«Չեչէներէն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
No edit summary
Տող 32.
|քարտեզի_նկարագիրը2 =
}}
'''Չեչէներեն''' ({{Լեզուինքնանուանումը՝ ce|Нохчийн мотт}})՝ նախական լեզուներէն մեկն է։ Տարածուած է Չեչնիոյ մէջ, Ինկուշիոյ, Տակեստանի Խասաւիւրթի շրջանին եւ [[Վրաստան (արեւմտահայերէն)|Վրաստանի]] Ախմեթի համայնքին։ 2010 թուականի մարդահամարի տուեալներուն համաձայն, Ռուսիոյ մէջ չեչեներէն խօսողներուն թիւն է 1 354 705։ Չեչէներէնը Չեչնիոյ պաշտօնական ([[ռուսերէն]]ին հետ միասին) եւ Տակեստանի գրական լեզուներէն մեկն է։
 
== Գրային Համակարգ ==
Տող 38.
[[1992 թուական]]ին Իչքերիոյ Չեչէնական Հանրապետութեան խորհրդարանը օրինականացրած է չեչէներէնը լատինական գիրերու հիման վրայ։ Նոր այբուբենի անցկացման նախագիծը ատանկ ալ չիրականացուեցաւ 1994 թուականի վերջին սկսուած ռազմական գործողութիւններու պատճառաւ։ Այժմ Չեչնիոյ մէջ լատինատառ այբուբենը չի գործածուեր։
== Բառապաշար ==
[[Պատկեր:Beriyn_Poliklinika,_Sölƶa-Ġala.jpg|մինի|աջից|200px|{{resize|90%|Չեչէներէն ցուցանակ Կրոզնիին մէջ:}}]]
Բառապաշարին մեծ մասն անցած է Հիւսիսարեւելեան Կովկասեան լեզուաընտանիքի Նախեան ճիւղէն, թէեւ կան բառերու նշանակալի փոքրամասնութիւններ, փոխառնուած [[արաբերէն]]է (իսլամական բառեզրեր, ինչպէս՝ իման, իլմա), աւելի փոքր մաս կը կազմեն թուրքական լեզուներէ (շիշ) եւ առաւել մեծամասնութիւնը՝ [[ռուսերէն]]է (ժամանակէնժամանակեն բառեզրեր՝ քամփութար՝ համակարգիչ, թելվիտէնի՝ հեռատեսիլ, թելվիզար՝ հեռացոյց, մեթրո եւ այլն:)
== Ողջոյնի Խօսքեր ==
'''Մարշալլա''' կամ '''մարշալլա խաթար'''՝ ավանդականաւանդական չեչէնական ողջոյնի խօսքերն են, լեզուային էթիկետի մի մասը։ Ի տարբերութիւն չեչէնական միջավայրին միայն էրիկ մարդոց գործածուող «Ասսալամ եալայքում» (Ассалам Іалайкум) բառակապակցութենէ, «մարշալլան» ունի համընդհանուր տարածում ինչպէս էրիկ մարդոց, այդպէս ալ կիներուն քով։
* Маршалла ду хьоьга՝ Բարեւ
* Маршалла ду шуьга՝ Բարեւ ձեզ
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Չեչէներէն» էջէն