«Յովսէփ Արղութեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ կետադրական
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{Արևելահայերեն|Հովսեփ Արղության}}
[[Պատկեր:Hovsep Arghutyan.jpg|մինի|200px|'''Յովսէփ Արղութեան''']]
'''Յովսէփ Արղութեան (Երկայնաբազուկ)''' ([[23 Մայիս]] [[1743]], [[Սանահին]] – [[9 Մարտ]] [[1801]], [[Թիֆլիս]]), արքեպիսկոպոս, ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ։
 
Ծնած է [[Սանահին]], սերած՝ [[Զաքարեաններ|Զաքարեան]]ներու իշխանական տոհմէն։ Նախնական կրթութիւնը կը ստանայ հայրենի [[Սանահին]] վանքի դպրոցին մէջ, ապա [[Էջմիածին]]ի ժառանգաւորաց դպրոցին մէջ, ուր [[Սիմէոն Երեըանցի|Սիմէոն Երեւանցի կաթողիկոս]]ը կը որդեգրէ անոր եւ սարկաւագ կը ձեռնադրէ։ [[1765]]-ին ան վարդապետ կը ձեռնադրուի, իսկ [[1771]] Դեկտեմբեր [[25]]-ին՝ [[Եպիսկոպոսութիւն|եպիսկոպոս]] եւ իբրեւ նուիրակ [[Թուրքիա]] կ՛ուղակրուի Էջմիածնայ նոր շինութիւներուն համար ժողովարարութիւն ընելու։ Անկէ վեռադառնալով` [[1773]]–ին արքեպիսկոպոսութիւն կը ստանայ եւ կ՛ուղարկուի [[Աստրախան]], իբրեւ առաջնորդ համայն ռուսիաբնակ հայոց։ Արղութեան սատար կը կանգնի շուրջ 12600 [[ղրիմ]]ահայերու արտագաղթին ([[1778]]) [[Ռուսաստան]], անոնց համար կը հիմնէ հինգ գիւղ (Չալթըր, Մեծ Սալա, Սուլթան Սալա, Թոփթի եւ Նովիթա) ու քաղաք մը ([[1780]]), կ՛օրհնէ քաղաքին ծնունդն ու կ՛անուանէ՝ [[Նոր Նախիջեւան]] եւ [[126]] յօդուածներէ բաղկացած կանոնագրութիւն մը կը կը գրէ՝ քաղաքական օրէնքներու յաւելուածով։
Տող 11 ⟶ 12՝
Արղութեան կը վախճանի [[1801]]–ի Մարտ 9–ին, [[Թիֆլիս]]ի մէջ։
 
== Աղբիւր ==
[[Կատեգորիա:1743 ծնունդներ]]
* Յիշատակարան, Վ. Գ. Զարդարեան, Ա. հատոր, Կ. Պոլիս 1911, էջ 49:
[[Կատեգորիա:1801 մահեր]]
 
[[Կատեգորիա:1743 ծնունդներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:1801 մահեր (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Սանահին ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:Թիֆլիս մահացածներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ արքեպիսկոպոսներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ (արւմտ․)]]