«Ուինսթըն Չըրչիլ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

{{Արևելահայերեն| ՈւինսթոնՈւինսթըն Չերչիլ}}

| անուն ազգանուն = ՈւինսթոնՈւինսթըն ՉերչելՉըրչիլ

| ամուսին = [[Կլեմենտին ՉերչելՉըրչիլ]]

| ծնողներ = [[Ռենդոլֆ Հենրի Սպենսեր ՉերչելՉըրչիլ]] եւ [[Ջենի ՉերչելՉըրչիլ]]

| երեխաներ = Ռենդոլֆ ՉերչելՉըրչիլ, [[Դիանա ՉերչելՉըրչիլ]], [[Սարա Չերշչել]], [[Մերի Սոումս]] եւ [[Մերիգոլդ Ֆրենսիս ՉերչելՉըրչիլ]]

'''Սըր ՈւինսթոնՈւինսթըն ՉերչելՉըրչիլ''' ([[անգլերէն (արեւմտահայերէն)|անգլերէն]]՝ Sir Winston Leonard Spencer Churchill, [[Նոյեմբեր (արեւմտահայերէն)|Նոյեմբեր]] 30, [[1874]], Բլենհելմեան ամրոց - [[Յունուար (արեւմտահայերէն)|Յունուարի]] 24, [[1965]], Հայդ Փարկ Գեյթ), Միաւորուած Թագաւորութեան վարչապետ [[1940]]-[[1945]] եւ [[1951]]-[[1955]] թուականներուն, Բրիտանական ակադեմիայի պատուաւոր անդամ, գրականութենէն [[Նոպէլեան մրցանակ (արեւմտահայերէն)|Նոպէլեան մրցանակի]] դափնեկիր։

[[Պատկեր:Jennie Jerome, Lady Randolph Churchill.jpg|մինի|ձախից|Ջենի Ջերոմը, (Լեդի Րենդոլֆ Չերչիլ),ՈւինսթոնՈւինսթըն Չերչիլի մայրը։]]

ՈւինսթոնՈւինսթըն ՉերչելըՉըրչիլը ծնած է Մարլպորօ հերցոգներու Բլենհեյմ պալատին մէջ։ Անոր հայրը՝ լորտ Ռենդոլֆ Սպենսեր ՉերչելըՉըրչիլը, ճանաչուած քաղաքական գործիչ էր, ան [[պառլամենտի]] Համայնքներու պալատի պատգամաւոր էր։ Ինչպէս եւ հետագային՝ ՈւինսթոնըՈւինսթընը, անոր հայրը նոյնպէս Պահպանողական կուսակցութեան անդամ էր։

Ուիսթոնի մայրը՝ Ջենի Ջերոմը (անգլերէն՝ Jennie Jerome), [[ամերիկիկայի միացեալ նահանգներ (արեւմտահայերէն)|ամերիկեան]] հարուստ ձեռնարկատիրոջ դուստր էր։ Ինչպէս ընդունուած է շատ արիստոկրատ ընտանիքներուն մէջ, դեռ մէկ տարեկանէն արդեն փոքրիկ ՈւինսթոնիՈւինսթընի մասին հոգ կը տանէր անոր դայակը՝ Էլիզաբեթ էն Էվերեսթը (անգլերեն Elizabeth Anne Everest), որ ան սովորաբար «պառաւ» կ՛ըսէր։ Ութ տարեկանին ՈւինսթոնըՈւինսթընը կը դառնայ Սենտ Ջորջ նախակրթական դպրոցի սան, ուրտեղ ան հաճախ խախտելով կարգը կ՛ենթարկուէր պատիժի, իսկ քանի որ դպրոցին մէջ ընդունուած էր պատժել ծեծի միջոցով, Էլիզաբեթը կը նկատէ պատանիի կապտուկները, որմէ հետոյ անոր կը տեղափոխեն [[Բրայտըն]]՝ Թոմսըն քոյրերու դպրոց։ Տեղափոխուելէն հետոյ ան կը սկսի բաւական լաւ սորվիլ, սակայն անոր յառաջադիմութիւնը այնքան ալ փայլուն չէ եղած համեմատած համադասարանցիներու հետ։

