«Սեւանայ Լիճ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{այլ|Սևան (այլ կիրառումներ)}}
{{արևելահայերեն|Սևանայ լիճ}}
{{Տեղեկաքարտ Լիճ
|անուանում = Սեւանայ լիճ
|բնօրինակ =
|պատկեր =
|նկարագրում =
|պատկերի լայնություն =
|տեղագրութիւն= [[Գեղարքունիքի մարզ]]<br />{{դրոշավորում|Հայաստան}}
|բարձրութիւնը= 1900
|երկարութիւն = 70
|լայնութիւն=55
|մակերես= 1260
|ծաւալ= 32.92
|ափ =
|ամ. խորութիւն = 83
|մ. խորութիւն = 26.8
|աղիութիւն=
|թափանցիկութիւն= 4.5
|Թափող գետեր =28, որոնցից են՝ [[Վարդենիս (գետ)|Վարդենիս]], [[Մարտունի (գետ)|Մարտունի]], [[Արգիճի]], [[Աստղաձոր]], [[Գավառագետ]], [[Ձկնագետ]]
|սկիզբ առնող գետեր = [[Հրազդան գետ]]
|երկիր = Կովկաս
|երկիր2 = Հայաստան
}}
 
'''Սեւանայ լիճ''', լիճ՝ [[Հայաստան (արեւմտահայերէն)|Հայաստանի]]ի, [[Գեղարքունիքի մարզ]]-ին մէջ: Ծովի մակարդականին մօտաւորապէս 1900 մեթր բարձրութեան վրայ: Ան աշխարհի՝ քաղցրահամ ջուր ունեցող 2-րդ բարձրադիր լիճն է՝ [[Հարավային Ամերիկա]]-ի [[Տիտիկակա]] լճէն յետոյ։ Սեւանը պատմական շրջանին տարբեր անուններ ունեցած է՝ ''Գեղարքունի, Գեղամայ ծով, Գյոկչայ, Դարիա-Շիրին, Լագնիտիս։''
 
Երկարութիւնը 70 քլմ. է, առաւելագոյն լայնութիւնը՝ 55 քլմ. ։ Հայելու մակերեսը կազմուած է 1260 քլմ<sup>2</sup>., որով ամէնամեծն է [[Հարաւային Կովկաս]]ի տարածքին մէջ։ Միջին խորութիւնը 46.8 մ. է, ամէնախոր վայրը՝ 83 մ. (Փոքր Սեւան)։ Ջուրի ծավալը 32, 92 մլրդ մ<sup>3</sup>. է։ Սեւանայ լիճը Շորժայի ստորջրիա թմբով կը բաժանուի 2 մասի՝ Մեծ Սեւանի (37.7 մ. միջին խորութիւն) եւ Փոքր Սեւանի (50.9 մ.)։
{{ԱՀ}}
{{Արևելահայերեն|Սևանա լիճ}}
[[Պատկեր:Lake Sevan with Sevanavank.jpg|մինի|աջից|Սեւանայ Լիճ]]
 
Սեւանայ լիճը [[Հայկական բարձրաւանդակ]]ի՝ մեծութեամբ երրորդ լիճն է՝ [[Վանա լիճ|Վանա լճէն]] և [[Ուրմիո լիճ|Ուրմիոյէն]] յետոյ։ Ի տարբերութիւն այդ երկուքին՝ բաց լիճ է եւ ունի [[քաղցրահամ ջուր]]։ Լիճ են կը թափի 28 մեծ ու փոքր գետակներ՝ [[Արգիճի]], [[Մասրիկ (գետ)|Մասրիկ]], [[Գավառագետ]], [[Կարճաղբյուր]], [[Վարդենիս (գետ)|Վարդենիս]], [[Ձկնագետ]], սակայն սկիզբը կ'առնէ միայն մէկը՝ [[Հրազդան գետ|Հրազդանը]]։ Վերջինիս շնորհիւ ջուրերու տարեկան արտահոսքը կը կազմուի 0.7 կմ<sup>3</sup>. ։
'''Սեւանայ լիճ''', [[ՀՀ]]-ի ամենամեծ լիճը։ Կոչուած է նաեւ՝ «Գեղամայ ծով» կամ «Գեղարքունեաց Ծով», լիճ [[Հայաստան (արեւմտահայերէն)|Հայաստանի]] [[Գեղարքունիք]]ի մարզին մէջ։ Հայաստանի Հանրապետութեան ամենախոշոր, իսկ Հայկական բարձրավանդակի՝ մեծութեամբ երրորդ լիճը ([[Վանայ լիճ]]էն եւ [[Ուրմիոյ լիճ]]էն ետք)։ Սեւանայ լիճին մէջ կը թափի 28 գետակ, բայց սկիզբ կ'առնէ միայն մէկ գետ՝ [[Հրազդան]] գետը։
 
Ի տարբերութիւն Ուրմիոյ եւ Վանայ լիճերէն՝ բաց լիճ է եւ ունի քաղցրահամ ջուր։ Աշխարհի՝ քաղցրահամ ջուր ունեցող 2-րդ բարձրադիր լիճն է։ Այն կը գտնուի ծովու մակերեսէն [[1916]] մ. բարձրութեան վրայ, մակերեսը 1240 ք.մ.<sup>2</sup> է, խորութիւնը կը հասնի 83 մ.-ի։ Սեւանայ Լիճը շրջապատուած է հարաւէն՝ [[Վարդենիս]]ի, արեեւմուտքէն՝ [[Գեղամայ լեռներ|Գեղամայ]], հիւսիս-արեւմուտքէն՝ Փամբակի, հիւսիս-արեւելքէն՝ [[Արեգունի լեռնաշղթայ|Արեգունի]] լեռնաշղթաներով։ Սեւանի ջուրին քաղցրահամութեան պատճառով այնտեղ կը բնակին ձուկերու բազմաթիւ տեսակներ՝ իշխան, սիգան եւ այլ տեսակի ձուկեր։