«Վիքթոր Հիւկօ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 39.
Վիքթոր Հիւկօ եղած է երեք եղբայրներէն կրտսերը (մեծ եղբայրները՝ Աբել (1798-1865) եւ Եւկենի (1800-1837))։ Գրողին հայրը՝ Ժոզէֆ Լէօպոլտ Սիկիսպըր Հիւկօ (1773-1828), [[Նափոլէոն |Նափոլէոն ]]եան բանակի հրամանատար էր, իսկ մայրը՝ [[Սոֆի Թղէպյուշէն]] ([[1772-1821]]), դաշնակահարուհի էր։
Հիւկոյի մանկութիւնը անցած է [[Մարսէյ]]ի, [[Քորսիքա]]յի,[[Իտալիա|Իտալիոյ]]([[1807]])եւ [[Մատրիտ]]ի ([[1811]]) մէջ, ուր ընտանիքը կը տեղափոխուէր հօրը աշխատանքին բերումով եւ կրկին կը վերադառնար Փարիզ։Փարիզ<ref>Հյուգո, հոդված Գրական հանրագիտարանից [7[1929]]-[[1939]] (հեղինակ՝ Ի.Նուսինով)</ref>։ Ճանապարհորդութիւնները խոր տպաւորութիւններ ձգած են գրողին հոգիին մէջ, որոնք կ'արտայայտուին իր ստեղծագործութիւններուն մէջ։
1813 -ին, Հիւկոյի մայրը՝ Սոֆի Թղէպյուշէն, սիրային կապ ունենալով հրամանատար Լակորիին հետ, կ'ամուսնալուծուի եւ զաւկին հետ կը հաստատուի Փարիզ։
Տող 93.
== Հրատարակուած գործեր՝ կեանքին ընթացքին ==
 
*Odes et poésies diverses ([[1822]])
*Nouvelles Odes ([[1824]])
*Odes et Ballades ([[1828]])
*Les Orientales ([[1829]])
*Les Feuilles d'automne ([[1831]])
*Les Chants du crépuscule ([[1835]])
*Les Voix intérieures ([[1837]])
*Les Rayons et les Ombres ([[1840]])
*Les Châtiments ([[1853]])
*Les Contemplations ([[1856]])
*La Légende des siècles (առաջին մաս[[1859]])
 
[[Պատկեր:Victor Hugo-Hunchback.jpg|մինի|ձախից|Քուազիմօտօ]]
"Quasimodo*LesQuasimodo" Les Chansons des rues et des bois ([[1865]])
*L'Année terrible (1872)
*L'Art d'être grand-père (1877)
*La Légende des siècles (Երկրորդ մաս1877)
*Le Pape (1878)
*La Pitié suprême (1879)
*Religions et religion (1880)
*L'Âne (1880)
*Les Quatre Vents de l'esprit (1881)
*La Légende des Siècles (Վերջին մաս, 1883)
== Յետ մահու ժողովածուներ ==
*La Fin de Satan (1886)
*Dieu (1891, 1941)
=== Ձեռագիրներէ հանուած յետմահու ժողովածուներ ===
[[Պատկեր:Victor Hugo - Auguste Rodin 1890.jpg|մինի|Վիքթոր Հիւկօ (Օկիւսթ Ռոթեն)]]
*Les Années funestes ([[1898]])
*Dernière Gerbe ([[1902]], [[1941]])
*Océan, Tas de pierres ([[1942]])
*Le Verso de la page ([[1960]])
*Œuvres d'enfance et de jeunesse, [[1814]]-20 ([[1964]])
== Վէպեր ==
 
