«Սպանիա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{Արևելահայերեն|Իսպանիա}}
'''ԻսպանիաՍպանիա''' ([[Սպաներէն|սպաներէն]]՝ ), պաշտօնական անուանումը՝ «Սպանիոյ թագաւորութիւն» (սպաներէն՝ [[Reino de España]]), պետութիւն Եւրոպայի հարաւ-արեւմտուտքին։ Կը զբաղեցնէ ՊիրենեանԲիրենեան թերակղզիի հիմնական տարածքը, Միջերկրական ծովու մէջ գտնուող Պալիարեան, Պիթիուսեան եւ Ատլանտեան ովկիանոսի մէջ գտնուող [[Քանարեան կղզիներ]]ը։ Արեւմտքէն սահմանակից է [[Փորթուկալ]]ին, հիւսիսէն՝ [[Ֆրանսա]]յին եւ Անտորրային, հարաւէն՝ Ճիպրալթարին։ Ըստ պետական կառավարման՝ սահմանադրական միապետութիւն է։ Հիւսիսէն եւ արեւմտքէն Սպանիոյ ափերը կը ողողեն Ատլանտեան ովկիանոսի ջուրերը, իսկ հարաւէն եւ արեւելքէն՝ միջերկրածովեան ջուրերով։
 
Պաշտօնական լեզուներն են՝ սպաներէնը (ամբողջ տարածքի մէջ), կաթալոներէնը, պասկերէնը, կալիցիերէն եւ արակոներէնը։ Սպանիոյ բնակչութիւնը 46 030109 մարդ է, ըստ [[2010]]–ի մարդահամարի տուեալներուն։ Մայրաքաղաքը [[Մատրիտ]]ն է։ Մեծագոյն քաղաքներն են՝ Մատրիտը, [[Պարսելոնա]]ն, [[Վալենսիա]]ն, [[Սեւիլիա]]ն, [[Սարակոսա]]ն եւ [[Մալակա]]ն։
 
=== Անուանում ===
 
España անուանումին, «սպաներէն» եւ «սպանական» ածանցումներուն ծագումին վերաբերեալ կան քանի մը կարծիքներ: [[Հռոմէական կայսրութիւն|Հռոմէական կայսրութեան]] կողմէ տրուած [[Հիսպանիա]] անուանումը կրնայ սերած ըլլալ բանաստեղծներու կողմէն օգտագործուող [[Հեսպերիա]] եզրէն, քանի որ [[Յոյն|յոյն]]երուն կողմէ [[Իտալիա]]ն անուանուած է «արեւմտեան երկիր» կամ «երկիր, ուր արեւը մայր կը մտնէ» (Հեսպերիայ, եբր.` Εσπερία‎) եւ Սպանիան գտնուելով աւելի արեւմուտք՝ անուանած են Հեսպերիա Ուլդիմա<ref name="anthon">{{Cite book
| last = Anthon
| first = Charles
| authorlink =
| coauthors =
| title = A system of ancient and mediæval geography for the use of schools and colleges
| publisher=Harper & Brothers
| year = 1850
| location = New York
| page = 14
| url = http://books.google.com/?id=hm0rAAAAYAAJ&pg=PA14&dq=hesperia&q=hesperia
| doi =
| id =
| isbn = }}{{ref-en}}</ref>։
 
Անուանումը կրնայ ունեցած ըլլալ նաեւ Կարթագենեան ծագում` Իսպանիհադ, որ կը նշանակէ «նապաստակներու երկիր» կամ «ծայրամաս», քանզի Սպանիան կը գտնուի [[Միջերկրական ծով]]ու վերջաւորութեան: Տարածաշրջանէն պեղուած են նաեւ Հռոմէական [[Հատրիանոս]] կայսրի ժամանակաշրջանի [[Մետաղադրամ (արեւմտահայերէն)|մետաղադրամ]]ներ, որոնց վրայ պատկերուած էին կնոջ կերպար, անոր ոտքերուն մօտ` ճագար<ref name="burke">{{Cite book
| last = Burke
| first = Ulick Ralph
| authorlink =
| coauthors =
| title = A History of Spain from the Earliest Times to the Death of Ferdinand the Catholic, Volume 1
| publisher=Longmans, Green & Co
| date = 2nd edition, 2008
| location = London
| page = 14
| url = http://books.google.com/?id=DuiyyWGg-KEC&pg=PA410&dq=spain+hispania&q=hispania
| doi =
| id =
| isbn =978-1-4437-4054-8 }}{{ref-en}}</ref>: Կան նաեւ այլ տարբերակներ España անուանումին հետ կապուած, ըստ որուն [[պասքերէն]] Էզպաննա կը նշանակէ «ծայրամաս» կամ «սահման», մէկ այլ բացատրութեամբ` հիմնուելով այն փաստին վրայ, որ Բիրենեան թերակղզին կը գտնուի [[Եւրոպա]]յի արեւմտեան սահմանին<ref name="anthon" />:
 
Հումանիստ Անթոնիօ տը Նեպրիխան առաջադրեց մէկ այլ վարկած, ըստ որուն Հիսպանիա բառը ծագած է [[իպերերէն]] «հիսպալիս» բառէն, զոր կը նշանակէ «քաղաք արեւմտեան երկրին մէջ»:
 
 
[[Կատեգորիա:Եւրոպայի երկրներ]]
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Սպանիա» էջէն