«Եղիա Տնտեսեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ մանր-մունր, փոխարինվեց: : → ։ (11), → (2)
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ}}
[[File:Yeghia Tntesyan.JPG|thumb|Եղիա Տնտեսեան]]
'''Եղիա Տնտեսեան''' ([[1834]] [[1881]] թթ․), հայ տպագրիչ։
 
Ծնած է [[ՊոլիսիՊոլիս]], (Օրթագիւղ թաղին մէջ։մէջ)։ Զաւակն էր՝ դպիր եւ թարգմանչաց վարժարանի տնտես, Մկրտիչի ուրկէ մնացած է նոյն մականունը։ Իր նախնական ուսումը ստացած է նոյն թաղին ազգային վարժարանին մէջ, ուր այդ թուականին կը դասախօսէր Գրիգոր վարժապետ (յետոյ Օրթագիւղի Տէր Պօղոսը), ուրկէ կ'ուսանի նաեւ հայկական երաժշտութեան սկզբունքները։
 
[[1848]]–ին, հազիւ 14 ամեայ պատանի մը, աւարտած նոյն ատենի դպրոցական շրջանը, կը մտնայ Օրթագիւղի Արապեան տպարանը, իբր աշակերտ, ուր 4 տարի անընդհատ կը նուիրէ ինքզինքը հմտանալու համար տպագրական արուեստին նախնական գաղտնիքներուն։
Տող 13.
Ազգային Սահմանադրութիւնը բովանդակ ազգին մէջ երկու հակահոսանքներ յառաջ բերած էր, խաւարեալներ ու լուսաւորեալներ։
 
Երիտասարդ ուժեր բնական բերումով պատկանելով այս վերջին հոսանքին կազմած էին անձնուէր ընկերութիւնը նպատակ ընտրելով իրենց ուսումն ու կրթութիւնը տարածել, ուսուցիչներ ղրկել գաւառները, լուսաւորել գաւառի մութ անկիւնները եւ այդ միջոցաւ տանիլ յաղթանակը ընդդէմ խաւարեալ հոսանքին։ Սոյն ընկերութիւնը բացի վերոգրեալ յայտնի նպատակէն ունէր նաեւ գաղտնի հեռաւոր նպատակներ, այնպէս որ իրաւամբ այսօր կարելի ենք համարել զայն իբր Հայոց առաջին դաւադրական ու յեղափոխական ընկերութիւնը։ Այս ընկերութեան գործունեայ անդամներն էին Ալիքսան Խօրասանճեան (ատենապետ), [[Գէորգ Զարդարեան]], Եղիա Տնտեսեան, [[Յ. Գօլանճեան]] եւ այլն։
 
Եղիա Տնտեսեան ընկերութեան ազնիւ նպատակներովը խանդավառուած յանձնառու կ'ըլլայ, իբր ուսուցիչ մեկնելու ընկերութեան կողմէ դէպի Հաճըն [[1862]] Յուլիսին։[[Յուլիս]]ին։
 
Ռուս եւ թուրք պատերազմէն վերջ խստացած էր գրաքննութիւնը, որ սկսաւ խեթիւ նայիլ գլխաւորաբար մեր ազգային երգերուն եւ անոնց հաւաքածոներուն, ատոնց հրատարակիչներէն՝ Յ. Գավաֆեան եւ Ե. Տնտեսեան կը հետապնդուին, առաջինը կը փախչի Աթէնք, իսկ Եղիա ձերբակալուելով՝ եղեռնագործէ մը աւելի ծանր ամբաստանութեան տակ կը բանտարկուի [[1881]]-ի սկիզբները։ Իր անյոյս զնդանին մահասփիւռ ու նողկալի մթնոլորտին մէջ հազիւ երեք ամիս կրնայ ողջ մնալ եւ [[23 Ապրիլ]]ին կը կնքէ իր արդիւնաւէտ կեանքը։մահկանացուն։
 
== Արտաքին յղումներ ==
Տող 26.
[[Կատեգորիա:1834 ծնունդներ (արեւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:1881 մահեր (արեւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Պոլիս ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:29 Մարտի ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:23 Ապրիլի մահեր]]