«Ներսիսեան Դպրոց (Թիֆլիս)» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

|հիմնադրուած = [[Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս]] [[Ներսէս Ե. Աշտարակեցի |Ներսէս Ե. Աշտարակեցիի]]ի կողմէն, [[1824]] թ.

'''Թիֆլիսի Ներսիսեան դպրոց''', հայկական [[միջնակարգ դպրոցներ (արեւմտահայերէն)|միջնակարգ դպրոցներու]] մէջ ամենանշանաւորն է եւ բացառիկ դեր խաղցած է հայ ժողովուրդի կեանքին մէջ։ Ներսիսեան դպրոցէն դուրս եկած են մեծ թիւով հայ գրողներ, գիտնականներ, հասարակական-քաղաքական ու պետական գործիչներ, յայտնի մանկավարժներ եւ այլն:այլն։

Դպրոցը հիմնուած է [[1824]]-ին՝ [[Ներսէս Աշտարակեցի |Ներսէս Աշտարակեցիի]]ի եռանդուն ջանքերով։ Շինութեան նախագծի հեղինակը պետերբուրգցի ճարտարապետ [[Լիմկուր (արեւմտահայերէն)|Լիմկուրն]] է , իսկ կառուցման ծախսերը հոգացած է հայ մեծահարուստ [[Ալեքսանտր Մանթաշեանց|Ալեքսանտր Մանթաշեանցը]]ը ։ Առաջին տեսուչը եղած է հայ ականաւոր գրող եւ մանկավարժ [[Յարութիւն Ալամդարեան|Յարութիւն Ալամդարեանը]]։ը։

Ներսիսեան դպրոցը հանդիսացած է հայկական մշակոյթի փայլուն օճախմերէն մէկը եւ շատ կարեւոր դեր կատարած էհայ իրականութեան բոլոր ասպարեզներուն մէջ։ Դպրոցի առաջին տեսուչնը եղած է հայ նոր գրականութեան ռահվիրաներէն մէկը՝ բանաստեղծ [[Յարութիւն Ալամդարեան|Յարութիւն Ալամդարեանը]]։ը։ Անոր առաջին շրջանաւարտները եղած էն հայ նոր գրականութեան հիմնադիր, մեծ լուսաւորիչ [[Խաչատուր Աբովեան|Խաչատուր Աբովեանը]]ը, «[[Հիւսիսափայլ]]»-ի խմբագիր-հրատարակիչ, հրապարակախոս [[Ստեփանոս Նազարեան|Ստեփանոս Նազարեանը]]ը, հայ նոր թատրոնի ջատագովներէն մէկը՝ [[Գալուստ Շերմազանեան|Գալուստ Շերմազանեանը]]ը եւ ուրիշներ։

Ներսիսեան դպրոցին մէջ սորուած են նշանաւոր հայ գրող [[Պերճ Պռոշեան|Պերճ Պռոշեանը]]ը, գրող ու մանկավարժ [[Ղազարոս Աղաեան|Ղազարոս Աղաեանը]]ը, հանճարեղ բանաստեղծ [[Յովհաննէս Թումանեան|Յովհաննէս Թումանեանը]]ը, ականաւոր գրող [[Դերենիկ Դեմիրճեան|Դերենիկ Դեմիրճեանը]]ը, յայտնի ազգագրագէտ [[Երուանդ Լալաեան|Երուանդ Լալաեանը]]ը եւ հայ մշակոյթի շատ ու շատ այլ ականաւոր գործիչներ։

Բացառիկ կարեւոր դեր խաղցած է Ներսիսեան դպրոցը հայ աշխարհաբար գրական նոր լեզուի ձեւաւորման ու զարգացման հարցին մէջ։ [[Խաչատուր Աբովեան|Խաչատուր Աբովեանի]]ի, [[Ստեփանոս Նազարեան |Ստեփանոս Նազարեանի]]ի, [[Միքայէլ Նալպանտեան|Միքայէլ Նալպանտեանի]]ի, [[Ռաֆայէլ Պատկանեան|Ռաֆայէլ Պատկանեանի]]ի եւ այլ տարածած սերմերը հայ աշխարհաբար գրական լեզուի ստեղծման ուղղութեամբ բարենպաստ հող գտած են Ներսիսեան դպրոցի միջավայրին մէջ։ Այդ դպրոցին մէջ կը սորուէին Կովկասի տարբեր անկիւններէն եկած սաներ, որոնց բազմազան բարբառներէն պիտի հարստանար ու ձեւաւորուէր արեւելահայ աշխարհաբար նոր լեզուն։

Իր գոյութեան հարիւր տարուայ ([[1824]]-[[1924]]) ընթացքին Ներսիսեան դպրոցը հայ ժողովուրդին տուած է գրականութեան ու արուեստի, մանկավարժութեան ու գիտութեան, գիւղատնտեսութեան ու արդիւնաբերութեան, առողջապահութեան ու կուլտուրայի շուրջ 2000 անխոնջ մշակներ, որոնք գերազանցապէս գործած են հայկական անդաստանին մէջ։

Ներսիսեան դպրոցին մէջ սորուած են հերոս զօրաւար Գայը՝ Հայկ Բժշկեանը, հրետանու գեներալ-մայոր [[Յովհաննէս Օվանօղլեան|Յովհաննէս Օվանօղլեանը]]ը եւ ուրիշներ։

* [http://nersisyan.wordpress.com/2009/06/17/%D5%A9%D5%AB%D6%86%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%AB-%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%A4%D5%BA%D6%80%D5%B8%D6%81/ ԹԻՖԼԻՍԻ ՀԱՅՈՑ ՆԵՐՍԻՍեԱՆ ԴՊՐՈՑ]:։

* [http://nersisyan.wordpress.com/%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%A4%D5%BA%D6%80%D5%B8%D6%81%D5%AB-%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%AB%D5%B9%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/ Ներսիսեան դպրոցի ուսուցիչներու պատկերասրահ]:։