|
}}
'''Ֆրանզ Քաֆքա''', ([[3 Յուլիս]], [[1883]], [[Չեխական հանրապետութիւն]] - [[3 Յունիս]], [[1924]], [[Աւսրիա]]):։ Ան [[Փրակա]] ծնած [[Գերմանացիներ|Գերմանախօս]] [[հեղինակ]], կարճ պատմութիւններ գրող եւ ապահովագրական պաշտօնավար մըն էր:էր։ Քաֆքան կը նկատուի [[20-րդ դար]]ու [[Անգլերէն]] [[Գրականութիւն|Գրականութեան]] մեծագոյն դէմքերէն մէկը:մէկը։ Անոր գործերը, որ կը պարունակեն [[իրապաշտութիւն|իրապաշտութեան]] եւ [[երեւակայութիւն|երեւակայական]] ոճեր<ref>{{cite journal|author=Spindler, William|url=http://fmls.oxfordjournals.org/content/XXIX/1/75.full.pdf|title=Magical Realism: A Typology|year=1993|doi=10.1093/fmls/XXIX.1.75|journal=Forum for Modern Language Studies|volume=XXIX|issue=1|pages=90–93}} {{subscription needed}}</ref>, կը կերպարեն անջատումի նախագուսաններ եւ կը վերլուծեն օտարացումի, գոյացական վիշտի, յանցանքի եւ անհեթեթութեան նիւթեր<ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/biography/Franz-Kafka|title=Franz Kafka|author=|date=|work=Encyclopædia Britannica|accessdate=16 November 2015}}</ref>:։ Ֆրանզ Քաֆքային լաւագոյն գործերէն են՝ ''The Metamorphosis'', ''The Trial'' եւ ''The Castle''{{sfn|Steinhauer|1983|pp = 390–408}}:։
Ֆրանզ Քաֆքան ծնած է միջին դասակարգի գերմանախօս եւ [[Հրեաներ|Հրեայ]] ընտանիքի մը մէջ, [[Փրակա]], որ մայրաքաղաքնէր [[Պոհեմիայի թագաւորութիւն|Պոհեմիայի թագաւորութեան]] (ներկայիս՝ [[Չեխական հանրապետութիւն]]):։ Ան մարզուած է որպէս [[Փաստաբան (արեւմտահայերէն)|փաստաբան]], եւ իր պաշտօնական ուսումը աւարտելէ եւ ամբողջացնելէ ետք, ան կը սկսի աշխատիլ որպէս ապահովագրական պաշտօնավար եւ կը գրէ միայն իր ազատ պահերուն:պահերուն։ Իր կեանքին ընթացքն, Քաֆքան գրած է հարիւրաւոր նամակներ իր ընտանիքին եւ ընտանիքի ընկերներուն, մանաւանդ հօրը՝ որուն հետ ունէր պաշտօնական յարաբերութիւն:յարաբերութիւն։ Ֆրանզ ունեցած է քանի մը յարաբերութիւններ տարբեր կիներու հետ, սակայն երբէք չէ ամուսնացած:ամուսնացած։ Ան կը մահանայ [[1925]] թուականին, 40 տարեկանին, հիւծախտ հիւանդութենէ: հիւանդութենէ։
Քանի մը Ֆրանզ Քաֆքային գործերը հրատարակուած էին իր կեանքին ընթացքին, օրինակ՝ ''Contemplation'', ''A Country Doctor'' եւ անձնական պատմութիւններ՝ ''Die Verwandlung'':։ Անոնք կը հրատարակուէին գրականութեան թերթիկներու մէջ, սակայն կը ստանային շատ քիչ ուշադրութիւն:ուշադրութիւն։ Քաֆքային անամբողջացած գործերը, օրինակ անոր վէպերը՝ ''Der Process'', ''Das Schloss'' եւ ''Amerika'' հրամանուած էին Քաֆքային կողմէ, որ քանդուին:քանդուին։ Սակայն անոր բարեկամը՝ [[Մաքս Պրոտ]]ը անոնք կը հրատարակէ Ֆրանզին մահէն ետք:ետք։ Ֆրանզ Քաֆքային գործերը ներշնչած են 20-րդ դարուայ [[գրող]]ները, հեղինակները, [[գրագէտ]]ները, քննադատերը եւ [[փիլիսոփա]]ները:ները։
== Կեանքը ==
=== Ընտանիքը ===
[[File:Kafka's parents c1913.jpg|thumb|Հերմանն եւ Ճուլի Քաֆքա:]]
Քաֆքան ծնած է [[Փրակա]]յի մէջ:մէջ։ Անոր ընտանիքը [[Հրեաներ|հրեայ]]էր եւ կը պատկանէր միջին դասակարգի:դասակարգի։ Անոր հայրը՝ Հերմանն Քաֆքա ([[1854]]-[[1931]]) 4-րդ զաւակն էր Ճաքոպ Քաֆքային{{sfn|Gilman|2005|pp = 20–21}}{{sfn|Northey|1997|pp = 8–10}}{{sfn|Kohoutikriz|2011}}:։