Երբ [[1886]] թուականին ան կը հիւանդանայ թոքի բորբոքումով, անոր թոյլ առողջութիւնը եւ ոչ մէկ բան չխօստացող յառաջադիմութիւնը պատճառ կը դառնան, որ ծնողները անոր ուղարկեն ոչ թէ Իթոնի թագաւորական քոլէճ, ուրտեղ սերունդէ սերունդ կը սորվին [[Մարլպորօ (արեւմտահայերէն)|Մարլպորօ]] տոհմի պատանիները, այլ ոչ պակաս անուան Հարոու դպրոց։ Հարու դպրոցին մէջ [[1889]] թուականին ՈւինսթոնինՈւինսթընին կը փոխադրեն յատուկ զինուորական թէքումով դասարան։ Պատանի ՈւինսթոնըՈւինսթընը դպրոցին մէջ այն տասներկու աշակերտներէն մէկն էր, որոնք կարող են հանձնել աւարտական քննութիւնները բոլոր առարկաներէն, հատկապէս անոր մօտ կը դիտուի բարձր հետաքրքրութիւն պատմութեան հանդէպ, իսկ [[1892]] թուականին ան սուսերամարտէն կը դառնայ դպրոցի չեմպիոն։

[[1893]] թուականին Ուիսթոն ՉերչելըՉըրչիլը կ՛ընդունուի Սանդհարսթի Թագաւորական ռազմական ակադեմիա՝ ամենէն անուանի ռազմական ուսումնական հաստատութիւններէն մէկը։ Մօտ մէկ տարի ակադեմիայի մէջ ուսանելէն հետոյ, [[1895]] թուականին [[Փետրուար (արեւմտահայերէն)|Փետրուար]] 2-ին կը ստանայ կրտսեր լեյտենանտի կոչում, նոյն այդ տարին ալ ան կը կրէ երկու ծանր կորուստ՝ կը մահանան անոր հայրը եւ սիրելի դայակը։ [[Պատկեր:Churchhill 03.jpg|մինի|աջից|ՈւինսթոնՈւինսթըն Չերչիլն համազգեստով, 1895 թ.]]

Կոչումը ստանալէն հետոյ ՈւինսթոնՈւինսթըն ՉերչելըՉըրչիլը կ՛անցնի ծառայութեան թագուհիի անձնական 4-րդ հուսարական գունդին մէջ։ Մի քանի ամիս հետոյ, մօր միջամտութեամբ, ՉերչելըՉըրչիլը կ՛ուղարկուի Գուպա, որպէս «[[Տէյլի կրաֆիք]]» (անգլերէն՝ Daily Graphic) թերթի զինուորական թղթակից, ան պէտք է հանգամանօրեն ներկայացներ [[իսպանիա (արեւմտահայերէն)|իսպանացի]] գաղութարարներու դէմ տեղացիներու ապստամբութիւնը։

Իսպանական բանակին մէջ գործուղման մեջ գտնուելու ժամանակ, ան առաջին անգամ կը հայտնուի կրակի գոտին մէջ, եւ անոր յօդուածներէն հինգը կը տպագրուին թերթին մէջ, որոնցմէ մի քանին «[[Նիւ Յորք Թայմս (արեւմտահայերէն)|Նիւ Յորք Թայմս]]»–ի մէջ։ Իսպանական կառավարութեան կողմէն «Կարմիր խաչ» մետալով պարգեւատրելը ՉերչելիՉըրչիլի սկանդալային բնաւորութեանը աւելի մեծ ճանաչողութիւն կը բերէ, անոնցմէ հետոյ բրիտանական մամուլը կը հայտնէ իր կասկածները անոր, որպէս թղթակցի, միջանկեալ դիրքի մասին։

