Ուիքիփետիա

«Ֆրանց Քաֆքա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 32.
'''Ֆրանց Քաֆքա''', ([[3 Յուլիս]], [[1883]], [[Չեխական հանրապետութիւն]] - [[3 Յունիս]], [[1924]], [[Աւսրիա|Աւստրիա]])։ [[Փրակա]] ծնած հրեական ծագումով [[Գերմանացիներ|Գերմանախօս]] [[հեղինակ]]։ Քաֆքա կը նկատուի Ի. [[20-րդ դար|դար]]ու [[Անգլերէն]] [[Գրականութիւն|Գրականութեան]] մեծագոյն դէմքերէն մէկը։ Անոր գործերը, որոնք [[իրապաշտութիւն|իրապաշտութեան]] եւ [[երեւակայութիւն|երեւակայական]] ոճեր կը պարունակեն <ref>{{cite journal|author=Spindler, William|url=http://fmls.oxfordjournals.org/content/XXIX/1/75.full.pdf|title=Magical Realism: A Typology|year=1993|doi=10.1093/fmls/XXIX.1.75|journal=Forum for Modern Language Studies|volume=XXIX|issue=1|pages=90&ndash;93}} {{subscription needed}}</ref>, կը մարմնաւորեն եւ կը վերլուծեն օտարացումի, գոյացական վիշտի, մեղքի եւ անհեթեթութեան նիւթեր<ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/biography/Franz-Kafka|title=Franz Kafka|author=|date=|work=Encyclopædia Britannica|accessdate=16 November 2015}}</ref>։ Ֆրանց Քաֆքայի հիմնական ստեղծագործութիւններն են վէպերը՝ ([[Դատավարություն (վեպ)|Դատավարութիւն]], <nowiki/>[[Դղյակ (վեպ)|Դղեակ]], <nowiki/>[[Մետամորֆոզ (Ֆրանց Կաֆկա)|Կերպարանափոխութիւն]] եւ այլն) եւ բազմաթիւ պատմուածքներ։ Քաֆքայի ստեղծագործութիւններուն մեծամասնութիւնը տպագրուած են հեղինակին մահէն ետք։ Քաֆքայի գործերէն, որոնք հրատարակուած էին իր կեանքի ընթացքին՝ ''Contemplation'', ''A Country Doctor'' եւ անձնական պատմութիւններ՝ ''Die Verwandlung''։ Անոնք կը հրատարակուէին գրական թերթիկներու մէջ, սակայն կը ստանային շատ քիչ ուշադրութիւն։ Քաֆքայի անաւարտ գործերը, ինչպէս վէպերը՝ ''Der Process'', ''Das Schloss'' եւ ''Amerika'' Քաֆքա հրաման տուած էր, որ վերացուէին։ Սակայն անոր բարեկամը՝ [[Մաքս Պրոտ]] զանոնք կը հրատարակէ իր մահէն ետք։ Անոր ձեռագիրները համաշխարհային ճանաչում կ'ապահովեն իրեն:Ֆրանց Քաֆքայի գործերը ներշնչած են Ի. դարու [[գրող]]ները, հեղինակները, [[գրագէտ]]ները, քննադատերը եւ [[փիլիսոփա]]ները:
 
Ֆրանց Քաֆքա ծնած է միջին դասակարգի գերմանախօս եւ [[Հրեաներ|Հրեայ]] ընտանիքի մը մէջ, [[Փրակա]], որ մայրաքաղաքն էր [[Պոհեմիայի թագաւորութիւն|Պոհեմիայի թագաւորութեան]] (ներկայիս՝ [[Չեխական հանրապետութիւն]])։ Ան մարզուած է որպէս [[Փաստաբան (արեւմտահայերէն)|փաստաբան]], եւ իր պաշտօնական ուսումը աւարտելէ եւ ամբողջացնելէ ետք, կը սկսի աշխատիլ որպէս ապահովագրական ընկերութեան մը պաշտօնավար եւ իր ազատ ժամերուն առիթ կը գտնէ ստեղծագործելու։ Իր կեանքի ընթացքին, Քաֆքա գրած է հարիւրաւոր նամակներ իր ընտանիքին եւ ընտանիքի ընկերներուն, մանաւանդ հօրը՝ որու հետ ունէր պաշտօնական յարաբերութիւն։ Ֆրանց ունեցած է քանի մը յարաբերութիւններ տարբեր կիներու հետ, սակայն երբեք չէ ամուսնացած։ Ան կը մահանայ [[1925]] թուականին, 40 տարեկանին, հիւծախտ հիւանդութենէ։հիւծախտէ։
 
