'''Փորթուկալ'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=53}}</ref> ({{Լեզու pt|República Portuguesa}}), պետութիւնպետութիւն՝ Հարաւային [[Եւրոպա]]յին մէջ։ Փորթուկալը Եւրոպայի ամենէամէնէն արեւմտեան երկիրն է։ Արեւմուտքէն եւ հարաւէն սահմանակից է [[Ատլանտեան Ովկիանոս|Ատլանտեան ովկիանոս]]ին, հիւսիսէն եւ արեւելքէնարեւելքէն՝ [[Սպանիա|Սպանիոյ]]։ Մայրաքաղաքը [[Լիզպոն]]ն է։
[[Պատկեր:Torre de Belem 1.JPG|մինի|275px|Պելեմի աշտարակը]]
== Պատմութիւն ==
=== Հնագոյն Շրջան ===
Փորթուկալի տարածքը բնակեցուած էր հին քարի դարերէն։ ՊրոնզիՊրոնզէ դարուն Փորթուկալի հիւսիսային շրջանին մէջ զարգացած է մետաղամշակութիւնը։ Ք․Ա․ 1-ին հազարամեակի 2-րդԲ. կիսուն, Փորթուկալի տարածքին բնակութիւն հաստատած են [[Կելտեր (արեւմտահայերէն)|կելտեր]]ը, Ք․Ա․ 4Դ.-3-րդ Գ. դարերուն՝ լուզիդաններըլուզիտանները, որոնց հիմնական զբաղումը անասնապահութիւնն էր։ Ք․Ա․ 2-րդ դարերու սկիզբը անոնք պայքար կը մղեն երկիր ներխուժած հռոմէացիներուն դէմ եւ միայն Ք․Ա․ 1Ա.-ին դարու վերջնվերջը երբ ՀռոմինՀռոմ յաջողած է կոտրել լուզիդաններուլուզիտաններու դիմադրութիւնը եւ անոնց տարածքը դարձնել Լուզիդանիա՝Լուզիտանիա՝ Հռոմի գաւառ։ Հռոմէացիները տիրած են մինչեւ Ք․Ե․ 5-րդԵ. դարու սկիզբը։
=== Արաբա-Սպանական Տիրապետութիւն ===
[[713]]-[[718]]-ին Փորթուկալը նուաճած են [[Արաբներ (արեւմտահայերէն)|արաբներ]]ն ու [[Բերբերներ (արեւմտահայերէն)|բերբերներպերպերներ]]ը եւ [[756]]-էն ետք այնանիկա դարձած է Գորտովայի էմիրութեան ([[929]]-էն խալիֆայութեան) մէկ մասը։ [[Ռեգոնգիսդա|Ռեգոնգիստա]]յի ընթացքին 11Ժա.-12-րդ Ժբ. դարերու սկիզբին Փորթուկալի ազատագրուած հողերը մտած են Սպանական ԼէոնԼեւոնի թագաւորութեան կազմիկազմին մէջ։ ԼէոնիԼեւոնի արեւմտեան սահմաններնսահմանները ամրացնելու նպատակով թագաւոր Ալֆոնզ VIԴ. ստեղծած է յատուկ կոմսութիւն եւ շնորհած իր փեսայ Հենրի Պուրկունտացիին, ովզոր անուանուած է Փորթուկալական կոմս։