[[Գուպա (արեւմտահայերէն)|Գուպայի]] իր ծառայութիւնը աւարտելէն հետոյ, դէպի [[Անգլիա (արեւմտահայերէն)|Անգլիա]] ետդարձի ճանապարհին ՉերչելըՉըրչիլը առաջին անգամ կ՛ըլլայ է [[Ամերիկայի միացեալ նահանգներ (արեւմտահայերէն)|ԱՄՆ]]–ուն մէջ։

Հետոյ երբ [[1896]] թուականի [[Հոկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Հոկտեմբերին]] Նոր զորամասը կ՛ուղարկուի [[Հնդկաստան (արեւմտահայերէն)|Հնդկաստան]]՝ [[Բանգալոր]] քաղաք, ՉերչելըՉըրչիլը շատ կը զբաղուի ընթերցանութեամբ, փորձելով լրացնել համալսարանական կրթութեան պակասը եւ կը դառնայ հմուտ բօլօ խաղացող՝ զորամասային խումբին մէջ։

Մօտ մէկ տարի Բանգալորի մէջ ծառայելէն հետոյ, ան ցանկութիւն կը հայտնէ միանալ Հնդկաստանի հիւսիս արեւմուտքին, Մալականդ լեռնային շրջանին մէջ, փուշթունական ցեղերու դէմ պայքարող բրիտանական զինուորական արշաւախմբային կորպուսին, այս հարցին նոյնպէս անոր օգնութեան կը հասնի անոր մօր՝ լեդի Ռենդոլֆի կապերը բարձրաշխարհիկ շրջապատին մէջ։<ref>{{cite web|url=http://arthursclassicnovels.com/arthurs/churchill/mkdff10.html|title=The Story Of The Malakand Field Force&nbsp;– An Episode of Frontier War|author=Sir Winston S. Churchill|work=arthursclassicnovels.com|accessdate= 17 March 2007|archiveurl=http://web.archive.org/web/20070714183801/http://arthursclassicnovels.com/arthurs/churchill/mkdff10.html|archivedate=July 14, 2007|deadurl=yes}}</ref> Այս ռազմական գործողութիւններու ընթացքին, որ աւելի վտանգաւոր ու դաժան էր քան Գուպայի մէջ, ՉերչելըՉըրչիլը աչքի կ՛ինայ խիզախութեամբ, ան այդ մասին կը գրէ մօրը, - «Այս աշխարհին մէջ, աւելի շատ ես կը ձգտիմ ձէռք բերել քաջի համբաւ, քան որեւէ այլ բանի»։ Իսկ իր տատիկին՝ հերցոգուհի Մարլպորօյին ուղղուած նամակին մէջ, ան կը քննադատէ այս գործողութիւններու անիմաստութիւնը ու երկկողմանի դաժանութիւնը, -

Մալականդէն վերադառնալէն հետոյ, ՉերչելըՉըրչիլը կրկին կը դիմէ հրամանատարութեան, որպէս զիուորական թղթակից [[Հիւսիսային Ափրիկէ (արեւմտահայերէն)|Հիւսիսային Ափրիկէ]] գործուղուելու համար, սակայն ան չ՛արժանանար հրամանատարութեան հաւանութեան, անոր համար ան կը դիմէ անձամբ վարչապետին՝ լորտ Ռոբերտ Սոլսբերիին։