[[փիլիսոփա|<nowiki/>]]ները։
 
== Կեանքը ==
=== Ընտանիքը ===
[[File:Kafka's parents c1913.jpg|thumb|Հերմանն եւ Ճիւլի Քաֆքա:]]
Քաֆքա ծնած է [[Փրակա]]յի մէջ։ Անոր ընտանիքը [[Հրեաներ|հրեայ Հրեայ]]էր եւ կըմիջին պատկանէրխաւի միջինընտանիքի մը մէջ դասակարգի։ Անոր հայրը՝ Հերմանն Քաֆքա ([[1854]]-[[1931]]) 4-րդ զաւակն էր Ճաքոպ Քաֆքային{{sfn|Gilman|2005|pp = 20–21}}{{sfn|Northey|1997|pp = 8–10}}{{sfn|Kohoutikriz|2011}}։
Հերման Քաֆքա կ'աշխատէր որպէս վաճառական էր եւ ունէր 15 գործառուներ{{sfn|Brod|1960|pp = 3–5}}։ ԱնորՄայրը՝ մայրը՝Ճիւլի Ճուլի ՖաքֆքաՖաֆքա ([[1856]]–[[1934]]) զաւակն էր Ճաքոպ Լուիին, եւ աւելի ուսեալզարգացած էր քան իր ամուսինը{{sfn|Gilman|2005|pp = 20–21}}։
 
[[File:Czech-2013-Prague-Plaque (birthplace of Franz Kafka).jpg|thumb|left|Նկարատախտակ մը որ կը ներկայացնէ Ֆրանց Քաֆքայի ծննդավայրը [[Փրակա]]յի մէջ: Ուրուագծուած [[Քարել Հլատիք]]ի եւ [[Ճան Քափլիք]]ի կողմէ, [[1966]]:]]
Տող 49.
[[Նոյեմբեր]] [[1913]]-ին ընտանիքը կը փոխադրուի աւելի մեծ տուն մը, մինչ այդ Կապրիէլլան եւ Վալերին կ'ամուսնանան եւ կը փոխադրուին։ Բայց [[Օգոստոս]] [[1914]]-ին, [[առաջին համաշխարհային պատերազմ]]<nowiki/>էն քիչ մը ետք, քոյրերը անտեղեակ իրենց ամուսիններուն գտնուած բանակավայրերէն կը վերադառնան իրենց հօրենական տունը։ Երկու քոյրերն ալ զաւակներ ունէին ։ 31 տարեկանին, Ֆրանց առաջին անգամ ըլլալով կը հեռանայ ընտանեկան տունէն եւ կը սկսի առանձին ապրիլ{{sfn|Stach|2005|pp = 390–391, 462–463}}։''
 
=== ՈւսումըԿրթութիւն ===
[[1889]] թուականէն-էն մինչեւ [[1893]] թուական, ՔաֆքանՔաֆքա յաճախած է ''Deutsche Knabenschule'' գերմանական նախակրթարան դպրոցը{{sfn|Kafka-Franz, Father|2012}}{{sfn|Stach|2005|p = 13}}{{sfn|Brod|1960|pp = 26–27}}: Նախակրթարանը աւարտելէ ետք, [[1893]] թուականին-ին, անկը սկսաւսկսի յաճախել ''Altstädter Deutsches Gymnasium'' ակադեմական եկրորդական վարժարանը: Քաֆքա նաեւ կը սորվէր ու կը գրէր [[Չեխերէն]] լեզնուով{{sfn|Hawes|2008|p = 29}}{{sfn|Sayer|1996|pp = 164–210}}{{sfn|Kempf|2005|pp = 159–160}}: ՆոյնիսկԹէեւ որ անՉեխերէնի կըտիրապետելուն ստանարհամար շատկը մըգնահատուէր, գովասանքներսակայն իրան Չեխերէն լեզուին համար, անինքզինք երբէքերբեք ինքզինքը լաւագոյն չէր նկատեր{{sfn|Corngold|2004|p = xii}}:
 
