«Վալերի Սարուխանով» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 29.
| ստորագրութիւն =
}}
'''Վալերի Արմենի Սարուխանով''' ([[12 Սեպտեմբեր]] [[1938 թուական|1938]], [[Դաշքենդ]], [[Ուզպեքական ԽՍՀ]] - [[21 Փետրուար]] [[2005 թուական|2005]]), խորհրդային հայ ֆիլմ պատրաստող, բեմավար, երաժշտահան, երկրաբան-նաւաշինարար, գեղազարդիչ, նկարիչ, թատերագիր, ձեւաւորող-բեմադրիչ, փիլիսոփայ, փրոֆեսոր, Լրագրողներու միութեան անդամ, «Հեռատեսիլի այբուբեն» 5 հատորանոց դասագիրքի
== Կենսագրութիւն ==
Վալերի Սարուխանովը ծնած է [[1938 թուական]]ին Դաշքենդի մէջ, ապրած է [[Սանթ Փիթըրպուրկ]]ի մէջ:
[[1955 թուական]]ին ոսկիէ մետալով աւարտելով դպրոցն ու կոնսերւաթորիային կից երաժշտական դպրոցի ջութակի բաժինը՝ տեղափոխուեցաւ Լենինկրատ, ուր ընդունուեցաւ [[Լենինկրատի նաւաշինարարական կեդրոն]]ի (ԼՆԻ) կառուցագիտական դպրոց (այժմ՝ Սանթ Փիթըրպուրկի պետական ծովային արհեստագիտական համալսարան)
Դաշնամուր կը նուագէր եւ հիմնեց Ուսանողական փորձարարական թատրոն, որ ավելի ուշ վերանուանուեցաւ Երիտասարդական հրապարակախօսական թատրոն։ Այս թատրոնէն ալ հնչեցին Սարուխանովի առաջին
[[1957 թուական]]ին Վալերին գրեց իր առաջին «Ահա» ({{Լեզու ru|Вот}}) երգը, որ «Իսկ մենք կը հանգստանանք այսպես» ծրագիրի շրջանակներուն մէջ կը կատարուէր [[Լենինկրատի համերգային նուագախումբ]]ի կողմէ՝ [[Անատոլի Պատխեն]]ի ղեկավարութեամբ։ Երգը կը կատարէին նաեւ [[Էլմիրա Ուրազպայեւա]]ն [[Օլեկ Լունտստրեմ]]ի նուագախումբի հետ, [[Ուզպեքիստան]]ի հեռատեսիլի ռատիոյին էստրադային սիմֆոնիկ նուագախումբը՝ Եւկենի Ժիւայեւի գլխաւորութեամբ (Սարուխանովի դասընկերը), այնուհետեւ Լենինկրատի մէջ իրենց երգացանկի մեջ ընդգրկեցին Ա․ Կոպոսովը և Ա․
[[1961 թուական]]ին Վալերին աւարտելով ԼՆԻ-ն՝ կ'ընդունուի ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ [[Վերա Մուխինայ]]ի անուան Լենինկրատի գեղարուեստա-արդիւնաբերական բարձրագոյն ուսումնարանը (ԼԳԱՈՒ), որ հիմնադրուած է [[1876 թուական]]ին [[Աղեքսանտր Բ.]]-ի հրամանով՝ բանկիր եւ արդիւնաբերական պարոն [[Աղեքսանտր Շտիկլից]]ի դրամաշնորհով։ Ուսանելու տարիներուն ընկերոջ՝ [[Վիաչեսլաւ Ֆաթով]]ի հետ, ստեղծեցին [[Իլիա Իլֆ]]ի եւ [[Եւկենի Փետրով]]ի «12 աթոռ» եւ «Ոսկիէ հորթը» վէպերի 120 պատկերներէ կազմուած
[[1965 թուական]]ին աւարտեց Վ․ Մուխինայի անուան ԼԳԱՈՒ-ն գծազարդիչի մասնագիտութեամբ, իսկ [[1972]] թուականին՝ [[Սանթ Փիթըրպուրկի թատերարուեստի պետական ակադեմիա]]ն՝ ֆիլմ ձեւաւորողի
[[1967 թուական]]ին Լենինկրատի ինքնագործ երգի երկրորդ մրցոյթին Սարուխանովը մրցանակ ստացաւ ''Коммунары не будут рабами (Քոմմունարի նիէ պուտութ րապամի)'' երգի համար (խօսքերու հեղինակ՝ Ե․ Էւտուշենքօ), ինչպէս նաեւ հանդէս եկաւ իր միւս
Կոպոսովն ու Սուիստունովը իր երգերը կը կատարէին զուգերգերով եւ առանձին։
[[1967 թուական]]ին Վալերին ԼՆԻ-ի մէջ կը ստեղծէ «Կրենատա» համոյթը եւ մինչեւ [[1979 թուական]]ը կը հանդիսանար անոր գեղարուեստական ղեկավարը։ 1967-[[1979 թուական]]ներուն համոյթը երկրի տարբեր քաղաքներուն մէջ հանդէս կու գայ շուրջ 1500 համերգային ծրագիրով, որոնք կը ձայնագրուէին ռադիոյիով եւ հեռատեսիլով, կը դառնայ շարք մը մրցոյթներու եւ փառատօններու դափնեկիր։ [[1971 թուական]]ին համոյթը մասնակցեցաւ Ուսանողական թատրոններու միջազգային փառատօնին [[Լիուպլին]] քաղաքին մէջ, [[1973 թուական]]ին՝ [[Պերլին]]ի մէջ կայացած Ուսանողական եւ երիտասարդական համաշխարհային
[[1965 թուական|1965]]-[[1973 թուական]]ներուն կը ղեկավարէր [[Նեւա]]յի վրայ գտնուող արդիւնաբերական գծազարումի տարրալուծարանհ, այնուհետեւ կ'անցնի մանկավարժական
[[1991 թուական|1991]]-[[1992 թուական]]ներուն Վալերի Սարուխանովը «Փիթըրպուրկ» հեռատիլ-ռատիօ-ընկերութեան գլխաւոր ձեւաւորողն
[[1992 թուական]]էն՝ [[Սանթ Փիթըրպուրկի շարժապատկերի եւ հեռատեսիլի կեդրոն]]ի հեռատեսիլի արուեստի ամպիոնի փրոֆեսոր։
Աւելի քան 30 տարի հեռատեսիլի մէջ աշխատած է որպէս բեմավար, ձեւաւորող եւ երաժշտահան, ստեղծած է մօտ 100 խաղարկային, գեղարուեստական բեմադրութիւններ (հեքիաթներ, ներկայացումներ, ֆիլմեր)։ Կոպոսովի հետ Սարուխանովի երաժշտութեան հիման վրայ հեքիաթներու եւ ներկայացումներու համար ձայնագրած են մօտ 200 երգ։ Հեղինակ է շատ գիրքերու, մշակոյթի եւ արուեստի վերաբերեալ
== Ստեղծագործութիւններ ==
|