*Կան Իսլանտացի (Han d’Islande, 1823).
*Պիւկ-Ժարկալ (Bug-Jargal, 1826)
*Մահապատիժի դատապարտեալին վերջին օրը (Le Dernier jour d’un condamné, 1829).
*Փարիզի Աստուածամօր տաճարը (Notre-Dame de Paris, 1831, հայերէնի թարգմանուած է<ref>Փարիզի աստվածամոր տաճարը / Վ. Հյուգո ; Ֆրանս. թարգմ.՝ Վ. Միքայելյան; Խմբ.՝ Ս. Պայազատ. - Երևան : Հայպետհրատ, [8[1953]]. - 544 էջ։</ref> )).
*Քլոտ Կէօ (Claude Gueux, 1834).
9*Թշուառները (Les Misérables, 1862.Jump upհայերէնի թարգմանուած է<ref>Թշվառներ : Վեպ / Վ. Հյուգո; Թարգմ. ֆրանս.՝ Վ. Միքայելյան. - Երևան : Սովետական գրող, 1987. - Մաս 1-5 (3 գիրք) ; 22 սմ. - Մաս 1 (1987, 318 էջ) : Խմբ.՝ Գ.Գ. Հովսեփյան Ֆանտին - Մաս 2, 3 (1987, 534 էջ) : Խմբ.՝ Ա.Ս. Հովսեփյան, Ե.Ս. Զարեհյան Կոզետ ; Մարիուս - Մաս 4, 5 (1987, 668 էջ) : Խմբ.՝ Է.Ռ. Մասումյան, Գ.Գ. Խաչատրյան Պլյումե փողոցի հովվերգությունը և Սեն-Դընի փողոցի դյուցազներգությունը ;Ժան Վալժան Միքայելյան, Վահե Միքայելի, 1900-1967 թարգմ. Հովսեփյան, Գ.Գ. խմբ. Հովսեփյան, Ա.Ս. խմբ. Զարեհյան, Ե.Ս. խմբ. Մասումյան, Է.Ռ. խմբ. Խաչատրյան, Գ.Գ. խմբ.</ref>։).
Թշուառները (Les Misérables, 1862. հայերէնի թարգմանուած է [9]։ ).
*Ծովու մշակները (Les Travailleurs de la Mer, 1866).
*Մարդը որ կը խնդայ (L’Homme qui rit, 1869).
*Իննսուներեքը (Quatrevingt-treize, 1874,հայերէնի թարգմանուած է<ref>Իննսուներեքը : Վեպ : Դպրոցական միջին և բարձր տարիքի համար / Վ. Հյուգո; Թարգմ.՝ Հ. Հարությունյան; Առաջաբ.՝ Ն. Սլավյատինսկի; Խմբ.՝ Մ. Բերբերյան. - Երևան : Սովետական գրող, [10[1984]]. - 327 էջ։</ref>).
== Թատերգութիւններ ==
[[Պատկեր:CharlesHugo.jpg|մինի|աջից|Վիքթոր Հիւկօ, 1853]]
 