[[File:Prague Palace Kinsky PC.jpg|thumb|[[Քինսքի Պալատը]], որու կրթական վարժարանը ուր Ֆրանց ՔաֆքանՔաֆքա յաճախած է կրթական վարժարանը եւ ուր իր հայրը ունէր խանութ մը:]]
 
Ընդունուելով[[Փրակա]]յի ''Deutsche Karl-Ferdinands'' համալսարանը [[Փրակա]]յի մէջ,կ'ընդունուի [[1901]]-ին, թուականինուր Ֆրանցկը Քաֆքանսկսի սկսաւ ուսանիլ [[քիմիագիտութիւն]] ուսանիլ, սակայն 2երկու շաբաթ ետք, ճիւղը կը փոխէ ու կը սկսի ուսանիլ [[փաստաբանութիւն]]{{sfn|Diamant|2003|pp = 36–38}}։ ուսանիլ։ Ֆրանց հետաքրքրուած չէր իր ճիւղով, բայց փաստաբանութիւնը իրեն կ'ապահովէր շատ մը գործընթացքիգործի առիթներ, որորոնք կը գոհացնէին ՔաֆքայինՔաֆքայի հայրը։ Իր փաստաբանութեան ուսումինուսումնառութեան ընթացքինտարիներուն, ան նաեւ դասապահերու կը հետեւէր [[արուեստ]]ի [[պատմութիւն|պատմութեան]] մասինդասընթացքներու կը հետեւէր{{sfn|Brod|1960|pp = 40–41}}։ Ֆրանց ՔաֆքանՔաֆքա մաս կը կազմէր աշակերտական ակումբներուն, որորոնք կը կազմակերպէին գրականութեան ձեռնարկներ{{sfn|Gray|2005|p = 179}}կը կազմակերպէին ։ ՔաֆքայինՔաֆքայի ընկերներուն մէջ կը գտնուէին թղթակից եւ փիլիսոփայ՝ [[Ֆելիքս Ուելչ]]ը, [[Դերասան (արեւմտահայերէն)|դերասան]]՝ [[Եիթչաք Լուի]]ն եւ հեղինակներ՝ [[Օսքար Պաում]] եւ [[Ֆրանց Ուերֆել|Ֆրանց Վերֆէլ]]{{sfn|Stach|2005|pp = 43–70}}։
 
Իր առաջին տարուայ համալսարանական կեանքինառաջին տարուան ընթացքին, Ֆրանց կը ծանօթանայ [[Մաքս Պրոտ]]ին, որ կը դառնայ իր մտերիմ բարեկամը մինչեւ Քաֆքայինիր մահը{{sfn|Gray|2005|p = 179}}։ Մաքս սկսաւկը սկսի նկատել, թէհակառակ նոյնիսկ որ Քաֆքան գրեթէՔաֆքայի լուռ էրնկարագիրին, ան նաեւ խորունկ էր{{sfn|Brod|1960|p = 40}}։ ՖրանցըՖրանց եղած է մեծ ընթերցող մը իր ամբողջ կեանքին ընթացքին{{sfn|Hawes|2008|p = 29}}{{sfn|Sayer|1996|pp = 164–210}} եւ ինքըինքն ու Մարքսը միշտ միասին կը կարդային [[Լատիներէն]] եւ [[Ֆրանսերէն]] լեզուովկը կարդային {{sfn|Brod|1966|pp = 53–54}}։ ՔաֆքանՔաֆքա կը ստանայ բարձրագոյն տիտղոսը փաստաբանութեան մէջ [[1906]] թուականին-ին{{sfn|Steinhauer|1983|pp = 390–408}} եւ մէկ տարի պարտադիր կ'աշխատի ոճրային [[դատարան]]ներու մէջ{{sfn|Gray|2005|pp = 74, 273}}{{sfn|Brod|1960|pp = 51, 122–124}}{{sfn|Stach|2005|pp = 80–83}}։
 
=== ԳործընթացքըԳործունէութիւնը ===
 
[[File:Na Porici 7, Prague.JPG|thumb|Ֆրանց Քաֆքային հին գործին վայրը:]]
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Ֆրանց_Քաֆքա» էջէն