«Փէր Լաշէզ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ|Q311}}
{{Արևելահայերեն|Պեր Լաշեզ}}
[[Պատկեր:Père-Lachaise - entrée principale 01.jpg|մինի|300px|'''Փէր Լաշէզ գերեզմանատանգերեզմանատունին մուտքը''']]
 
 
'''Փէր Լաշէզ Գերեզմանատուն''' ([[Ֆրանսերէն]]՝ Cimetière du Père-Lachaise. պաշտօնական անունը՝ cimetière de l'Est, «Արեւելքի գերեզմանատուն»)
Տող 12 ⟶ 13՝
Երբ Փարիզին գերեզմանատունը լցուեցաւ, քանի մը նօր, մէծ գերեզմանատուներ բացուեցան արուարձանները՝ [[:en:Montmartre Cemetery|Մոնմարթր]]՝ հիւսիսը, Փեր Լաշէզ՝ արեւելքը եւ [[:en:Montparnasse Cemetery|Մոնբառնաս]]՝ հարաւը:<ref>{{cite web|title=Passy Cemetery|url=http://www.fodors.com/world/europe/france/paris/things-to-do/sights/reviews/passy-cemetery-486478|website=www.fodors.com|publisher=Fodors|accessdate=17 June 2015}}</ref><br />
Փեր Լաշէզ գերեզմանատունը բացուեցաւ 21 մայիս 1804 թուականին: Առաջին անձը, որ թաղուեցաւ հոն, հինգ տարեկան գզիրին մը աղջիկը եղած էր, որուն անունն էր՝ Adélaïde Paillard de Villeneuve: Անոր գերեզմանը չէ պահպանուած, քանի որ տարածքը ժամանակաւորապէս տրամադրած էր: Գերեզմանատունի բացումէն երեք օր առաջ Սենատին կողմէ կայսր հռչակուած Նաբոլէօն հայտարարեցաւ, որ «Ամեն քաղաքացի իրաւունք ունե թաղուիլ, անկախ անոր ռասայէն եւ կրօնքէն»:<ref>{{cite web|url=http://www.parissweethome.com/parisrentals/art_uk.php?id=97 |title=The Cemetery of The Père-Lachaise |publisher=Parissweethome.com |date=}}</ref><br />
Գերեզմանատունին մէջ կը գտնուե նաեւ [[:en:Communards' Wall|«Քոմունարներու պատը»]] (Mur des Fédérés): Ասիկա տեղ մըն է, ուր «Արիւնոտ շաբաթին» (Semaine Sanglante) վերջին օրը՝ 1871 թուականի 28 մայիս գնդակահարուեցան 147 քոմունարները: Սա վայրը մեր օրերը Ֆրանսային ձախերու աւանդական այցելութեան տեղն է:
== Պեր Լաշէզը թաղած նշանաւոր մարդերըմարդիկը ==
[[Պատկեր:Perelachaise-Rossini-p1000343.jpg|մինի|աջից|140px|<small>Ռոսսինիի գերեզմանը:</small>]]
[[Պատկեր:Two birds on a cross - Pere Lachaise.jpg|մինի|աջից|140px|<small>Խաչերուն վրան թառած սեւ ագռաւներու զոյգ մը:</small>]]
Տող 19 ⟶ 20՝
<gallery mode="packed" align="right" height="200px">
</gallery>
*[[Մոլիէր]] (Molière 1622-1673)` <small>ֆրանսացի թատերագիր եւ դերասան</small>
*[[Ժան տը Լա Ֆոնթեն]] (Jean de La Fontaine 1621-1695)՝ <small>ֆրանսացի առակագիր</small>
*[[Օսքար Ուայլտ]]՝ (Oscar Wilde 1854-1900)` <small>իրլանտական ծագումով պրիթանացի գրող</small>
*[[Հօնորէ տը Պալզաք]]՝ (Honoré de Balzac 1799-1850)՝ <small>ֆրանսացի գրող</small>
*[[Ժօրժ Պիզէ]] (Georges Bizet 1838-1875)՝ <small>ֆրանսացի երաժիշտ</small>
*[[Ֆրետերիք Շոփեն]] (Frederyk Chopin 1810-1879)՝ <small>լեհ դաշնակահար</small>
*[[Ճիմ Մորիսոն]]՝ (Jim Morrison 1943-1971) <small>ամերիկացի ռօք-երաժիշտ</small>
