«6-7 Սեպտեմբերի Դէպքեր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Չ Բոտ։ հայերեն վերջակետ; կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 49.
6-7 Սեպտեմբեր 1955-ի դէպքերը պատճառ դարձաւ, որ յոյները յանգուածային կերպով հեռանան երկրէն։ Պատահարները փոքրամասնութիւններուն համար դարձած էին ապացոյց մը, թէ ընդունուած են որպէս Թուրքիոյ քաղաքացի։ Անոնք, յատկապէս յոյները, որոշած էին գաղթել արտասահման, մտածելով թէ անկախ երկիրը ղեկավարող կուսակցութենէն, ապագային նոյնպէս պիտի ենթարկուին խտրականութեան։ Անոնք իրենք զիրենք ապահով չէին զգար։ Դարեր շարունակ այս հողերուն վրայ բնակող Պոլսոյ ոչ-իսլամ բնիկները՝ հարկադրուած էին լքելու իրենց հայրենիքն ու տունը։ Դէպքերը, զորս չէր ընդունած կառավարութիւնը այդ ժամանակ, 1998-ին ընդունուեցան՝ խորհրդանաին յղուած առաջարկով մը։ Կառավարութիւնը չփափաքեցաւ սակայն վճարել 70 հազար արժող հատուցումը։<ref>[http://arsiv.sabah.com.tr/2005/09/09/gnd118.html Varlık Vergisi ile başladı 6-7 Eylül ile tamamlandı]</ref>
 
6-7 Սեպտեմբերի դէպքերուն ժամանակ արտակարգ դրութիւնը հսկող մարմնին անդամակցող Սապրի Եիրմիպեշլօղու, որ 1988-1990 թուականներուն եղած է Ազգային անվտանգութեան խորհուրդի ընդհանուր քարտուղար, լրագրող Ֆաթիհ Կիւլլափօղլուի հետ կայացած հարցազրոյցի մը ժամանակ 6-7 Սեպտեմբերի դէպքերուն մասին յայտարարած է հետեւեալը․
{{քաղվածք|''6-7 Սեպտեմբերն ալ պատերազմական յատուկ մարմնի աշխատանքն էր։ Կազմակերպչական սքանչելի աշխատանք մըն էր։ Իր նպատակին ալ հասաւ։'' (Սապրի Երմիպեշօղլու 21 Սեպտեմբեր 2010-ին հեռատեսիլի ալիքէ մը սփռուած հարցազրոյցի մը ընթաքին հերքեց այս յայտարարութիւնը)|}}
 
== 6-7 Սեպտեմբերի դէպքերը եւ հայերը ==
6-7 Սեպտեմբերի դէպքերուն հետեւանքով յոյն համայնքի հետ միասին նիւթական մեծ կորուստներ կրեցին նաեւ հայերը:հայերը։ Յարձակման ենթարկուած են 1004 տուն, որոնցմէ 150-ը` հայկական, 4214 խանութ-արհեստանոց, որոնցմէ 900-ը` հայկական:հայկական։ Ուշագրաւ է, որ Պոլսոյ մէջ պատահած իրադարձութիւններուն տագնապը հասած էր նաեւ գաւառահայութեան:գաւառահայութեան։ Այդ տարիներուն Ամասիայի Կիւմիւշհաճըգիւղին մէջ բնակող հայ մը կը յիշէ, որ Պոլսոյ դէպքերէն ահաբեկուած մայրը փակ կը պահէր տան դուռը, քանի որ փողոցներուն մէջ շարունակ հակայունական ու հակահայկական կոչեր կը հնչէին։<ref>[http://www.ankakh.com/article/?id=3387/%E2%80%8B1955-th--syeptyembyeri-6-7-i-dyepqyere-yev-voch-mahmyedakan-pvoqramasnuthyunnyere-thurqiayum 1955 թ. սեպտեմբերի 6-7-ի դեպքերը և ոչ մուսուլման փոքրամասնությունները Թուրքիայում]</ref>
 
Արձակագիր [[Զաւէն Պիպեռեան]]ի գլուխ-գործոցը՝ «Մրջիւններու վերջալոյսը» վէպը, 1970-ականներուն հրատարակուած որպէս թերթօն, կը նկարագրէ պոլսահայութիւնը իրեն ենթարկող մթնոլորտին մասին՝ [[Ունեւորութեան Տուրք|Ունեւորութեան տուրքտուրքին]]ին ու 6-7 Սեպտեմբերի դէպքերուն միջեւ։
 
Պոլսահայ արձակագիր ու հրապարակախօս [[Ռոպէր Հատտէճեան|Ռոպէր Հատտեճեան]] գրելով այս օրերու մասին, կ՚ըսէ․ «6-7 Սեպտեմբերի պատկերը մղձաւանջ մըն է ինծի համար:համար։ Անիկա թուական մըն է որ անտեսանելի կերպով արձանագրուած է կեանքիս օրացոյցին մէջ:մէջ։ Երբեմն ես ինծի կ’ըսեմ. երանի թէ օրացոյցը 5 Սեպտեմբերէն ուղղակի ցատկէ դէպի 8 Սեպտեմբեր, եւ մղձաւանջը չկարենայ արթննալ այս անգամ:անգամ։ Բայց ի զուր:զուր։ Օրացոյցին վրայ այս երկու թուականները ամէն տարի պիտի յայտնուին անգամ մը:մը։»<ref>[https://diasp.org/posts/3367702 Օրացոյցիս վրայ երկու թուականներ]</ref>
== Մատենագիտութիւն ==
 
* [http://www.omogeneia-turkey.com/history/1955.html Pogrom against Greek Society of Istanbul] Resimler, bilgiler ve ilgili detaylar, Türkiyedeki Rumları bağımsız portalı
Տող 71.
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ|2}}
== Նիւթին վերաբերող գիրքեր ==
* Մրջիւններու վերջալոյսը, [[Զաւէն Պիպեռեան]]
* Son Eylül