Հերմանն Քաֆքան կ'աշխատէր որպէս վաճառական եւ ունէր 15 գործառուներ{{sfn|Brod|1960|pp = 3–5}}:։ Անոր մայրը՝ Ճուլի Ֆաքֆքա ([[1856]]–[[1934]]) զաւակն էր Ճաքոպ Լուիին, եւ աւելի ուսեալ էր քան իր ամուսինը{{sfn|Gilman|2005|pp = 20–21}}: ։
[[File:Czech-2013-Prague-Plaque (birthplace of Franz Kafka).jpg|thumb|left|Նկարատախտակ մը որ կը ներկայացնէ Ֆրանզ Քաֆքային ծննդավայրը [[Փրակա]]յի մէջ: Ուրուագծուած [[Քարել Հլատիք]]ի եւ [[Ճան Քափլիք]]ի կողմէ, [[1966]]:]]
Քաֆքա ընտանիքը գերմանախօսէր եւ կը քաջալերէին իրենց զաւակները որ խօսին [[Գերմաներէն]]{{sfn|Gray|2005|pp = 147–148}}:։ Հերմանն եւ Ճուլին ունէին 6 զաւակնէր, Ֆրանզը ըլլալով ամէնէն մեծը{{sfn|Hamalian|1974|p = 3}}:։ Ֆրանզին երկու եղբայրները՝ Ճորճը եւ Հէյնռիչը մահացած են երբ Ֆրանզ 7 տարեկան էր, իսկ անոր 3 քոյրերը՝ Կապրիէլլա ([[1889]]–[[1944]]), Վալերի ([[1890]]–[[1942]]) եւ Օթիլլի ([[1892]]–[[1943]]) մահացած են [[Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմ (արեւմտահայերէն)|երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ին ընթացքին ըլլալով Հրեաներ:Հրեաներ։ Օթիլլին Ֆրանզին նախասիրած քոյրն էր<ref>{{Cite book|title=The Metamorphosis|last=Kafka|first=Franz|publisher=Simon and Schuster Paperbacks|year=2009|isbn=978-1-4165-9968-5|location=1230 Avenue of Americas|pages=ix}}</ref>:։
Հերմանն Քաֆքան կենսագիրներու կողմէ նկարագրուած է որպէս անձնասէր վաճառական, իսկ Ֆրանզ Քաֆքային գրութիւններուն մէջ նկարագրուած է որպէս «իսկական Քաֆքա իր ուժով, առողջութեամբ, պերճախօսութեամբ, անձնական գոհունակութեամբ, տիրապետութեամբ եւ գիտակցութեամբ մարդոց հանդէպ:»{{sfn|Kafka-Franz, Father|2012}}:։ Աշխատանքի օրերուն ընթացքին, Ֆրանզին երկու ծնողները բացակայ կ'ըլլային տունէն եւ այս պատճառով իր մանկութեան ժամանակ Քֆքա գրեթէ միշտ մինակ էր{{sfn|Brod|1960|p = 9}}:։ Քաֆքային յարաբերութիւնը իր հօր հետ ունէր իր հարցերը, եւ ասոր փաստը կը գտնուի Ֆրանզին նամակներուն մէջ ուղարկուած իր հօրը որ կը պարունակէ աւելի քան 100 էջեր:էջեր։ Նամակներուն մէջ ան կը գանգատի իր հօր մենատիրական նկարագրէն{{sfn|Brod|1960|pp = 15–16}}:։ Ֆրանզին մայրը, հակառակ իր հօրը, լուռ եւ վերապահ էր{{sfn|Brod|1960|pp = 19–20}}:։ Ֆրանզին հօր կերպարանքը մեծ ազդեցութիւններ ունէր անոր գրութիւններուն վրայ{{sfn|Brod|1960|pp = 15, 17, 22–23}}: ։
Քաֆքա ընտանիքը ունէր սպասուհի մը որ իրենց հետ կ'ապրէր պզտիկ սենեակի մը մէջ:մէջ։ Ֆրանզին սենեակը գրեթէ միշտ պաղ էր:էր։ [[Նոյեմբեր]], [[1913]] թուականին ընտանիքը կը փոխադրուի աւելի մեծ տուն մը, սակայն արդէն Կապրիէլլան եւ Վալերի կ'ամուսնանան եւ կը փոխադրուին ուրիշ տուն:տուն։ Բայց [[Օգոստոս]], [[1914]] թուականին, [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ին սկսելէն քիչ մը ետք, քոյրերը չէին գիտեր իրենց ամուսինները ուր կը գտնուէին բանակին մէջ եւ այս պատճառով կը վերադառնան իրենց ընտանիքին տունը:տունը։ Երկու քոյրերնալ ունէին զաւակներ:զաւակներ։ 31 տարեկանին, Ֆրանզ առաջին անգամ ըլլալով կը փոխադրուի իր ընտանիքի տունէն եւ կը սկսի ապրիլ մինակը{{sfn|Stach|2005|pp = 390–391, 462–463}}:։''
