«Ջղային Անախորժակութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{ԱՀ}}
'''Ջղային անախորժակութիւնը''' (anorexia nervosa) կը յատկանշուի նիհարնալու տենչով, գիրութեան
== Յաւելեալ ==
Մասնագէտ հոգեբոյժներու համաձայն՝ անհատական ճնշուածութիւն, առանձնութիւն, անապահովութիւն, կատարեալին ձգտում, բարդ հարցեր եւ զգացական կացութիւններ ունեցողները աւելի հակամէտ կ'ըլլան ունենալու ջղային անախորժակութիւն, քան ուրիշներ: Ըստ մասնագէտներուն՝ հիմնական հարցը ընկերային, զգացական եւ [[Կենսաբանութիւն|կենսաբանական]] (biological) խորք ունի: Ծնողական պարտադրանք, ընկերային շրջանակի ճնշում, մարմնական լաւ երեւոյթ ունենալու մարմաջ եւ պարուհի դառնալու փափաք՝ որոշապէս մեծ դերակատարութիւն ունին այս [[Հիւանդութիւն|հիւանդութեան]] յառաջացման մէջ:
Այս հիւանդութենէն տառապողներուն անհատականութիւնը (self-esteem) հիմնուած է որքանով նիհարնալու եւ կշիռք կորսնցնելու վրայ: Անոնք կը խորհին, որ ուրախ պիտի ըլլան, եթէ կշիռք կորսնցնեն: Անոնց հիմնական նպատակը նիհարնալն է եւ
Հիւանդներուն մեծամասնութիւնը [[Տնտեսութիւն|տնտեսական]] լաւ վիճակ ունեցողներ են: Անոնք կ'ըլլան շատ բծախնդիր, ուշիմ եւ լաւագոյնին, կատարեալին ու մեծ յաջաղութեան ձգտողներ: Անոնք շարունակ կերակուրի մասին կը մտածեն եւ կը խօսին, կը սերտեն կերակուրներու տեսակները եւ սննդեղէններու
Ջղային անախորժակութենէ տառապող անձը կ'ունենայ փքուածութիւն, փորի անորոշ ցաւ, փորի պնդութիւն, սեռային կեանքի նկատմամբ անտարբերութիւն, ընկճուածութիւն, թեթեւ մարմնական ջերմ, դաշտանի խանգարում, եւ անդաշտանութիւն (amenorrhea), ջրանուազում (dehydration), սրտի զարկի դանդաղանք եւ անկանոն տրոփում, զարկերակային ճնշումի նուազում, սիրտի աշխատանքի դանդաղում եւ երբեմն սրտականգ (cardiac arrest):▼
Այս անձերը կը հետեւին ծանր եւ երկարատեւ մարզանքի եւ կ'ըլլան շատ շարժուն: Անոնք չեն ընդունիր, որ հարց մը ունին, չեն ուզեր բժիշկ տեսնել եւ կը մերժեն դարմանումի որեւէ մէկ ձեւ:▼
▲Ջղային անախորժակութենէ տառապող անձը կ'ունենայ փքուածութիւն, փորի անորոշ ցաւ, փորի պնդութիւն, սեռային կեանքի նկատմամբ անտարբերութիւն, ընկճուածութիւն, թեթեւ մարմնական ջերմ, դաշտանի խանգարում, եւ անդաշտանութիւն (amenorrhea), ջրանուազում (dehydration),
▲Այս անձերը կը հետեւին ծանր եւ երկարատեւ մարզանքի եւ կ'ըլլան շատ շարժուն: Անոնք չեն ընդունիր, որ հարց մը ունին, չեն ուզեր բժիշկ տեսնել եւ կը մերժեն դարմանումի
Ամէն օր եւ նոյնիսկ մէկ օրուան ընթացքին քանի մը անգամ կը կշռուին՝ տեսնելու համար կշիռքի փոփոխութիւնները: Կը պժգան եւ կը զզուին, եթէ 5 կրամ աւելցած են: Անոնց միակ մտասեւեռումը կերակուրներն են, ջերմոյժն է, խիստ սննդականոնն է եւ մարմինի արտաքին երեւոյթն է:
Անոնք շատ քիչ [[Ժամանակ (արեւմտահայերէն)|ժամանակ]] կը տրամադրեն ընկերային կեանքի, ընկերներու, ընտանեկան կեանքին եւ այլ հաճելի աշխատանքներու եւ ժամանցներու: Յաճախ կը թերանան իրենց ընտանեկան պարտականութիւններուն մէջ եւ կ'ունենան ընտանեկան անհասկացողութիւններ:
Ջղային անախորժականութիւնը կրնայ ըլլալ մեղմ եւ անցողակի կամ զօրաւոր եւ երկարատեւ:
Ջղային անախորժակութիւնը կը յառաջանայ երկու ձեւերով.
#Խիստ [[ծոմապահութիւն]], չուտել, կշիռք կորսնցնել, նուազագոյն ջերմոյժ առնել եւ առաւելագոյն չափով ջերմոյժ կորսնցնել մարզանքով.
#Միզամղիչ դեղերու (diuretics) եւ լուծողական դեղերու գործածութեամբ, ինչպէս
Երկարատեւ ջղային անախորժակութեան պատճառով ենթական կ'ունենայ նորաստեղծ ընկճուածութիւն, մարմնական տկարութիւն, յոգնածութիւն, մտածելու դանդաղանք, մոռացկոտութիւն, տկար [[յիշողութիւն]], չոր եւ դեղնորակ մորթ, դիւրաբեկ [[Եղունգներ (արեւմտահայերէն)|եղունգներ]], փորի պնդութիւն, փքուածութիւն, ակռաներու փտում, սակաւարիւնութիւն,
10 տոկոսը ջղային անախորժակութիւնէ տառապող հիւանդներուն, որոնք դարմանումի չեն ենթարկուիր կ'ունենայ վատ հետեւանքներ, մինչեւ իսկ մահ:
Յառաջացած պարագաները պէտք է ենթարկուին շտապ դարմանումի եւ հիւանդանոցային խնամքի ու հսկողութեան: Անոնց կը կիրարկուին ներերակային հեղուկներ եւ աղ, կրածին (calcium), D կենսանիւթ եւ առողջապահական սննդեղէններ: Շատեր պէտք կ'ունենան հոգեբուժական դարմանումի: Ջղային անախորժակութիւն ունեցող անձը երբ առողջ ինքնաճանաչում ունենայ եւ ընդունի, որ հիւանդագին հարց մը ունի՝ կրնայ դարմանուիլ շուտով եւ վերջնականապէս:▼
▲Յառաջացած պարագաները պէտք է ենթարկուին շտապ դարմանումի եւ հիւանդանոցային խնամքի ու հսկողութեան: Անոնց կը կիրարկուին ներերակային
== Տե՛ս Նաեւ ==
*[[Փայծաղ (արեւմտահայերէն)]]
|