«Մարթին Լուտըր Քինկ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 29.
}}
Կեանքը▼
'''Մարթին Լուտըր Քինկ''', (15 Յունուար,1929, Ատլանտա, Ճորճիա – 4 Ապրիլ 1968 Մեմֆիս, Թենըսի), ամերիկացի սևամորթ ճարտասան քարոզիչ, որ առաջնորդած է ԱՄՆ-ու ու քաղաքացիական իրաւունքներուզանգուածային շարժումը, 1950-ականներէն սկսեալ։ 1964ին արժաանցած է Նոբելեան մրցաանկին (խաղաղութեան բանգաւառին մէջ), ոչ բռնի դիմադրութեան ձեւերով ցեղային հաւասարութիւն հաստատելու իր սկզբունքներուն համար։
▲== Կեանքը ==
Մ.Լ. Քինկը իր կրթութիււնը ստացած է Ատլանտայի Մորհաուս քոլէճին մէջ և զայն աւարտած 1948 թուականին, ապա (1951-ին) աստուածաբանութեան մէջ աստիճան ստացած է Փենսիլվանիայի Չեստեր քաղաքի Քրոզեր կրթօճախէն։ 1955-ին ստացած է փիլիսոփայութեան դոկտորի աստիճանՊոստոնի համալսարանէն։ 1954թ. ան դարձաւ Ալապամայի Մոնտգոմերի քաղաքի հոգևորական , ուր ան գլխաւորեց ցեղային խտրականութեամբ ղեկավարուող հանրային փոխադրամիջոցներու զանգուածային պոյքոթը։ Մ.Լ. Քինգը համաամերիկեան հռչակ ձեռք բերաւ՝ կազմակերպելով և ղեկավարելով «Քրիստոնէական ղեկավարման հարաւային խորհրդաժողովը», խրախուսելով քաղաքական գործունէութեան ոչ բռնի ռազմավարութիւն, ինչպիսին էր 1963թ. «Դէպի Ուաշինկթոն Երթը»՝ սևամորթներուն քաղաքացիական իրաւունքներ շնորհելու պահանջով։ 1965-էն սկսած Մ.Լ. Քինկի փորձերը՝ քաղաքական պայքարին մէջ ներառելու բոլոր ցեղերու ներկայացուցիչներուն ձախողեցան, և ան սպաննուեցաւ (ենթադրաբար՝ ծայրահեղականներու կողմէ) 1968 ապրիլի 4-ին, Մեմֆիսի մէջ։
== Մարթին Լուտըր Քինկի հռչակաւոր ճառը՝ Ես երազանք մը ունիմ ==
«Ես երազանք մը ունիմ» (անգլ.՝ «I have a dream»), Մարթին Լուտըր Քինկի ամեանյայտնի ճառի անուանումը, ուր ան ցոյց տուած է ապագայի մասին իր պատկերացումները, ուր սևաամորթներն ու ճերմակամորթները կրան հաւասար իրաւունքներով ապրիլ:
=== Պատմութիւն ===
Մարթին Լուտըր Քինկը այս ճառով ելոյթ ունեցած է 28 Օգոստոս, 1963-ին Լինքընի յուշահամալիրի աստիճաններէն, Աշխատանքային հաւասար առիթներու եւ ազատութեան համար կատարուող Ուաշինկթոնի քայլարշաւին ընթացքին։ Այդ մէկը 1955-1968 թուականներուն քաղաքացիական իրաւունքներու համար Ամերիկայի մէջ կատարուող շարժումներուն կարևորագոյն պահն էր։ Ելոյթի ժամաանկ բեմին վրայ կը գտնուէր անև երգչուհի Մախալիա Ճեքսընը, ելոյթի ժամաանկ ան անդրադառնալով Քինկին ըսաւ. "Պատմէ՛ անոնց երազանքին մասին, Մա՛րթին"։ Քինկի ելոյթը լաւագոյններէն մէկը կը է համարուի պատմութեան մէջ և ամերիկեան հասարակութեան կողմէն ճանչուած է հռետորական արուեստի ուXX դարի լաւագոյն գործ։
Եւ չնայած, որ մենք խոչընդոտներու հանդինք այսօր և պիտի հանդիպինք անոնց նաեւ վաղը, ես, միևնոյնն է, երազանք մը ունիմ: Այդ երազանքը խորապէս կապուած է ամերիկեան երազանքի հետ: Ես կ՛երազեմ, որ օր մը այս ազգը կ՛ապրի իր սկզբունքի իսկական իմաստով. «Մենք ամեանպարզ ու որոշ կերպով համոզուած ենք, որ բոլոր մարդիկ հաւասար ստեղծուած են»: Ես կ՛երազեմ , որ օր մը Ճորճիայի կարմիր բլուրներուն նախկին ստրուկներու որդիները և նախկին ստրկատէրերու որդիները պիտի կարենանան միասին նստիլ եղբայրական սեղանին շուրջ: Ես կ՛երազեմ , որ կու գայ օր մը և նոյնիսկ Միսիսիբի նահանգը, որ կը կիզուի տապէն և ճնշումէն, կը վերածուի ազատութեան և արդարութեան ովասիսի: Ես կ՛երազեմ եմ, որ կու գայ օր մը, երբ իմ չորս երեխաներս կ՛ապրին երկրի մը մէջ, ուր անոնք նկատի կ՛առնուին ոչ թէ իրենց մաշկի գոյնով, այլ իրենց անհատական յատկանիշներու համապատասխանութեամբ: Ես այսօր կ՛երազեմ: Ես այսօր կ՛երազեմ , որ օր մը Ալապամայի մէջ՝ իր չարախինդ ցեղամոլներով և նահանգապետով, որու շուրթերէն դուրս կու գան չեղեալ յայտարարելու և միջամտութեան բառեր, գեղեցիկ օր մը, նոյնինքն Ալաբամայի մէջ, փոքրիկ սև տղաները և աղջիկները սպիտակ տղաներու ու աղջիկներու հետ որպէս քոյր և եղբայր իրար ձեռք կը բռնեն:
== Աղբյուրներ ==
* Encyclopaedia Britannica, ''Micropaedia'', 15-th edition, Vol. V, Page 817
<!-- Այլ լեզուներ -->
{{DEFAULTSORT:Քինգ, Մարտին Լյութեր}}
[[Կատեգորիա:Անձինք այբբենական կարգով]]
[[Կատեգորիա:Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ]]
[[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի քաղաքական գործիչներ]]
[[Կատեգորիա:Ատլանտա քաղաքում ծնվածներ]]
[[Կատեգորիա:Մեմֆիս քաղաքում մահացածներ]]
[[Կատեգորիա:1929 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:1968 մահեր]]
[[Կատեգորիա:Նոբելյան մրցանակակիրներ այբբենական կարգով]]
| |||