«Սեբաստիա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Տող 11.
=== Անթիկ և Միջին Դար ===
 
ԸստYԸստ ուսումնասիրութիւններու «Թօբրաքթէբէ» հաստատութիւնը կը փաստէ Հիթիթեան ներկայութիւնը Սեբաստիոյ մէջ, բայց հակառակ ասոր այդ գիտելիքը գիտցուած միակ բանն է Հռովմէական ժամանակէն: ՔԱ 64 թուականին իր [[Փոքր Ասիա|Փոքր Ասիոյ]] վերակառուցումի նպատակով ([[3-րորդ Միթրիտաթիկ ՊատերազմէնՊատերազմ]]<nowiki/>էն վերջ) [[Մեծն ՊոմպէյըՊոմպէյ]]<nowiki/>ը այդ շրջանին կառուցեց ավան մը «Մեկալաբօլիս» անունով: Դրամագիտական փաստերի համաձայն ՔԱ առաջին դարին Մեկալաբօլիսը դարձաւ «Սեպասթէ» , որը իգական ձևն է Օգոստոս Կայսրի յունական վերագրուումն է: «Սիվաս»ը թրքական ձևն է, որ վերածուած է Սեբաստիայէն, որ քաղաքը կ‘անուանուէր այսպէս հռոմէական շրջանին: Սեբաստիան դարձաւ մայրաքաղաք [[Փոքր ՀայքիՀայք]]<nowiki/>ի մարզին Տիօքլէթեան կայսրին գերիշխանութեան տակ: Սեբաստիան ունեցած է շատ մեծ կարևորութիւն կանուխ Քրիստոնէական ժամանակի համար: 4-րդ դարին Սեբաստիոյ կ‘ապրէր Սբ. Պլէյզ և Սբ. Պետրոս Սեբաստացի որոնք եպիսկոպոսներն էին Սեբաստիոյ և Էուսթաթիուսին ով առաջին հիմնադիրներէն էր վանականութեան Փոքր Ասիոյ մէջ: Նոյն ժամանակ Սեբաստիան այն տեղն էր ,որ Քառասուն Մանկանցը կը գտնուէր: [[Ժուսթինեան Ա]] ը պատ քաշեց քաղաքի շրջապատին:
 
Սեբաստիան ամենէն կարևոր քաղաքներէն էր, որ 1059-ին թրքական տոհմը կողոպտեցին քաղաքը: Այդ թուականի Օգոստոս ամսուան էմիրներու շատ մը խումբեր հաւաքուեցան քաղաքը գրաւելէ առաջ: Առաջնապէս թուրքերը վարանած էին թալանել քաղաքը, կարծելով եկեղեցւոյ գմբէթները իբր զինական վրան: Վերջապէս անդրադարձան թէ քաղաքը անպաշտպան էր, քաղաքը այրեցին 8 օրուան մէջ, ջարդեցին բնակչութեան մեծամասնութիւնը և շատը գերի տարին : Քաղաքը Թուրքմէն Տանիշմէնտներու իշխանութեան տակ մտաւ [[Մանազկերտ ՊատերազմէնՊատերազմ]]<nowiki/>էն (1071) վերջ 1155-1192 թուականներու միջև: [[Տանիշմէնտ ԿազիիԿազի]]<nowiki/>ի մահէն ետք Սվասը անցաւ [[Նիզամէթթին ԵաղըպասանինԵաղըպասան]]<nowiki/>ին, որ գրաւեց քաղաքը Տանիշմէնտի յաջորդներու հետ պատերազմելով: 1174-ին քաղաքը գրաւուեց Սէլջուկ արքայի կողմէ և ժամանակի ընթացքին Սվասը Գոնիային հետ գործեց իբրև մայրաքաղաք: Սէլջուկի իշխանութեան ժամանակ Սվասը շատ կարևոր կեդրոն էր Մետաքսի Ճամբայով, Միջնաբերդ ըլլալով նաև մզկիթներով և մետրեսէներով: Վերջը Սվասը գրաւեցին Իլխանները[[Իլխանություն|Իլխան]]<nowiki/>ները և Էրէթնան[[Էրէթնա]]<nowiki/>ն:
 
Քաղաքը գրաւեց Օսմանեան կայսր [[Պայէզիտ Ա]] ը (1389-1402) : 1398-ին Թիմուրլէնկը[[Թիմուրլէնկ]]<nowiki/>ը մտաւ Սվաս և 1400-ին քանդեց, որ Օսմանեան Կայսրը վերգրաեց 1408-ին: Օսմանեան իշխանութեան տակ Սվասը գործեց իբր մարզային կեդրոն [[Րում ՎիլայէթիՎիլայէթ]]<nowiki/>ի մինչև 19-երրորդ դարի վերջաւորութիւնը: Հայ Առաքելական Եկեղեցին հաստատեց 6 եկեղեցիներ որոնք են. Մարիամանա, Սբ. Մինաս, Սբ. Փրկիչ, Սբ. Յակոբ, Սբ. Գեւորգ; 4 վանքեր Սբ. Նշան, Սբ. Հրեշտակապետ, Սբ. Անապետ, Սբ. Հնդրակատար; որբանոց և դպրոցներ: Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցին և Լատինը ունէին մի եկեղեցի: Կային երկու բողոքական եկեղեցիներ և 8 դպրոցներ( որոնք մեծամասնութամբ Ամերիկեան և Գերմանական): 1915i1915-էն սկսեալ քաղաքի Քրիստոնիայ ժողովուրդը եղող Հայերը(ցեղասպանութիւն) և Յոյները ջարդուեցանhջարդուեցան:
 
Սվասը համաժողովը անցկացուեց 4-11 Սեպտեմբեր 1919-ին [[Մուսթաֆա ԳեմալիԳեմալ]]<nowiki/>ի ներկայութեամբ: Այս համաժողովը դարձման կէտ մը եղաւ [[Թուրքիոյ Հանրապետութիւն|Թուրքիոյ Հանրապետութեան]] ստեղծման համար:
 
2 Յուլիս 1993-ին, 37 Ալէվի արուեստական մասնակից մեռան հրդեհի մէջ, աւանդապաշտ իսլամականները այրեցին Մատըմաք Հիւրանոցը:
Տող 42.
 
== Սփորդ ==
Ոտնագնդակը ամենաընտրելի սփորդն է քաղաքի համար: Սեբաստիան ունի ֆութպօլային խումբ. [[Սիվասսբօր]], որ իր մարզադաշտն է [[Սիվաս 4 Սեպտեմբեր Մարզադաշտ:]]
 
== ԽոհանոցUԽոհանոց ==
Թարխանա(ապուր, որ կ‘եփուի մածունով)
Քելեճօշ
Տող 53.
== Քոյր Քաղաքներ ==
 
* [[Կրոզնի]], [[Ռուսաստան]]
* Ատամա, Եթովպիա
* [[Մետինա]], [[Սաուտեան Արապիա]]
* [[Ալիսանդէ]], [[Սպանիա]]
 
==Ազգային կազմ==
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Սեբաստիա» էջէն