«Շահան Ռ. Պէրպէրեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
→‎top: Սկսած եմ խմբագրել գրութիւնը եւ սրբագրել լեզուական սխալները։
Տող 29.
| ստորագրութիւն =
}}
'''Շահան Պէրպէրեան''' ([[1 Յունուար]], [[1891]], - [[9 Նոյեմբեր]], [[1956]]), Ան եղած է Հայհայ փիլիսոփայ, երաժիշտ, մանկավարժ, հոգեբան, գեղագիտական, բանախոսգեղագէտ եւ գրող։
 
== Կենսագրութիւն ==
Պէրպէրեան ծնած է [[Կոստանդնուպոլիս]], ներկայիս [[Թուրքիոյ]] մէջ։ Քանի մը տարի անց ան իր ծնողներուն՝ ՌեդիոսիՌեթէոսի<ref>[[Ռեթէոս Պէրպէրեան]]</ref> եւ Զարուհիի, ինչպէս նաեւ իր մեծ եղբօրեղբօր՝ ՕննիկինՕննիկի հետ, փոխադրուած է [[Ժնեւ|Ժընեւ]], [[Զուիցերիա]], ազատելու համար [[Սուլթան Ապտուլ Համիտին|Սուլթան Ապտուլ Համիտի]] դաժանութիւններէ, [[1894]]-էն մինչեւ [[1896]]:
=== Վաղ տարիներ ===
Պէրպէրեան ծնած է [[Կոստանդնուպոլիս]], ներկայիս [[Թուրքիոյ]] մէջ։ Քանի մը տարի անց ան իր ծնողներուն՝ Ռեդիոսի<ref>[[Ռեթէոս Պէրպէրեան]]</ref> եւ Զարուհիի, ինչպէս նաեւ իր մեծ եղբօր Օննիկին հետ, փոխադրուած է [[Ժնեւ]], [[Զուիցերիա]], ազատելու համար [[Սուլթան Ապտուլ Համիտին]] դաժանութիւններէ, [[1894]]-էն մինչեւ [[1896]]:
 
Վերադառնալով Կոստանդնուպոլիս, ընդունուած է Պէրպէրեան դպրոց, որ հիմնած էր Քատըքեոյի մէջ<ref>Սահակ Վարդապետ ''Երաժիշտը''։ Հասկ, Antilias, 1956, pp 458-9.</ref>: Այդ ժամանակ ան սկսած է [[ջութակ]]ի անձնական դասեր առնել, բայց շուտով փոխած է միտքը, ատոր փոխարեն սկսելով [[դաշնամուր]] նուագել, բայց հոդ նոյնպէս չէ յաջողած։
Տող 39 ⟶ 38՝
[[1906]]-ին Պերպերեան աւարտած է դպրոցը, եւ 15 տարեկանէն սկսեալ աւանդած է գրականութիւն եւ գիտութիւն։ 1908-ին անցած է [[Փարիզ]] եւ յաճախած է Սորպոն եւ Քոլեճ Տո Ֆրանս համալսարանները ուսանելով փիլիսոփաիւթիւն եւ [[հոգեբանութիւն]] Հենրի Պերսկոնի եւ Ճորճս Թումասի հետ, ապա ընկերաբանութիւն՝ Էմիլ Տուրնhէյմի հետ։ Նոյն ժամանակ<ref>Գ. Վ. [Գարեգին Վարդապետ]։ ''Շահան Պէրպէրեան ([[1891-1956]]).'' Հասկ։ Antelias, 1956, pp 455-8.</ref> Պէրպէրեան շարունակած է իր սէրը նուագի հանդէպ, յաճախելով համերգներու եւ երաժշտութեան դասեր տալով։
 
=== Մասնագիտական ​​կարիերայ ===
=== Տնօրէնութիւն Պէրպէրեան դպրոցի ===
[[1911]] թուականին Պէրպէրեան պարտաւոր էր վերադառնալու Կոստանդնուպոլիս, ստանձնելու համար Պէրպէրեան դպրոցի տնօրէնին պաշտօնը և չէ ըռցած շարունակել մասնագիտութիւնը։ Աւելի ուշ խորացած է հայկական մշակութային կեանքին եւ մթնոլորտին մէջ։ Այս ժամանակ ծանօթացած է [[Կոմիտաս]]ին եւ անոր հետ յաճախակի զրոյցներ ունեցած է արուեստի հարցերու շուրջ։
 
[[1918]]-ին Շահան Պէրպէրեան որոշած է տնօրինել Ուսուցիչներու Խնամակալ Յանձնաժողովը եւ մասնակցել Կեդրոնական Ուսման Խորհուրդին։ Ան յօդուածներ հրատարակած է թերերու մէջ։ [[1922]] թուականին [[Գեղամ Գաւաֆեան]]ի, [[Վահան Թեքեան]]ի<ref>''Seven Songs from Vahan Tekeyan - Music by Schahan Berberian.'' New York, St. Vartan Press, 1981. ISBN 0-934728-05-4</ref>, [[Յակոբ Օշական]]ի<ref>http://www.littlearmenia.com/html/history/detail.asp?id=212</ref> եւ Կոստան Զարեանի հետ խմբագրած է Բարձրավանք ամսաթերթը, որ կը բաղկանար արուեստի եւ գրականութեան բաժիններէ։
 
[[1921]]-ին ամուսնացած է Դելլի Սիրագեանի հետ և ունեցած է երկու մանչ զաւակ՝ Արտաւազդ (1923-2002) եւ Պարետ։Պարէտ։ ՊարետՊարէտ մահացած է 20 տարեկանին ինքնաշարժի արկածով, իսկ Արտաւազդ անցած է Փարիզ եւ զբաղուածզբաղած է արուեստով։ Մահացած է 79 տարեկանին [[2002]] թուականին։
 
Պէրպէրեանի ձեռագիրները կը գտնուին Երուսաղեմի գրադարանի մէջ։
 
Մահացած է Փարիզի մէջ, երբ կ'այցելէր իր զաւակը՝ Արտաւազդը, 9 Նոյեմբեր 1956-ին։
=== Մահ ===
Կը մահանայ Փարիզ ի մէջ, երբ կ'այցելէր իր զաւակը, Արտաւաստը. Ան հիւանդացաւ ու Նոյեմբեր 9-ին 1956 թուականին կը մահանայ։
 
== Հրատարակուած գործեր ==