Արդիւնքը այն էր որ ՉերչելըՉըրչիլը կը նշանակուի լեյտենանտի արտահաստիքային պաշտօնի, բայց հրամանատարը յատուկ կը նշէ, որ վիրաւորուելու կամ զոհուելու դեպքին մէջ ան ռազմական ֆոնտէն հատուցում պիտի չստանայ։ <ref name=holmes1/> [[1898]] թուականին ՉերչելըՉըրչիլը կ՛ուղարկուի [[Եգիպտոս (արեւմտահայերէն)|Եգիպտոս]], հոնտեղէն ալ [[Սուտան (արեւմտահայերէն)|Սուտան]]՝ ճնշելու Մահդիականներու ապստամբութիւնը։ Այնտեղ ան նաեւ կը թղթակցի Լոնտոնի «Մորնինկ փոսթ» օրաթերթին։ Սուտանի մէջ ապստամբները ունէին բաւական թուական գերակշռութիւն, մինչդեռ անգլիա-եգիպտական բանակը առաւել էր սպառազինութեամբ, որու թուին կային հրետանի, նոր տիպի հրազէն, հրետանաւակներ ու նաեւ [[Մաքսիմ (արեւմտահայերէն)|Մաքսիմ]] գնդացիրներ։

[[1898]] թուականին [[Սեպտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Սեպտեմբեր]] 2-ին, Օմդուրմանի մօտի գլխաւոր ճակատամարտին, կը մասնակցի նաեւ Չերչելը՝Չըրչիլը՝ կաւալերիայի կազմին մէջ։<ref name=rchurcill>R. Churchill, ''Winston S. Churchill'', Volume I</ref>

[[Սուտան (արեւմտահայերէն)|Սուտանէն]] ՉերչելըՉըրչիլը կը վերադառնայ [[Հնդկաստան (արեւմտահայերէն)|Հնդկաստան]], համազգային մականախաղի մրցումներուն մասնակցելու համար, ուրտեղէն յաղթանակած վերադառնալէն հետոյ, [[1899]] թուականի [[Մայիս (արեւմտահայերէն)|Մայիս]] 5-ին, կը հրաժարի ծառայութենէն՝ անցնելով պահեստազօր։

[[1899]] թուականի [[Հուլիս (արեւմտահայերէն)|Հուլիսին]], պառլամենտի անդամ Ռոբերտ Ասքրոֆթն կ՛առաջարկէ ՉերչելինՉըրչիլին ներկայացնել իր թեկնածութիւնը յառաջիկայ ընտրութիւններուն, որպէս Պահպանողական կուսակցութեան թեկնածու՝ Օլդհեմի շրջանէն։ ՉերչելիՉըրչիլի առաջին քաղաքական փորձը յաջողութեամբ չի պսակուիր, ընտրութիւններուն կը յաղթէ Լիբերալ կուսակցութիւնը։

Նոյն թուականի աշնան հարաւային [[Ափրիկէ (արեւմտահայերէն)|Ափրիկէյի]] մի քանի հանրապետութիւններու հետ բրիտանական կառավարութեան հարաբերութիւններու սրումը կը հանգեցնէ Անգլիա-բուրական երկրորդ պատերազմին։ [[Սեպտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Սեպտեմբեր]] 18-ին ան «Տէյլի մեյլ» թերթէն առաջարկութիւն կը ստանայ՝ որպէս զինւորական թղթակից մեկնիլ հարաւային Ափրիկէ, սակայն ՉերչելըՉըրչիլը, դեռ չպատասխանած անոնց առաջարկին, կը դիմէ «Մորնինկ փոսթ» օրաթերթին, որ կը շտապէ ՉերչելինՉըրչիլին այն ժամանակներուն չլսուած, մեծ գումար վճարել։ <ref name=holmes1/> Ընդունելով «Մորնինկ փոսթ» թերթի առաջարկը՝ Չերչիլը, [[Յոկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Յոկտեմբեր]] 18-ին, պատերազմը սկսելէն երկու օր հետոյ, կը մեկնի Ափրիկէ։

