«Քանատա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

[[Պատկեր:Flag of Canada.svg|260px|մինի|աջէն|ԳանատայիՔանատայի դրոշ]]

[[Պատկեր:Canada (orthographic projection).svg|260px|մինի|աջէն|ԳանատայիՔանատայի քարտէզ]]

'''ԳանատանՔանատան''' ([[անգլերեն|անգլերէն]]՝ Canada ˈkænədə), [[ֆրանսերեն|ֆրանսերէն]]՝ Canada kanaˈda), պետութիւն է [[Հյուսիսային Ամերիկա|Հիւսիսային Ամերիկա]]յի մէջ, իսկ տարածքի մեծութեամբ կը հանդիսանայ՝ աշխարհի 2-րդ պետութիւն։

ԳանատանՔանատան խորհրդարանական համակարգով սահմանադրական միապետութիւն է, կը հանդիսանայ երկլեզուանի եւ բազմամշակութային երկիր, որտեղ [[անգլերեն|անգլերէն]] եւ [[ֆրանսերեն|ֆրանսերէն]] լեզուները դաշնային մակարդակով ճանչցուած են, որպէս՝ պետական լեզուներ։

Կ՛ողողուի Ատլանտեան, [[Խաղաղ օվկիանոս|Խաղաղ]] եւ [[Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս|Հիւսիսային Սառուցեալ]] [[օվկիանոս|ովկիանոս]]ներով, կը սահմանակցի [[ԱՄՆ]]ու հետ հարաւէն եւ հիւսիս-արեւմուտքէն, [[Դանիա]]յի (Կրենլանտիա) հետ հիւսիս-արեւելքէն եւ [[Ֆրանսա]]յի (Սեն Պիեռ և Միքելոն) հետ արեւելքէն։ Գանատայի՝Քանատայի՝ [[ԱՄՆ]]ու հետ սահմանը կը համարուի աշխարհի ամենաերկար ընդհանուր սահմանը։

ԳանատայիՔանատայի հեռաւորութիւնը [[Հյուսիսային բևեռ|հիւսիսային բեւեռ]]էն ընդամէնը 1000 քմ է, իսկ հիւսիսային մագնիսական բեւեռը կը գտնուի ուղղակի ԳանատայինՔանատային մէջ։ ԳանատանՔանատան Մեծ Ութնիակի անդամ երկիր է։ ԳանատանՔանատան բաժնուած է 10 նահանգի եւ 3 դաշնային տարածքի։

ԳանատանՔանատան արդիւնաբերական զարգացած երկիր է, ունի բազմաճիւղ տնտեսութիւն, որ հիմնուած է հարուստ բնական աղբիւներու եւ առեւտրի վրայ (մասնաւորապէս՝ [[ԱՄՆ]]-ու հետ համատեղ ԳանատանՔանատան կը համագործակցի դեռեւս գաղութներու գոյութեան եւ Համադաշնութեան հիմնման ժամանակաշրջանէն)։ ԳանատայիՔանատայի մայրաքաղաքն է [[Օտտավա|Օթաուա]]ն, Օնթարիօ նահանգին մէջ։ Հիմնուած ըլլալով [[1534]] թուականի ֆրանսացի հետախոյզ Ժագ Քարդիէի կողմէն՝ ԳանատանՔանատան իր սկիզբն առած է ֆրանսական գաղութէն, զոր կը գտնուի ժամանակակից Քէպեք քաղաքի տեղը, որ սկզբնապէս բնակուած եղած է տեղացի ժողովուրդներով։

Անգլիական գաղութատիրութեան ժամանակաշրջանէն յետոյ պրիդանական երեք գաղութներու միութենէն (որոնք մինչ այդ Նոր Ֆրանսայի տարածքներէն կը համարուէին) ծնաւ գանատականՔանատական համադաշնակցութիւնը։ ԳանատանՔանատան Միացիալ Թագաւորութիւնէն անկախութիւն ստացաւ խաղաղ գործընթացի արդիւնքէն [[1867]] թուականէն [[1982]] թուական։