*[[Իվ Մոնդան]] (Ives Mondand 1921-1991)՝ <small>ֆրանսացի դերասան եւ երգիչ</small>
*[[Մարիա Քալլաս]] (Maria Cllas Μαρία Κάλλας 1923-1977)` <small>ամերիկացի օբերայի երգչուհի</small>
*[[Ամեթէօ Մոտիլիանի]] (1884-1920)՝ <small>իտալացի նկարիչ եւ քանդակագործ</small>
*[[Էտիթ Փիաֆ]] (dith Piaf 1915-1963)` <small>ֆրանսացի երգահան</small>
*[[Մարսէլ Փրուսթ]] (Marcel Proust 1871-1922)` <small>ֆրանսացի վիպասան</small>
*[[Օկիւսթ Պլանքի]] (Louis Auguste Blanqui [[1805]]—[[1881]])՝ <small>ֆրանսացի քաղաքական գործիչ</small>
*[[Էտուար Տալատիե]] ([[1884]]—[[1970]])՝ <small>Ֆրանսայինքաղաքական վարչապետգործիչ</small>
*[[Նէսդոր Մախնօ]] ([[1888]]—[[1934]])՝ <small>ուքրաինացի հեղափոխական</small>
*[[Ժորժ Հօսման]] (Georges Eugène Haussmann [[1809]]—[[1891]])՝ <small>քաղաքաշինարար, Փարիզին հատակագիծին հեղինակը</small>
*[[Ֆրեդերիք Բասսի]]՝ <small>Նօպելին մրցանակը առաջին ստացողըգիտնական</small>
*[[Ֆէլիքս Ֆոր]] ([[1841]]—[[1899]])՝ <small>Ֆրանսայինքաղաքական 7<sup>-րդ</sup> նախագահըգործիչ</small>
*[[Իւգ Մարէ, հերցոգ տը Պասսանօ]] (1763—1839)՝ <small>Ֆրանսայինքաղաքական վարչապետը 1834-ինգործիչ</small>
*Ահմէթ Քաեայ (Ahmet Kaya 1957-2000)՝ <small>թուրք-քիւրտական ծագումով երգիչ</small>
*Սամուէլ Հանէման (Samuel Hahnemann, 1755-1843)` <small>գերմանացի բժշկագէտ</small>
*Ճոաքինօ Ռոսսինի (Gioachino Rossini 1792-1868)` <small>իտալացի երգահան 39 օբերաներու հեղինակ</small>
*Էդդորէ Պուկադդի (Ettore Bugatti 1881-1947)՝ իտալացի <small>արդիւնաբերող</small>
*Սարայ Պերնհար (Sara Bernhardt 1844-1923)՝ ֆրանսացի <small>դերասանուհի</small>
*Այսըտորայ Տունքան (Isadora Duncan 1877-1927)՝ ամերիկացի <small>պարուհի</small>
*Աննի Ժիրարդօ (Annie Girardot 1931-2011)՝ ֆրանսիացի <small>դերասանուհի</small>
*Մարի Թրենդինիան (Marie Trintignant 1962-2003)` ֆրանսացի <small>դերասանուհի</small>
*էւժեն Տելաքրուայ (Eugène Delacroix 1798-1863)` ֆրանսացի <small>նկարիչ</small>
*Ճօրճէ Էնեսքու (George Enescu 1881-1955) ռումինացի <small>երգահան, ջութակահար</small>
*Կասբար Մօնժ (Gaspard Monge 1746-1818)՝ ֆրանսացի <small>մաթեմադիկոս</small>
*Ժան-Ֆրանսուայ Շամբօլիոն (Jena-François Champollion 1790-1832) <small>արեւելագէտ</small>
==== Հոն թաղուած երեւելի հայերը ====
Փեր Լաշէզը թաղուած էր [[Անդրանիկ Օզանեան]], որ մահացաւ 1927 թուականին օգոստոս 30/31-ին, [[ԱՄՆ]] եւ սեպտեմբերը թաղուեցաւ [[Ֆրեզնո (Կալիֆորնիա)|Ֆրեզնո]]յի «Արարատ» գերեզմանատունը։ [[1928]] թուականին յունուարը անոր աճիւնը փոխադրուեցաւ [[Փարիզ]] եւ վերաթաղուեցաւ Փեր Լաշէզ գերեզմանոցին մէջ, իսկ տարիներ անց (2000) ան տեղափոխուեցաւ Հայրենիք՝ [[Երեւան]]ի [[Եռաբլուր]] պանթիոն։
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Փէր_Լաշէզ» էջէն