Արդեն Ափրիկէյի, [[Նոյեմբեր (արեւմտահայերէն)|Նոյեմբեր]] 15-ին, ՉերչելըՉըրչիլը զրահապատ գնացքով կը մեկնի տեղազննութեան, որ կը ղեկավարէր կապիտան Հոլդեյնը՝ (անգլերէն՝ Haldane), որ արդեն ան ծանօթ էր Մալականդէն։ Գնացքը բուրերու (հոլանտերէն՝ boeren - գիւղացիներ, անգլերէն՝ boer) կողմէն կը հայտնաբերուի եւ կ՛ենթարկուի հրետակոծութեան, հիսուն տարեկանի մօտ զինուոր գերի կ՛ինան, այդ թուին նաեւ կապիտան Հոլդեյնը եւ Չերչելը։Չըրչիլը։ Գերութենէն անոր անյաջող փախուստի փորձէն հետոյ անոր կ՛ուղարկեն ռազմագերիներու ճամբայ, որ տեղակայուած էր Պրետորիայի Պետական բարձրագոյն դպրոցին մէջ։ Դեռ մէկ ամիս չանցած՝ [[Դեկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Դեկտեմբեր]] 12-ին ՉերչելըՉըրչիլը, կապիտան Հոլդեյնը եւ սերժանտ-մայոր Բրուկին կը դիմեն փախուստի, բայց միայն անոր կը յաջողուի ժամապահներէն աննկատ անցնիլ, որուն համար, ՉերչելինՉըրչիլին հետոյ անհիմը կը մեղադրեն ընկերներուն ձգելու մեջ, սակայն հետոյ, [[1912]] թուականին, ան դատաւարութեան կը սկսի ընդդէմ «Բլեքվուդս Մեգըզին» ամսագրի՝ մեղադրելով զրպարտութեան մեջ։ Ամսագիրը ստիպուած է ըլլալ տպագրել յատուկ յօդուած եւ ներողութիւն խնդրել<ref name=holmes1/>։

Փախչելով արշաւէն՝ ՉերչելըՉըրչիլը ապրանքատար գնացքով աննկատ կը հասնի Ուիթբանկ, ուրտեղէն անգլիացի ինժեներ Դենիել Դյուսնափի (անգլերէն՝ Daniel Dewsnap) օգնութեամբ գաղտնի կ՛անցնի սահմանը։ Փախուստը ՉերչելինՉըրչիլին կը դարձնէ հայտնի, ան կը ստանայ պառլամենտի մէջ իր թեկնածութիւնը առաջադրելու մի քանի առաջարկ, նաեւ՝ Օլդհեմի ընտրազանգուածի խօստումը, որ անոր կընտրեն անկախ քաղաքական հայացքներէն<ref name=holmes1/>, բայց ՉերչելըՉըրչիլը կը նախընտրէ մնալ բանակին մէջ, կը ստանայ թեթեւ կավալերիայի լեյտենանտի պաշտոով՝ նաեւ շարունակելով աշխատիլ, որպէս «Մորնինկ փոսթ»-ի յատուկ թղթակից։

ՉերչելըՉըրչիլը այդ պատերազմին մէջ շատ մարտերու կը մասնակցի, մարտերուն դրսեւորած արիութեան համար ժեներալ Համիլտոնը անոր կը ներկայացնէ [[Վիկտորիայի Խաչ]]ով պարգեւատրման, բայց քանի որ ՉերչելըՉըրչիլը արդեն պաշտօնէն հրաժարած էր՝ չի պարգեւատրուիր<ref name="Centre-Hussars">[http://www.winstonchurchill.org/learn/biography/the-soldier/lt-churchill-4th-queens-own-hussars Lt Churchill: 4th Queen's Own Hussars], The Churchill Centre. Retrieved 28 August 2009.</ref>։ 1900 թուականին ՉերչելնջըՉըրչիլնջը «Դանոթար Քասլ» փոստատարային նավջւով կը վերադառնայ Անգլիա, այն նւջոյն նավջւով, որ ութ ամիս առաջ մեկնած էր [[հարաւային Ափրիկէ (արեւմտահայերէն)|հարաւային Ափրիկէ]]<ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://www.winstonchurchill.org/images/finesthour/Vol.01%20No.127.pdf|title=FinestHour|accessdate= 28 August 2009|format=PDF|work=Journal of the Churchill Center and Societies, Summer 2005}}{{dead link|date=April 2011}}</ref>։