*Էմի Ռոպսարթ (Amy Robsart, 1828, опубликована 1889).
*Հերնանի (Hernani, 1830).
*Միարիոն Տելորմ (Marion Delorme, 1831).
*Արքան կը զուարճանայ (Le Roi s’amuse, 1832.հայերէնի թարգմանուած է [11]).
*Լուքրեսիա Պորճիա(Lucrèce Borgia, 1833,հայերէնի թարգմանուած է [12]).
*Մարիա Թյուտէօր (Marie Tudor, 1833).
*Անճելօ, Փատուայի բռնակալը (Angelo, tyran de Padoue, 1835).
*Ռուի Պլաս(Ruy Blas, 1838).
*Պիւրկրավները (Les Burgraves, 1843).
*Թորքուէմատա (Torquemada, 1882).
*Ազատ թատրոն. մանր թատերգութիւններ եւ պատառիկներ (Théâtre en liberté, 1886).
== Բեմադրուած օփերաներ ==
*Lucrezia Borgia, 1833
*Il Giuramento, 1837
*Ernani de Verdi, 1844
*Rigoletto de Verdi, 1851
*Marion Delorme d'Amilcare Ponchielli, 1885
*Torquemada de Nino Rota, 1943
== Երաժշտական կատակերգութիւններ ==
*Թշուառները (Les Misérables), 1980
*Փարիզի Աստուածամօր տաճարը (Notre-Dame de Paris), 1999
== Երգեր ==
*Georges Brassens ։ Gastibelza, La Légende de la Nonne
*Julos Beaucarne ։ Je ne songeais pas à Rose
*Colette Magny ։ Les Tuileries, Chanson en canot
*Malicorne ։ La fiancée du timbalier
*Pierre Bensusan ։ « Demain, dès l’aube, à l’heure où blanchit la campagne »
*Gérard Berliner ։ composition théâtrale Mon Alter Hugo208, qui donnera aussi lieu à l'album Gérard Berliner chante Victor Hugo
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ}}
1.↑ Jump up to: 1,0 1,1 http://www.senat.fr/senateur-3eme-republique/hugo_victor1354r3.html
2.↑ Jump up to: 2,0 2,1 Record #118554654 // Gemeinsame Normdatei Ստուգված է օգոստոսի 13-ին 2015:
3.↑ Jump up to: 3,0 3,1 3,2 data.bnf.fr Ստուգված է հոկտեմբերի 10-ին 2015:
4.Jump up ↑ Record #118554654 // Gemeinsame Normdatei Ստուգված է դեկտեմբերի 10-ին 2014:
5.Jump up ↑ Record #118554654 // Gemeinsame Normdatei Ստուգված է դեկտեմբերի 30-ին 2014:
6.Jump up ↑ Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Ավանդական և պատմական անձնանունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 59. ISBN 99941-56-03-9.
7.Jump up ↑ Հյուգո, հոդված Գրական հանրագիտարանից 1929-1939 (հեղինակ՝ Ի.Նուսինով)
8.Jump up ↑ Փարիզի աստվածամոր տաճարը / Վ. Հյուգո ; Ֆրանս. թարգմ.՝ Վ. Միքայելյան; Խմբ.՝ Ս. Պայազատ. - Երևան : Հայպետհրատ, 1953. - 544 էջ։
9.Jump up ↑ Թշվառներ : Վեպ / Վ. Հյուգո; Թարգմ. ֆրանս.՝ Վ. Միքայելյան. - Երևան : Սովետական գրող, 1987. - Մաս 1-5 (3 գիրք) ; 22 սմ. - Մաս 1 (1987, 318 էջ) : Խմբ.՝ Գ.Գ. Հովսեփյան Ֆանտին - Մաս 2, 3 (1987, 534 էջ) : Խմբ.՝ Ա.Ս. Հովսեփյան, Ե.Ս. Զարեհյան Կոզետ ; Մարիուս - Մաս 4, 5 (1987, 668 էջ) : Խմբ.՝ Է.Ռ. Մասումյան, Գ.Գ. Խաչատրյան Պլյումե փողոցի հովվերգությունը և Սեն-Դընի փողոցի դյուցազներգությունը ;Ժան Վալժան Միքայելյան, Վահե Միքայելի, 1900-1967 թարգմ. Հովսեփյան, Գ.Գ. խմբ. Հովսեփյան, Ա.Ս. խմբ. Զարեհյան, Ե.Ս. խմբ. Մասումյան, Է.Ռ. խմբ. Խաչատրյան, Գ.Գ. խմբ.
10.Jump up ↑ Իննսուներեքը : Վեպ : Դպրոցական միջին և բարձր տարիքի համար / Վ. Հյուգո; Թարգմ.՝ Հ. Հարությունյան; Առաջաբ.՝ Ն. Սլավյատինսկի; Խմբ.՝ Մ. Բերբերյան. - Երևան : Սովետական գրող, 1984. - 327 էջ։
11.Jump up ↑ Արքան զվարճանում է = Le Roi s'amuse / Վիկտոր Հյուգո ; Ֆր. թարգմ., ներածակ. հոդվածը և ծանոթ. գրեց՝ Հենրիկ Բախչինյան. - Երևան : Սարգիս Խաչենց, 1998. - 227 էջ։
12.Jump up ↑ Լուկրեցիա Բորջա / Վ. Հյուգո; Ֆրանս. թարգմ.՝ Վ. Քերեստեջյան; Խմբ.՝ Գ. Վիրապյան. - Երևան : Հայաստան, 1967. - 159 էջ։
 
== Աղբիւրներ ==
*Գրական հանրագիտարան 1929-1939 (հեղինակ՝ Ի.Նուսինով)
[[Կատեգորիա:Ֆրանսացի արձակագիրներ]]
[[Կատեգորիա:Ֆրանսացի բանաստեղծներ]]
[[Կատեգորիա:Ֆրանսացի թատերագիրներ]]
[[Կատեգորիա:Պեզանսոն ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:Փարիզ մահացածներ]]