=== Ուսումը ===
[[1889]] թուականէն մինչեւ [[1893]] թուական, Քաֆքան յաճախած է ''Deutsche Knabenschule'' գերմանական նախակրթարան դպրոցը{{sfn|Kafka-Franz, Father|2012}}{{sfn|Stach|2005|p = 13}}{{sfn|Brod|1960|pp = 26–27}}: Նախակրթարանը աւարտելէ ետք [[1893]] թուականին, ան սկսաւ յաճախել ''Altstädter Deutsches Gymnasium'' ակադեմական եկրորդական վարժարանը: Քաֆքա նաեւ կը սորվէր ու կը գրէր [[Չեխերէն]] լեզնուով{{sfn|Hawes|2008|p = 29}}{{sfn|Sayer|1996|pp = 164–210}}{{sfn|Kempf|2005|pp = 159–160}}: Նոյնիսկ որ ան կը ստանար շատ մը գովասանքներ իր Չեխերէն լեզուին համար, ան երբէք ինքզինքը լաւագոյն չէր նկատեր{{sfn|Corngold|2004|p = xii}}:
[[File:Prague Palace Kinsky PC.jpg|thumb|[[Քինսքի Պալատը]] ուր Ֆրանզ Քաֆքան յաճախած է կրթական վարժարանը եւ ուր իր հայրը ունէր խանութ մը:]]
Ընդունուելով ''Deutsche Karl-Ferdinands'' համալսարանը [[Փրակա]]յի մէջ, [[1901]] թուականին Ֆրանզ Քաֆքան սկսաւ ուսանիլ [[Քիմիագիտութիւն|քիմիագիտութիւն]], սակայն 2 շաբաթ ետք, ճիւղը կը փոխէ ու կը սկսի ուսանիլ [[Փաստաբանութիւն|փաստաբանութիւն]]{{sfn|Diamant|2003|pp = 36–38}}:։ ֆրանզ հետաքրքրուած չէր իր ճիւղով, բայց փաստաբանութիւնը իրեն կ'ապահովէր շատ մը գործընթացքի առիթներ որ կը գոհացնէին Քաֆքային հայրը:հայրը։ Իր փաստաբանութեան ուսումին ընթացքին, ան նաեւ դասապահերու կը հետեւէր [[արուեստ|արուեստի]]ի [[պատմութիւն|պատմութեան]] մասին{{sfn|Brod|1960|pp = 40–41}}:։ Ֆրանզ Քաֆքան մաս կը կազմէր աշակերտական ակումբներուն որ կը կազմակերպէին գրականութեան ձեռնարկներ{{sfn|Gray|2005|p = 179}}:։ Քաֆքային ընկերներուն մէջ կը գտնուէին թղթակից եւ փիլիսոփայ՝ [[Ֆելիքս Ուելչ]]ը, [[Դերասան (արեւմտահայերէն)|դերասան]]՝ [[Եիթչաք Լուի]]ն եւ հեղինակներ՝ [[Օսքար Պաում]] եւ [[Ֆրանզ Ուերֆել]]{{sfn|Stach|2005|pp = 43–70}}:։
Իր առաջին տարուայ համալսարանական կեանքին ընթացքին, Ֆրանզ կը ծանօթանայ [[Մաքս Պրոտ]]ին որ կը դառնայ իր մտերիմ բարեկամը մինչեւ Քաֆքային մահը{{sfn|Gray|2005|p = 179}}:։ Մաքս սկսաւ նկատել թէ նոյնիսկ որ Քաֆքան գրեթէ լուռ էր, ան նաեւ խորունկ էր{{sfn|Brod|1960|p = 40}}:։ Ֆրանզը եղած է մեծ ընթերցող իր ամբողջ կեանքին ընթացքին{{sfn|Hawes|2008|p = 29}}{{sfn|Sayer|1996|pp = 164–210}} եւ ինքը ու Մարքսը միշտ միասին կը կարդային [[Լատիներէն]] եւ [[Ֆրանսերէն]] լեզուով{{sfn|Brod|1966|pp = 53–54}}:։ Քաֆքան կը ստանայ բարձրագոյն տիտղոսը փաստաբանութեան մէջ [[1906]] թուականին{{sfn|Steinhauer|1983|pp = 390–408}} եւ մէկ տարի պարտադիր կ'աշխատի ոճրային [[դատարան]]ներու մէջ{{sfn|Gray|2005|pp = 74, 273}}{{sfn|Brod|1960|pp = 51, 122–124}}{{sfn|Stach|2005|pp = 80–83}}:։
=== Գործընթացքը ===
[[File:Na Porici 7, Prague.JPG|thumb|Ֆրանզ Քաֆքային հին գործին վայրը:]]
[[1 Նոյեմբեր]], [[1907]] թուականին, Քաֆքան մէկ տարի սկսաւ աշխատիլ [[Իտալիա (արեւմտահայերէն)|Իտալական]] ապահովագրական ընկերութեան մէջ:մէջ։ Անոր աշխատած ժամերը ղատ խիստ էին եւ Ֆրանզը երբէք ժամանակ չէր ունենար գրելու{{sfn|Karl|1991|p = 210}}{{sfn|Glen|2007|pp = 23–66}}:։
|