[[Պատկեր:Wc0042-3b13159r.jpg|մինի|Երիտասարդ Չերչիլն ԱՄՆ-ում, 1900թ]]Ափրիկէյէն վերադարնալէն հետոյ, [[Անգլիա (արեւմտահայերէն)|Անգլիոյ]] մէջ ՉերչելըՉըրչիլը աւարտին կը հասցնէ իր Յան Համիլտոնի մարշ գիրքը, որուն մէջ կը նկարագրէր Անգլիա-բուրական երկրորդ պատերազմի իրադարձութիւնները, ու նաեւ վերադառնալով, երկրորդ անգամ առաջադրին իր թեկնածութիւնը [[1900]] թուականին պառլամենտական ընտրութիւններուն, այս անգամ նոյնպէս՝ Օլդհեմի շրջանէն եւ Պահպանողական կուսակցութենէն։ Այս ընտրութիւններուն մէջ, բացի հերոսի համբաւը եւ Օլդհեմի ընտրողներու աջակցութիւնը անոր կ՛օգնէ նաեւ այն հանգամանքը, որ իրեն փրկող մեքենագէտ Դիւսնափը ծնունդով հենց Օլդհեմէն էր, եւ ՉերչելըՉըրչիլը չէր մոռցած նշել իր ընտրարշավի ժամանակ։<ref>Jenkins, pp. 45–50</ref><ref name=gilbert>{{cite book|last=Gilbert|first=Martin|title=Churchill: A Study in Greatness (one volume edition)|publisher=Pimlico|year= 2001|location=London|isbn= 978-0-7126-6725-8}}</ref><ref>Jenkins, p. 69</ref> Ընտրութիւններուն ան իր հակառակորդ լիբերալ թեկնածուէն 222 ձայն աւելի կը հաւաքէ եւ կը յաղթէ, այսպիսով ան արդեն 26 տարեկանին կը դառնայ Հանրային պալատի պատգամաւոր<ref name = rose>Н. Роуз, Черчилль. Бурная жизнь. пер. Е. Ф. Левиной, М. «Издательство Аст», 2004, ISBN 5-17-014478-4</ref>։

Նոյն թուականի [[Մայիս (արեւմտահայերէն)|Մայիսին]] ՉերչելըՉըրչիլը անսպասելի խստութեամբ կը քննադատէ ռազմական նախարար ռազմական բիւջէի աւելցումին մասին [[Ուիլլիամ Պրոտրիք (արեւմտահայերէն)|Ուիլլիամ Պրոտրիքի]] (անգլերէն՝ William Brodrick) առաջարկած ծրագիրը։ Անսպասելին միայն այն չէր, որ Պրոտրիքը ու ՉերչելըՉըրչիլը նոյն կուսակցութեան ներկայացուցիչներ էին, այլ նաեւ այն, որ նախքան ելոյթ ունենալը ան արդեն իր ելոյթի ցանկեը ուղարկած էր «Մորնինկ փոստ» Լոնտոնեան օրաթերթին։

Բանակին զորանալէն հետոյ ՉերչելըՉըրչիլը [[1902]] թուականին [[Յունուար (արեւմտահայերէն)|Յունուար]] 4-ին կ՛անցնի ծառայութեան Թագաւորական Տարածքային հեծելազօրին մէջ (անգլերն՝ Royal Yeomanry), Թագուհիի անձնական հուսարական Օքսֆորդշիրի գունդին մէջ կապիտանի կոչումով։<ref name="yeoman1">{{cite web|url=http://www.winstonchurchill.org/learn/reference/commissions-and-military-attachments|title=Churchill's Commissions and Military Attachments, The Churchill Centre|publisher=Winstonchurchill.org|accessdate= 12 April 2010}}</ref> [[1905]] թուականին Ապրիլին ան կը ստանայ [[մայոր]]ի կոչում եւ կը գլխաւորէ նոյն գունդի Հենլի էսկադրոնը,<ref name="yeoman2">{{cite web|url=http://www.chu.cam.ac.uk/archives/churchill_papers/biography/churchill_chronology.php|title=Sir Winston Churchill: Biography: Chronological Summary, Churchill College|publisher=Chu.cam.ac.uk|date= 6 March 2009|accessdate= 9 August 2009}}</ref> իսկ [[1916]] թուականին [[Սեպտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Սեպտեմբերին]] կը տեղափոխուի Բրիտանական բանակի սպայական Տարածքային բանակ, ուրտեղ կը մնայ մինչեւ իր 50 տարեկանին աւարտը՝ [[1924]] թուականին։<ref name="yeoman2"/>

