«Գաբրիէլ Սունդուկեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ կետադրություն, փոխարինվեց: ։Ու → ։ ՈՒ, ։Խ → ։ Խ, ։Գ → ։ Գ
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ}}
'''Գաբրիէլ Սունտուկեան'''
{{Արևելահայերեն|Գաբրիել Սունդուկյան}}
Ծնած է [[Թիֆլիս,]] վաճառականի մէջ։ ՈՒսումը կը ստանայ նախմասնաւոր ուսուչիցներէ,տան մէջ։
[[Պատկեր:Gabriel Sundukyan.jpg|300px|մինի|աջից|Գաբլիէլ Սունդուկեան]]
Կարճ ժամանակ մըն ալ կը հաճախէ Խ. Աբովեանի վարած դբրոցը,ապա կ՛աւարտէ պետական վարժարանը։
'''Գաբրիէլ Սունտուկեան''' ([[29 Յունիս]] [[1825]], [[Թիֆլիս]] – [[16 Մարտ]] [[1912]], Թիֆլիս), հայ թատերագիր, հասարակական գործիչ։ Հայ գրականութեան մէջ ռէալիզմի սկզբնաւորողներէն մէկը։
Բացի իրենց տան խօսակցական լեզու վրացերէն եւ ռեւսերէն,կը սորվի լաւ հայէրէն եւ ֆրանսերէն։
== Կենսագրութիւն ==
[[Փեթերսպուրկ]] երթալով, համալսարանի մւջ կ՛ուսանի պատմա բանասիրական ճիւղ։ Խանդավառութեամբ կը հետեւի մայրաքաղաքի մշակութային եւ յատկապէս թատերական կեանքին։
Ծնած է [[Թիֆլիս,]] վաճառականիառեւտրական ընտանիքի մէջ։ ՈՒսումըՈւսումը կը ստանայ նախմասնաւորնախ մասնաւոր ուսուչիցներէ, տան մէջ։
[[1850]]ին կը վերադառնայ Թիֆլիս ,ուր կ՛ըլլայ պետական պաշտօնեայ։ Գրեթէ ամբողջ կեանքը՝ ան պիտի չհեռանայ իր սիրելի Թիֆլիսէն ՝ վառելով պետական պաշտօնեայի եւ ընտանիքի տէր մարդու կանոնաւոր կեանք մը(ամուսանացած էր [[1863]]։
Կարճ ժամանակ մըն ալ կը հաճախէյաճախէ Խ. Աբովեանի վարած դբրոցըդպրոցը, ապա կ՛աւարտէ պետական վարժարանը։
Բացի իրենց տան խօսակցական լեզուլեզու՝ վրացերէնվրացերէնէ եւ ռեւսերէնռեւսերէնէ, կը սորվի լաւ հայէրէն եւ ֆրանսերէն։
[[Փեթերսպուրկ846]] երթալով,թուականին համալսարանիկ՛ընդունուի մւջՍ. կ՛ուսանիՓեթերսպուրկի պատմահամալսարանի պատմա-բանասիրական ճիւղ։բաժանմունքի արեւելեան բաժինը։ Խանդավառութեամբ կը հետեւի մայրաքաղաքի մշակութային եւ յատկապէս թատերական կեանքին։
 
== Գրական կեանք ==
Այս կէնցաղը Սունդուկեանի արօրեայ տիպարը եւ կէնսագրութիւնը ընդհանրապէս ձեւով մը անհամապատասխան են իր մշակած գրականութեան։
[[1850]]-ին կը վերադառնայ Թիֆլիս , ուր կ՛ըլլայկը նշանակուի պետական պաշտօնեայ։ Գրեթէ ամբողջ կեանքը՝ ան պիտի չհեռանայ իր սիրելի Թիֆլիսէն ՝ վառելով պետական պաշտօնեայի եւ ընտանիքի տէր մարդու կանոնաւոր կեանք մը (ամուսանացած էր [[1863]]։
 
Այս կէնցաղըկենցաղը՝ Սունդուկեանի արօրեայ տիպարը եւ կէնսագրութիւնըկենսագրութիւնը ընդհանրապէս, ձեւով մը անհամապատասխան են իր մշակած գրականութեան։
Լուռ եւ խորհրդապահ մարդ, ան իր մէջ պահած է իր համակրանքները եւ մէրժումերը, անոնցմով հարստացնելու համար իր թատերական արտադրութիւնը եւ յատկապէս իր գլուխգործոգը «Պեպօն»։
Այս վերջին գործը զինք դարցուցած է արեւելահայ գրականութեան իրապաշտ «Պեպօ», «Խաթալարա»,«Ամուսին» եւ ընկէրային իմաստով «Յանձառուներ»։
 
Լուռ եւ խորհրդապահ մարդ, ան իր մէջ պահած է իր համակրանքները եւ մէրժումերըմերժումերը, անոնցմով հարստացնելու համար իր թատերական արտադրութիւնը եւ յատկապէս իր գլուխգործոգըգլուխգործոցը «ՊեպօնՊէպօ»։ն։
 
Այս վերջին գործը զինք դարցուցած է արեւելահայ գրականութեան իրապաշտ «ՊեպօՊէպօ», «ԽաթալարաԽաթաբալա»,«Ամուսին» եւ ընկէրայինընկերային իմաստով «ՅանձառուներՅանձնառուներ»։
 
== Արտաքին յղումներ ==
* [http://feb-web.ru/feb/litenc/encyclop/leb/leb-1141.htm Սունդուկեանի մասին գրական հանրագիտարանին մէջ] (ռուսերէն)
{{DEFAULTSORT:Սունտուկեան, Գաբրիէլ}}
 
[[Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Արևմտահայերեն հոդվածներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ թատերագիրներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ գրողներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:1825 ծնունդներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Հունիսի 29 ծնունդներՅունիսի ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:1912 մահեր (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Մարտի 16 մահերՄարտի մահացածներ]]
[[Կատեգորիա:ԹբիլիսիԹիֆլիս քաղաքում ծնվածներծնածներ]]
[[Կատեգորիա:19-րդ դարիդարու արևելահայարեւելահայ դրամատուրգներթատերագիրներ]]
[[Կատեգորիա:Անձինք նամականիշերինամականիշերու վրավրայ]]
[[Կատեգորիա:Թբիլիսի քաղաքումԹիֆլիս մահացածներ]]