ [[1894 թուական]]ին, վերադառնալով Թիֆլիս, Յակոբեանը մի քանի հիմնարկներուն հաշուապահական պաշտօնները կը տանի, մինչեւ Սովետական կարգերու հաստատումը՝ [[1921 թուական]]ին։
Տող 30.
Յակոբ ՅակոբԵանի գրական գործունեութիւնը կ՝սկսի 1893 թուականին։ Սկզբնական շրջանի բանաստեղծութիւնները տպագրուած են [[«Մուրճ»|«Մուրճի»]] մէջ։ [[«Նոր հոսանք»]] ամսագրին մէջ տպագրուած են «Մաքառման ժամին», «Էտապը», «Գործարան», «Գիւղը հարավում» և այլ բանաստեղծութիւններ։ Առաջին շրջանուած է ազգային գրողներ զորեղների ազդեցութեան տակ, ամենէն ավելի ալ [[Պատկանյան Ռափայել|Ռ. Պատկանյանի]]։
 
== Երգեր ==
* Բանաստեղծութիւններ, Թիֆլիս, 1912, 144 էջ:
* Բանաստեղծութիւններ, հատ. 1, Թիֆլիս, 1926, 352 էջ:
* Բանաստեղծություններ, Երեւան, 1935, 300 էջ:
* Ընտիր երգեր, Յերեւան, 1936, 150 էջ:
* Բանաստեղծութիւններ, Երևան, 1948, 182 էջ:
* Երգեր, Երևան, 1951, 494 էջ:
* Երգերի ժողովածու, հատ. 1–4, Երևան, 1955–1958:
* Բանաստեղծութիւններ և պոեմներ, Երևան, 1958, 103 էջ:
* Բանաստեղծութիւններ և պոեմներ, Երևան, 1966, 111 էջ:
* Յակոբեան Յակոբ, [[Շուշանիկ Կուրղինյան|Կուրղինյան Շուշանիկ]], [[Արազի|Արազի Մովսես]], Երգեր, Երեւան, 1982, էջ 14–196:
 
Տող 54.
* Պետրոսեան, Հ., «Հայ գիտնականներ, հրապարակախոսներ, ժուռնալիստներ», Երևան, 1960, էջ 353-356։
* Սուրխաթեան «Հայ Գրականություն», Հատոր 2
 
[[Կատեգորիա:1866 ծնունդներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:29 Մայիսի ծնածներ]]