«Պօղոս Մելիքշահեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 30.
Այս վէճերուն հետեւանքով շաըեր աքսորուելով Ֆիզիքա ևս անոց բաղդակից կ՛ըլլսյ և քանի մը օրեր Պատրիարքարանի մահապարտաց բանտը խցարգիլուելէ վերջ հիւանդոտ վիճակի մէջ կ՛աքսորուի Կեսարիա, իր ձեռագիր հեղինակութիւնները որոնք 16էն աւելի էին քննութենէ կ՛անցրնեն ուր ըստ Ստեփաննոսի վկայութեանն․«Մէջը շատ պատուական բաներ կային, մինչեւ անգամ Շնորհալին այն բերանները չէ կրցեր ընելու»։
Ցաւալի է որ այդ ձեռագիրները բոլորն ալ այրուած են այն ատենները՝ արդիւնք չքաշելու և չարաշահութեան։
Ֆիզիքա 1839ին Պոլիս վերադարձաւ․ սակայն շատ ցաւեցաւ և անմխիթար հիւանդացաւ երբ տեսաւ իր հեղինակութիւններուն վիճացումը։ Կրօնական Ժողովոյ տնօրէնութեամբը ժառանգաւորաց դասատու կարգուեցաւ Վէզիր Խան Ս․ Կարապետի սենեակը, բոլոր քահանայացուներ և ազգայիններ հոն կուգային ուսմունք սովրելու համար , ուր լսարան մըն ալ հաստատեղ․ ինքը կը ճառէր կրօի և գիտութեան վրայ և ամէն հարցումներու կը պատասխանէր։
Ազգային Պատրիարքարանի նօրինութեամբ 1848ին գնաց Մուշ, ուր քաղաքական խռովութիւնը մը ծագած ըլլալով, հանդարտեցուց և Մշոյ վանքը մնալով միաբաններուն ուսմունք սովրեցեւց և երեք տարի մնալէն ետք 1851ին Պօլիս վերադարձաւ Ալի փաշա Խանը սենեակ մը վարձելով դասախօսոութիւններու սկսաւ։
Ֆիզիքիա իր ժամանակին ամէնէն գիտուն և ողջամիտ անձը եղաւ որ փոխանակ ծթռած գաղափարներու հետեւելու՝ փափագեցաւ որ գիտութիւնը կրօնի հետ զուգընթաց տարածուի Ազգին մէջ, իր բնական գիտութեանց հմտութենէն է որ Ֆիզիգա պատուանունը տրուած է իրեն, ունի անտիպ գիրքեր և Տրամաբանութիւնը որ երկու անգամ տպուած է իր մահէն ետք։
Ֆիիզիգայ խեղճ վիճակով իր մահկանացուն կնքեց 68տարու 1855 յունիս 9ին Ալի փաշա խանի մէջ և թաղուեցաւ Պալըղլը Տէր Գրիգորիսի թաղը։
Իր ձեռագիր նամակը ուղղուած է Նիկողոս աղա Պալեանի։
Աղբիւրներ․
* Տրամաբանութիւն Ֆիզիքայի 1877
* Սուրհանդակ 1906 յունիս
* Լոյս 1908
| |||