«Վարդավառ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{Արևելահայերեն|Վարդավառ}}
[[Պատկեր:Вардавар8.jpg|մինի|աջից|Վարդավառ Հայաստանի մէջ]]
'''Վարդավառը''' Յիսուսի Այլակերպութեան կամ Պայծառակերպութեան տօնն է, որ ընդհանրապէս Յուլիս ամսուան ընթացքին կը կատարուի։
== Ի՞նչ կը նշանակէ Այլակերպութեան կամ Պայծառակերպութիւն == Մեր եկեղեցւոյ հինգ մեծ տօներէն մէկն է։ {{քաղվածք|Դէմքը փայլեցաւ ինչպէս արեգակ եւ անոր զգեստները ճերմկեցան ինչպէս լոյսը|Մտթ. 17.2, հմմտ. Մրկ. 9.2, հմմտ. Ղուկ. 9.29}} Հոն երեւցան նաեւ Հին Կտակարանի մարգարէներէն Մովսէսն ու Եղիան։ Այս դէպքը խորհրդանիշ մըն էր Յիսուսի փառաւորումին, որ տեղի պիտի ունենար իր խաչելութենէն ու յարութենէն ետք, որ Ան դարձեալ իր աստուածային փառքին պիտի վերադառնար։ Ղուկաս աւետարանիչ կը պատմէ, որ անոնք կը խօսէին Քրիստոսի երկրային կեանքի վերջին օրերու դէպքերուն մասին, որոնք տեղի պիտի ունենային Երուսաղէմի մէջ (Ղուկաս 9.31):Սքանչելի տեսարանէն հիացած՝ Պետրոս առաքեալ կը բացագանչէ.
{{քաղվածք|Վարդապե՛տ, լաւ է, որ մենք հոս մնանք. երեք վրաններ լարենք, մէկը`Քեզի, մէկը` Մովսէսի եւ միւսը` Եղիային համար:|(Ղուկաս 9.31)}}
Մինչ ան կը խօսէր, լուսափայլ ամպ մը հովանի կը դառնայ անոնց, եւ ամպերուն մէջէն եկող ձայնը կ'ըսէ.
{{քաղվածք|Ա՛յս է իմ սիրելի Որդիս, որուն հաճեցայ, Անո՛ր լսեցէք:|(Ղուկաս 9.31}}
Հանգստացնելով ու ոտքի կեցնելով գետնամած առաքեալները` Յիսուս անոնց կը պատուիրէ ոչ մէկուն յայտնել իրենց տեսածին ու լսածին մասին`մինչեւ Աստուծոյ Որդիին փառաւորուիլը:<ref>http://www.qahana.am/am/holidays/2017-07-23/1</ref>
=== Վարդավառի տօնը պատմութեան ընթացքին ===
Պայծառակերպութեան տօնը մեր նախնիները կոչած են Վարդավառի տօն, որու արմատները ժողովուրդը կը կապէ ջրհեղեղէն ետք ծիածանով մարդ -Աստուած հաշտութեան հետ, այդ ջուրը իրարու վրայ նետելով՝ կարծես մարդիկ իրարու կը յիշեցնեն ջրհեղեղը, նաեւ կը բացատրեն, թէ ինչո՞ւ եղաւ ջրհեղեղը։ Այսինքն, սթափեցման սովորութիւն մըն է եւ մաքրագործուելու իմաստ ունի»։<ref>http://www.1in.am/28394.html</ref>
Ժողովուրդը Քրիստոնէական շրջանին ալ սիրելով այս տօնը, զայն նշանակած է [[Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի |Հայ Առաքելական Եկեղեցւոյ]] Հինգ
▲Ս․Գրիդոր Լուսաւորիչ այս տօնին միացուցած է հին հայ հեթանոս մեր հայերուն Վարդավառի աւանդութիւնը, երբ վարդերու տոնին, մեր հեթանոս հայերը իրարու վրայ ջուր կը սրսկէին։ Մինչեւ այսօր կը պահուի այս աւանդութիւնը։Գրիգոր Լուսաւորիչ տեսնելով,որ անհնար է այդ տօնը վերացնել հայկական աւանդութիւններուն մէջէն,տօնը փոխած է Յիսուս Քրիստոսի այլակերպութեան տօնով,ինչ որ մինչեւ այսօր կը շարունակուի տօնախմբուիլ:
▲Ժողովուրդը Քրիստոնէական շրջանին ալ սիրելով այս տօնը,զայն նշանակած է Հայ Առաքելական Եկեղեցւոյ Հինգ տաղաւոր տօներէն մին,անգամ մը եւս շեշտելու համար անոր կարեւորութիւնն ու ժողովուրդին կապուածութիւնը:
▲Վարդավառը տօնակատարութիւնը միշտ ալ Զատկուան տօնէն 98 օր ետք կը նշուի,որ ընդհանրապէս կ’ըլլայ 28 Յոէնիսէն 1 Օգոստոսի միջեւ:
Նախաքրիստոնէական շրջանին Վարդավառի տօնը կապուած էր հայկական դիցարանի ջուրի,սիրոյ,պտղաբերութեան ու գեղեզկութեան Աստուծոյ` Աստղիկին:Այդ օրերէն իսկ Վարդավառը կը տօնախմբուէր մեծ հանդէսներով.Մարդիկ Աստղիկ Աստուածուհիին կը նուիրէին վարդեր ու իրարու վրայ ջուր կը թափէին:Վարդավառը միաժամանակ եղած է ջուրի պաշտամունքի,պտղաբերութեան ու արգասովորութեան ուժերուն նուիրուած տօն:Տօնը նաեւ առիթ եղած էր անցեալին,որ մեր նախահայրերը անձրեւ խնդրելու աղօթք եւ ծէս կատարէին:▼
Քրիստոնէական գետնի վրայ եւս անցեալին Վարդավառը տօնուած է աւելի մեծ տարողութեամբ:Մարդիկ Վարդավառի տօնին իրենց տուները կը զարդարէին կանաչ ոստերով,ծաղկեփունջեր կը նուիրէին իրարու,եկեղեցիին հասկեր կը նուիրէին,որպէս արտերու եւ այգիներու օրհնութիւն:Անասնապահներ իրենց կենդանիները ծաղիկներով կը զարդարէին ու ժողովուրդը խնճոյքներ եւ ջրախաղեր կը կազմակերպէր:▼
Մինչեւ այսօր Հայաստանի մէջ Վարդավառը կը տօնախմբուի մեծ հանդիսութիւններով ու ջրախաղերով,որոնց համար գոյութիւն ունի նաեւ յատուկ Վարդավառի միջազգային փառատօն:▼
▲Նախաքրիստոնէական շրջանին Վարդավառի տօնը կապուած էր հայկական դիցարանի ջուրի,սիրոյ,պտղաբերութեան ու
== Տօնակատարութիւն ==▼
▲Քրիստոնէական գետնի վրայ եւս անցեալին Վարդավառը տօնուած է աւելի մեծ տարողութեամբ: Մարդիկ Վարդավառի տօնին իրենց տուները կը զարդարէին կանաչ ոստերով, ծաղկեփունջեր կը նուիրէին իրարու, եկեղեցիին հասկեր կը նուիրէին,
▲Մինչեւ այսօր Հայաստանի մէջ Վարդավառը կը տօնախմբուի մեծ հանդիսութիւններով ու ջրախաղերով, որոնց համար գոյութիւն ունի նաեւ յատուկ Վարդավառի միջազգային փառատօն:
▲== Տօնակատարութիւն, ժողովրդական սովորութիւններ ==
[[Պատկեր:Ջրախաղ, Վարդավառ, 2012. կտավ,յուղաներկ, 140X181 սմ.jpg|մինի|ձախից|Ջրախաղ, Վարդավառ]]
Անցեալին սովորութիւն էր Վարդավառը տօնել սարերու վրայ, աղբիւրներու ակունքներուն մօտ, այդ առիթով կազմակերպել ուխտագնացութիւններ դէպի սրբավայրերը: Յիշենք այդ առիթով տեղի ունեցող քանի մը աւանդութիւններ:
{| class="wikitable"
|-
!
|-
| 2020 || 19 Յուլիս
Տող 57 ⟶ 68՝
| 2010 || 11 Յուլիս
|}
== Աղբիւրներ ==
Հայ Եկեղեցւոյ Տօներ եւ Անոնց Հետ Կապուած Աւանդութիւններ, Պէյրութ, 2012
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ}}
{{Հին հայկական դիցաբանութիւն}}
|