Կուսակցութեան ներսը շարք մը տարաձայնութիւններու արդիւնքով [[1904]] թուականին [[Մայիս (արեւմտահայերէն)|Մայիս]] 31-ին ՉերչելըՉըրչիլը կը հեռանայ Պահպանողական կուսակցութերնր եւ կ՛անցնի Լիբերալ կուսակցութեան շարքերը։

[[1905]] թուականին [[Դեկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Դեկտեմբեր]] 12-ին ՉերչելըՉըրչիլը կը նշանակուի բրիտանական գաղութներու գործերով նախարարի տեղակալ, նախարարն այդ ժամանակ լորդ Էլջինն էր, իսկ կառավարութեան վարչապետը՝ Հ[[ենրի Քեմփբել-Բաներման]]ը։ Այդ պաշտօնին մէջ ՉերչելըՉըրչիլը կը զբաղուի բուրական պետութիւններու սահմանադրութիւններու մշակմամբ։

Մի քանի տարի անց [[1908]] թուականին [[Ապրիլ (արեւմտահայերէն)|Ապրիլի]] սկիզբին, Հենրի Քեմփբել-Բաներմանը հիւանդութեան պատճառով կը դժուարանայ կատարել վարչապետի իր պարտականութիւնները, որու հետեւանքով տնտեսութեան նախարար, [[Հերբերտ Ասքուիթ]]ը կը նշանակուի վարչապետ, իսկ Առեւտուրի եւ արդիւնաբերութեան նախարար [[Տէյւիթ Լոյտ Ճորճ]]ը կը նշանակուի տնտեսութեան նախարար, արդիւնքով ՉերչելըՉըրչիլը կը մղուի նոր պաշտօնի՝ Առեւտուրի եւ արդիւնաբերութեան նախարար։ Տէյւիթ Լոյտ ճորճը, ինչպէս եւ ՉերչելըՉըրչիլը, նույնպէս դէմ էր կառավարութեան ռազմական ծախսերու աւելացման բանաձեւին, սակայն անոր եւ ՉերչելիՉըրչիլի ջանքերը միշտ չէ, որ յաջողութիւն կ՛ունենային։ Չերչիլը այսպեէ կը նկարագրէ ռազմանաւերու շինարարութեան պատուէր մը.

ՉերչելըՉըրչիլը Ասքուիթի կառավարութեան կողմէն կատարուող սոցիալական բարեփոխումներու աջակից էր, [[1908]] թուականին ան կը նախաձեռնէ նուազագոյն աշխատավարձի մասին օրէնքը, որ կ՛ընդունուի մեծամասնութեան քվէարկութեամբ, այն առաջին անգամ [[Անգլիա (արեւմտահայերէն)|Անգլիոյ]] մէջ կը սահմանէր աշխատանքային օրուայ տեւողութեան եւ աշխատավարձին վերաբերուող հստակ ձեւերեր։

