Ուիքիփետիա

«Ռաֆայէլ Իշխանեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
No edit summary
Չ clean up, փոխարինվեց: ս ։ → ս։, : → ։, → (3) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{արևելահայերեն|Ռաֆայել Իշխանյան}}
'''Ռաֆայէլ Աւետիսի Իշխանեան''' (9 Մարտ, [[1922 (արեւմտահայերէն)|1922]] [[Երեւան|Երեւան]]- 6 Փետրուար, [[1995 (արեւմտահայերէն)|1995]], [[Երեւան (արեւմտահայերէն)|Երեւան]]), լեզուաբան, գրականագէտ, մատենագէտ, Բանասիրական գիտութիւններու տոկտոր [[1973 (արեւմտահայերէն)|1973]], մասնագէտ [[1978 (արեւմտահայերէն)|1978]], Հայաստանի գերագոյն խորհուրդի պատգամաւոր:պատգամաւոր։
 
== Կենսագրութիւն ==
Ծնած է յեղափոխականներ Աւետիս Մելքոնի Կիրակոսեանի (գնդակահարուած է 1937 թ.) եւ Հայկանուշ Արսենի Իշխանեանի (1900-1933) ընտանքին մէջ։ [[1939 (արեւմտահայերէն)|1939]] թ. Աւարտած է Կրուպսկաեայի անուան (այժմ՝ [[Նիկոլ Աղբալեան|Նիկոլ Աղբալեան]]) դպրոցը եւ ընդունուած Երեւանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետ։ [[1940 (արեւմտահայերէն)|1940]] թ.կը զորակոչուի բանակ, կը մասնակցի Հայրենական Մեծ Պատերազմին, կը վիրաւորուի եւ գերի կ՝ինայ, գերութիւնէն ազատելէն ետք կրկին կը մասնակցի ռազմական գործողութիւններու։ [[1949 (արեւմտահայերէն)|1949]] թ. Կ՝աւարտէ Պետհամալսարանը։ 1954 թ. Կ՝աւարտէ Մոսկուայի գրադարանային հիմնարկը։ [[1962 (արեւմտահայերէն)|1962]] թ. Կը պաշտպանէ թեկնածուական ատենախոսութիւն՝ «Ակսել Բակունց»։ 1973 թ. Կը պաշտպանէ դոկտորական ատենախոսութիւն՝ «Հայ նոր գրականութեան լեզուի պատմութիւն»։ 1955-1963 թթ. Աշխատած է Հանրային գրադարանին մէջ (այժմ Ազգային) աւագ գրադարանաւար, ենթաբաժնի վարիչ, ապա բաժինի վարիչ, Մաշտոցի անուան մատենադարանին մէջ գիտական գրադարանի տնօրէն։ Դասաւանդած է Հայաստանի հեռակա մանկավարժական հիմնարկին մէջ։ 1963-1992 թթ. աշխատած է Պետհամալսարանի բանասիրական բաժինի հայոց լեզուի եւ հայոց լեզուի պատմութեան ամպիոններուն, դասաւանդած է ժամանակակից հայոց լեզու, բարբառագիտութիւն, հայ գրականութեան լեզուի պատմութիւն։ [[1991 (արեւմտահայերէն)|1991]]-էն մինչեւ կեանքի վերջը [[Հայաստան (արեւմտահայերէն)|Հայաստանի]] ազգային գրադարանի տնօրէն էր եւ Հայաստանի գերագոյն խորհուրդի պատգամաւոր։
 
== Հրատարակուած գիրքերը ==
=== Հայերեն ===
* Ակսել Բակունց. կենսագրութիւն եւ մատենագիտութիւն, «ՀՍՍՌ Ալ. Մյասնկիեանի անւ. պետական ռեսպուբլիական գրադարան»։ Երեւան, 1960
* Բակուցի լեզուական արուեստը։ «Միտք», [[Երեւան|Երեւան]] 1965
* Հայ հնատիպ գիրքը։ «Գիտելիք», Երեւան, 1968
* Արդի հայերէնի հոլովումը եւ խոնարհումը։ «Երեւանի համալսարան», [[Երեւան|Երեւան]], 1971
* 500 բառ, որոնք ուղղագրութեան տեսակետէն դժուարութիւններ ունին։ «Լոյս», Երեան, 1971
* Տերեանի լեզուական արուեստը, Դասախօսություն, մաս ։մաս։ «Երեւանի համալսարան», Երեւան, 1972
* Բակուցի կեանքն ու արուեստը։ «Հայաստան», Երեւան, 1974
* Հայ գիրքի պատմութիւն, հատոր 1. Հայ տպագիր գիրքը 16-17-րդ դարերուն։ «Հայաստան», [[1977 (արեւմտահայերէն)|1977]]
Տող 23.
* Մեր ուղղագրութեան հիմնահարցը։ [[Նոր Ջուղա (արեւմտահայերէն)|Նոր Ջուղա]], [[1983 (արեւմտահայերէն)|1983]]
* Հայերի ծագումն ու հնագոյն պատմութիւնը։ [[Պէյրութ]], [[1984 (արեւմտահայերէն)|1984]]
* Արդի հայերէնի շարահիւսութիւն. պարզ նախադասութիւն։ «Երեւանի համալսարան», [[Երեւան|Երեւան]], [[1986 (արեւմտահայերէն)|1986]]
* Մայրենին։ «Լոյս», [[Երեւան (արեւմտահայերէն)|Երեւան]], [[1986 (արեւմտահայերէն)|1986]]
* Հայ ժողովուրդի ծագման ու հնագոյն պատմութեան հարցեր։ «Հայաստան», [[Երեւան|Երեւան]], [[1988 (արեւմտահայերէն)|1988]]
* Պատկերազարդ պատմութիւն հայոց. գիրք առաջին։ «Արևիկ», Երեւան, 1990 ISBN 5-8077-0478-9 գիրք առաջին, ISBN 5-8077-0246-8
* Բնիկ հայերէն բառեր եւ հնագոյն փոխառութիւններ։ «Երեւանի համալսարան», [[Երեւան|Երեւան]], [[1989 (արեւմտահայերէն)|1989]]
* Տերեանը ինչպէս որ կա։ «Գիտելիք», [[1990|1990]]
* Երրորդ ուժի բացառման օրէնքը (հոդուածներ)։ «Ազատ խոսք», Երեւան, 1991 ISBN 5807902505
* Դասական ուղղագրութեան կանոններ։ «Արեւիկ», Երեւան, [[1991 (արեւմտահայերէն)|1991]]
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Ռաֆայէլ_Իշխանեան» էջէն