«Արուսեակ (մոլորակ)» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Տող 2.
{{Արևելահայերեն|Վեներա (մոլորակ)}}
 
'''Վեներա''', կամ '''Արուսեակ''' ({{lang-lat|Venus}}), (այլ հայերէն այլ անուանումներ՝ ''Լուսաբեր, Աստղիկ, Այգաբեր, Այգաստղ, Գիշերավար, Լուսաստղ, Առաւօտեան աստղ, Երեկոյեան աստղ''), [[Արեգակնային համակարգ (Արեւմտահայերէն)|Արեգակնային համակարգ]]ի երկրորդ մոլորակն է։ Պտոյտի պարբերութիւնը 224,7<ref name="nasa_venus">
{{cite web | title = Վեներա. Փաստեր եւ թիւեր | publisher = ՆԱՍԱ | url = http://sse.jpl.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Venus&Display=Facts&System=Metric | accessdate = 2007-04-12 }}
</ref> երկրային օր է։ Մոլորակը իր լատիներէն, անունը ստացած է [[Հռովմէական Դիցաբանութիւն|Հռովմէական դիցաբանութեան]] [[Վեներա (դիցաբանութիւն)|Վեներա]] սիրոյ աստուածուհիէն:
Տող 20.
|pages=E00B24
|bibcode=2008JGRE..11300B24H
}}</ref>, ամբողջութեամբ գոլորշիացած են, երբ ջերմաստիճանը աճած է ջերմոցային ազդեցութեան հետեւանքով<ref name="Jakosky">Բ. Մ. Յակոսկի, "Երկրային խմբի մոլորակների մթնոլորտները", Բիթի, Պետերսոն և Չայկին (խմբ.), ''Արեգակնային համակարգ'' 4-րդ հրատարակություն 1999, Սքայ Փաբլիսհինգ քոմփանի (Բոստոն) և Քեմբրիջի համալսարանի հրատարակչություն (Քեմբրիջ), էջեր՝ 175–200</ref>, իրենց ետեւ երկարելով անապատային տեսարան մը՝ բազմաթիւ ժայռերով։ Տեսութիւններէն մէկը կ'ենթադրէ, որ ջրային գոլորշին մագնիսական թոյլ դաշտի պատճառով այնքան բարձրացած է , որ քշուած է [[Արեգակնային քամի]]ին կողմէ դէպի միջմոլորակային միջավայր<ref name="solarwind">{{cite web
| date = 2007-11-28
| title = Որսացվել է Արևից եկող քամու կողմից
Տող 30.
}}</ref>։
 
Վեներայի մակերեւոյթին [[Մթնոլորտային ճնշում]]ը Վեներայի մակերեւոյթին 92 անգամ մեծ է, քան Երկիրինը։ Մանրամասն մակերեւոյթի հեռահար քարտէսագրումը կատարուած է վերջին 22 տարուան ընթացքին, մասնաւորապէս «Մագելան» ծրագիրի շրջանակներուն մէջ։ Վեներայի մակերեւոյթը կը կրէ վառ արտայայտուած հրաբխային գործունէութեան հետքեր, իսկ մթնոլորտը կը պարունակէ մեծ քանակով ծծումբ։ Որոշ փորձագէտներ կը կարծեն, որ հրաբխային գործունէութիւնը Վեներայի վրայ կը շարունակուի մինչեւ այսօր։ Սակայն այս պնդման բացայայտ ապացոյցներ չկան, քանի որ ոչ մէկ հրաբխային խորխորատներու մէջ չէ նկատուած լավային հոսանքներ։ Զարմանալիօրէն փոքր քանակի հարուածային խառնարանները կը փաստեն մոլորակի մակերեւոյթի երիտասարդ ըլլալուն մասին, անիկա ունի մօտաւորապէս 500 միլիոն տարուան պատմութիւն։ Վեներայի վրայ չէ նկատուած նաեւ յօրինուածական աշխոյժութիւնաշխուժութիւն, թերեւս այդ պատճառով է, որ մոլորակին կեղեւը առանց ջուրի է, որ մակերեւոյթին կպչունութիւն կու տայ եւ շարժունութիւն չ'ունենար։ Նոյնպէս կ'ենթադրուի, որ Վեներան աստիճանաբար կը կորսնցնէ ներքին բարձր ջերմաստիճանը։
 
Վեներան միակն է Արեգակնային համակարգի ութ մոլորակներէն, որ անուանուած է աստուածուհիին անունով։