[[1910]] թուականին [[Փետրուար (արեւմտահայերէն)|Փետրուար]] 14-ին ՉերչելըՉըրչիլը 35 տարեկանին կը նշանակուի Ներքին գործերու նախարարի պաշտօնակիր, որմէ հետոյ մինչեւ [[1923]] թուական կը ձգէ է գրական գործունէութիւնը։ Այն տարիներուն ան կ՛ենթարկուի փորձութիւններու, մէկ կողմէն աշխատաւոր ցուցարարներու եւ սաֆրջեթուհիներու կազմակերպած անկարգութիւններու կողմէն, եւ միւս կողմէն քաղաքական բոլոր խմբաւորումներու խիստ քննադատութիւնը անոր նկատմամբ, եւ բացի այդ, որպէս նախարար կատարուող ամեն ինչի համար պատասխանատութիւն կը կրէր։ Նոյն տարուայ [[Նոյեմբեր (արեւմտահայերէն)|Նոյեմբեր]] ամսուն Ռոնդա Քինոն Թաֆ (Հարաւային Ուալըս) հանքափորներու քաղաք Թոնիփենդիի մէջ հայտարարուած գործադուլը կը վերաճի զանգուածային անկարգութիւններու, այն բանէն հետոյ երբ գործադուլին չմասնակցող հանքափորները կը վերկսին աշխատանքը։ Տեղական ոստիկանութեան պահանքջով ՉերչելըՉըրչիլը կը դիմէ զօրքի միջամտութեանը, եւ չնայած այն բանին, որ ան զօրքին հրամայած էր ոչ ընդհարում մը չունենալ ցուցարարներու հետ, եւ ցուցարարներու վրայ կրակելու մասին կեղծ լուրերը բազմակի անգամներ հերքուած էին, այդ իրադարձութիւնը բացասական անդրադարձ ունեցաւ հանրութեան մեջ եւ աշխատողները քննադատեցին անոր չափազանց կոշտ միջոցներ կիրառելու համար, իսկ պահպանողականները անվստահ գործելու համար։

[[1914]] թուականին [[Յուլիս (արեւմտահայերէն)|Յուլիս]] 28-ին՝ [[Սերպիա (արեւմտահայերէն)|Սերպեան]] Աւստրօ-Հունգարիոյ պատերազմ հայտարարելու օրը ՉերչելըՉըրչիլը հրամայեց նաւատորմին ընդունիլ մարտական դիրք, իսկ [[Օգոստոս (արեւմտահայերէն)|Օգոստոսի]] 3-ին Մեծ Բրիտանիան պաշտօնապէս մտաւ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ (արեւմտահայերէն)|Առաջին համաշխարհային պատերազմի]] մեջ։

[[Յոկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Յոկտեմբեր]] 5-ին ՉերչելըՉըրչիլը ժամանեց Անտվերպեն՝ անձամբ քաղաքի պաշտպանութիւնը գլխաւորելու համար, [[Յոկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Յոկտեմբեր]] 10-ին գերմանացիները այն գրաւեցին, զոհուեցաւ 2500 զինուոր։ Չնայած չափազանց մեծ մարդկային եւ նիւթական կորուստներուն, շատերը կը նշէին, որ Անտվերպենի պաշտպանութիւնը նպաստեց անոր, որ դիմանան Գալէ եւ Դիւնկերկ քաղաքները։

Պատերազմի ընթացքին ՉերչելըՉըրչիլը ունեցաւ իր մասնակցութիւնը՝ առաջին տանկերը մշակելու եւ տանկային զօրքեր ստեղծելու գործին մէջ։

[[1915]] թուականին ան դարձաւ Տարտանելի գործողութեան նախաձեռնողներէն մէկը, որ աւարտեցաւ դաշնակից զօրքերու պարտութեամբ եւ առաջացրեց կառավարական ճգնաժամ։ Ձախողման պատասխանատութիւնը ՉերչելըՉըրչիլը զգալի չափով վերցուց իր վրայ եւ հրաժարեցաւ Ծովակալութեան առաջին լորտի պաշտօնէն։

[[Կատեգորիա:ՈւինսթոնՈւինսթըն Չերչիլ]]