«Յովհաննէս Շիրազ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
տեղափոխվում է արևելահայերեն հոդվածից |
||
Տող 28.
Շիրազի ստեղծագործութիւնները չափածոյ են։ Ան հեղինակ է հանրաճանաչ հայրենասիրական բանաստեղծութիւններու, որոնցմէ են՝ «Անի», «Սիամանթօ եւ Խջեզարէ», «Իմ Սուրբ Հայրենիք», «Սերս Գաղտնի Թող Մնայ», «Հայերի Ճակատագիր», «Անդրանիկին» եւ այլն։ Ան գրել է «Հայոց Տանթէական» մեծածաւալ բանաստեղծութիւնը, որ Հայոց ցեղասպանութեան մասին է, թեմա, որն արգիլուած էր Սովետական Միութեան մէջ. գլուխգործոց համարուող այս ստեղծագործութեան առաջին տարբերակը գրուած է [[1941]] թուականին։ Շիրազի կենդանութեան օրոք այդ գործէն միայն կարճ հատուածներ հրատարակուեցան Սովետական Միութեան մէջ ու մի քանի գլուխներ [[Պէյրութ]]ի եւ [[Թեհրան]]ի մէջ։ Բանաստեղծը ամբողջութեամբ (աւելի քան 8000 տող) լոյս տեսած է Երեւանի մէջ [[1990]] թուականին։
Թաղուած է «Երեւանի Կոմիտասի անուան պանթէոն»ին մէջ, այլ հանրայայտ հայերու կողքին։
== Կենսագրութիւն ==
Ծներ է 1914թ.-ին [[Ալեքսանդրապոլ]] քաղաքը (այժմ՝ [[կյումրի]], [[Հայաստան]])։ <ref>Armenia: with Nagorno arabagh, Nicholas Holding, 2006, p. 40</ref> Շիրազը մեծացեր է աղքատության մեջ։ Առաջին գիրքը՝ «Գարնանամուտ» վերնագրով, հրատարակվեր է [[1935]] թվականին։ Նովելագիր [[Ատրպետ]]ը տաղանդավոր պոետին տալիս է«Շիրազ» գրական անունը, որովհետև «Այս երիտասարդի բանաստեղծությունները Շիրազի թարմ և ցողով ծածկված վարդերի բուրմունքն ունին" ([[Շիրազ]]ը քաղաք է Իրանի մէջ, որը հայտնի է իր վարդերով և պոետներով)։
Ուսաներ է [[Երևանի Պետական Համալսարան]]ը և Մոսկվայի [[Մաքսիմ Գորկու անվան Գրականության ինստիտուտ]]ի։ [[1958]] թվականին հրատարակում է «Քնար Հայաստանի» գիրքի առաջին հատորը։ Երկրորդ և երրորդ հատորները հրատարակվեր են [[1965]] թվականին և [[1974]] թվականին։ Այս ժողովածուները ներառվեր են Շիրազի պոեզիայի լավագույն նմուշները։
Շիրազի ստեղծագործությունները չափածո են։ Նա հեղինակ է հանրաճանաչ հայրենասիրական և լիրիկական պոեմներու ու բանաստեղծություններու, որոնցից են՝ «Անի», «Սիամանթո և Խջեզարե», «Էքսպրոմտ», «Իմ սուրբ Հայրենիք», «Սերս գաղտնի թող մնա», «Հայերի ճակատագիր», «Անդրանիկին» և այլն։
Նա գրեր է «Հայոց Դանթեական» մեծածավալ պոեմը, որը [[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] մասին է, թեմա, որն արգիլված էր [[Խորհրդային Միություն]]ի. Գլուխգործոց համարվող այս ստեղծագործության առաջին տարբերակը գրվեր է 1941 թ.<ref>The Armenian genocide: cultural and ethical legacies, By Richard G. Hovannisian, p. 103</ref> Շիրազի կենդանության օրոք այդ գործեն միայն կարճ հատվածներ հրատարակվեցին Խորհրդային Միությունի և մի քանի գլուխներ [[Բեյրութ]]ի մէջ և [[Թեհրան]]ի մէջ։ Պոեմը ամբողջությամբ (ավելի քան 8000 տող) լույս տեսավ [[Երևան]]ի մէջ [[1990]] թվականին։
Թաղվեր է Երևանի [[Կոմիտասի անվան պանթեոն]]ի, այլ հանրահայտ հայերի քովը։
Նրա առաջին կինը հայտնի բանաստեղծուհի [[Սիլվա Կապուտիկեան]]ն էր։ Նրանց տղան՝ [[Արա Շիրազ]]ը քանդակագործ է։ Շիրազը իր երկրորդ կնոջից՝ Շուշանից եոթ երեխա ունեցավ։ իրենց որդին, [[Սիփան Շիրազ]]ը պոետ էր։
Հովհաննես Շիրազի անվամբ են կոչվում [[Երևան]]ի թիվ 169 դպրոցը և [[Սպահան]]ի մարզի [[Նոր Ջուղա|Ջուղա]]յի մեկ փողոց։ [[Գյումրի]]ի 19-րդ դարի կառույցում բացվեր է Հովհաննես Շիրազի հուշատուն-թանգարանը։ <ref>[http://www.yerevan2012.org/house-museums-of-writers/ House-Museums of Writers]</ref>
[[Պատկեր:Shiraz001.JPG|մինի|250px|աջից6|Հուշատախտակ այն տանը, որտեղ ապրեր է Շիրազը. Երևան, Մաշտոցի պողոտա]]
== Հրատարակուած գիրքեր ==
Տող 48 ⟶ 64՝
*Հայկ-Թադէոս Շիրազ
*Վանանդ Շիրազ
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{DEFAULTSORT:Շիրազ, Յովհաննէս}}
[[Կատեգորիա:1915 ծնունդներ (արւմտ․)]]
| |||